Praca i Zabezpieczenie Społeczne nr 3/2012
Rok wydania: 2012
Miejsce wydania: Warszawa
Oprawa: miękka
Spis treści numeru 3/2012
Jerzy Wratny
Problem reprezentatywności związków zawodowych w zakładzie pracy. Więcej pragmatyzmu czy demokracji?
Podział organizacji związkowych na reprezentatywne i pozostałe wynika z pluralizmu związkowego, będącego efektem wolności związkowej w państwie demokratycznym. W zbiorowych stosunkach pracy występuje tendencja do ekspansji tego podziału na coraz to nowe obszary działalności związkowej. Wysuwane są jednocześnie, podyktowane przede wszystkim względami pragmatycznymi, postulaty zaostrzenia prawnych kryteriów reprezentatywności. Autor zastanawia się nad granicami ekskluzywizmu w tym zakresie, które wyznacza zasada demokratycznej reprezentacji ogółu pracowników przez działające w zakładzie pracy związki zawodowe.
The Problem of the Representativity of Trade Unions at the Plant Level. More Pragmatism or Democracy?
Differentiation of trade union organizations into representative ones and the others results from trade union pluralism being the effect of union freedom in democratic state. In the field of union industrial relations in Poland the tendency of expanding this differentiation into still new areas of union activity is observed. Restriction of the legal criteria of representativity caused by pragmatic needs is demanded. The author takes into consideration the limits of exclusivism in this scope which is determined by rule of democratic representation of all stuff through trade unions at the plant level.
Studia i opracowania
Małgorzata Kępka
Przejście zakładu pracy na innego pracodawcę a zasada wolności pracy
Autorka prezentuje różnorodne poglądy na kwestię sprzeczności między automatyczną zmianą podmiotu zatrudniającego w warunkach przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę i zasadą wolności pracy. Analizuje możliwe rozwiązania tego problemu, przedstawiając wiodące doktryny prawa pracy. Poddaje ocenie i porównuje z regulacjami zagranicznymi polską oryginalną regulację, jaką jest rozwiązanie stosunku pracy przez pracownika za siedmiodniowym uprzedzeniem. Rozważania prowadzą do konkluzji, że sytuacja na rynku pracy wskazuje, iż interes pracownika w zachowaniu zatrudnienia przeważa nad interesem w wyborze podmiotu, na rzecz którego praca ma być świadczona.
The Transfer of Undertakings and the Principle of the Freedom of Labour
The article describes different approaches to the issue of the contradiction between the automatic transfer of the employees to the new employer under the provisions of the transfer of undertakings (article 231 of the Polish Labour Code) and the principle of the freedom of labour. Having presented the leading doctrines of the labour law first, then the author attempts to discuss possible solutions of the abovementioned problem. In this context, the Polish original solution of the termination of employment by the employee with 7-days notice is evaluated and compared with the foreign legislators` ideas. In conclusion, the conditions on the labour market indicate that the vital interest of the employee in being employed prevails the interest in being fully able to decide about the identity of the employer.
Wykładnia i praktyka
Aleksandra Ziętek
Umowa o zakazie konkurencji w wybranych systemach prawnych
Celem artykułu jest przybliżenie problematyki umów o zakazie konkurencji w prawie amerykańskim, niemieckim oraz francuskim, ze szczególnym uwzględnieniem granic przedmiotowych, czasowych i terytorialnych zakazu. W polskim prawie z zakresem zakazu konkurencji związanych jest wciąż wiele wątpliwości, na których tle powstało bogate orzecznictwo. Do najważniejszych problemów należy egzekwowanie obowiązku pracownika powstrzymania się od działalności konkurencyjnej, dopuszczalność jednostronnego rozwiązania umowy przez pracodawcę (odstąpienie, wypowiedzenie, warunek rozwiązujący), stopień konkretyzacji zakazu czy też określenie rodzaju działalności, której zakaz konkurencji dotyczy. Podobnie ma to miejsce w innych krajach, o czym jest mowa w artykule. Przedstawienie wyników badań prawnoporównawczych w tym zakresie może być pomocne w dokonywaniu wykładni prawa polskiego oraz w formułowaniu wniosków de lege ferenda.
Non-Competition Agreement in Chosen Legal Systems
The purpose of the article is to present the issue of non-competition agreement in American, German and French law with particular reference to object scope, time and territorial limits of this restraint covenant. In Polish law still exist many doubts connected with the scope of non-compete clause, i.a. enforcement of the duty of employee to refrain of the competitive activity, admissibility of unilateral termination of the non-compete by the employer or the manner of determination of banned activity. It seems that the presentation of the results of comparative survey can be helpful in the interpretation of Polish law and to formulate de lege ferenda proposals.
Jarosław Jankowiak
Problem objęcia indywidualnego bhp ochroną prawną określoną dla dóbr osobistych (w świetle orzecznictwa sądowego)
Autor opisuje rozwój polskiego orzecznictwa sądowego odnoszącego się do problemu sformułowanego w tytule artykułu. Przedstawia propozycją bardziej generalnego rozważania tej tematyki. Zdaniem autora, spojrzenie na orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka dotyczące (ogólnej) prywatności pozwala bowiem uznać, że problem objęcia indywidualnego bhp ochroną prawną określoną dla dóbr osobistych może być konceptualizowany w innym aspekcie niż to czyniono do tej pory.
A Question of the Encompassing of the Individual Safety and Health at Work with the Legal Protection Established for the Phenomenons of Personality (in the Light of Judicial Decisions)
In this article author describes the development of Polish jurisprudence relating to the question indicated in his title. This description is based on a proposal a more general considering of the subject matter. This is because the look at the jurisprudence of the European Court of Human Rights, relating to (general) privacy, allows to recognize that this subject matter can be conceptualised in other aspect than up to now.
Jacek Wantoch-Rekowski
Dofinansowanie legitymacji kolejowej uprawniającej do zniżkowego zakupu biletów a składki na ubezpieczenia społeczne
Niektórzy pracodawcy decydują się na wykupienie dla swoich pracowników uprawnień do ulgowych przejazdów kolejowych (legitymacji PKP). W części przypadków pracodawca jest współfinansującym (drugim - uprawniony pracownik), w części zaś pracodawca finansuje całość kosztów zakupu legitymacji. Celem artykułu jest ustalenie, czy kwota, którą wydatkuje pracodawca na sfinansowanie (dofinansowanie) zakupu pracownikowi legitymacji kolejowej uprawniającej do zniżkowego zakupu biletów, stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.
Co-Financing the Cost of Rail Cards for Employees, Entitling Employees to Reduced-Price Train Tickets, and Social Insurance Premiums
Some employers decide to purchase rail cards for their employees, which entitle employees to purchase reduced-price train tickets. In some cases the employer receives co-financing (or the entitled employee receives co-financing), while in other cases the employer covers all costs related with the purchase of rail cards. The aim of the article is to establish whether the sum spent by the employee to co-finance (or finance) the purchase of rail cards, which entitle employees to reduced price train tickers, is a basis for the assessment of social insurance premiums.
Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
Zatrudnienie na czas określony
Fixed-Term Work
Z orzecznictwa Sądu Najwyższego
Zasady zasądzania wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy pracowników szczególnie chronionych
Principles of Award of Salary for Sensitive Workers Unemployment Time
Konsultacje i wyjaśnienia
Praca tymczasowa – delegowanie za granicę
Od jakiego momentu pracownikowi przysługują wyższe uprawnienia
Nowe przepisy
Przegląd Dzienników Ustaw od pozycji numer 116 z 30 stycznia 2012 r. do pozycji numer 221 z 27 lutego 2012 r.
Wskaźniki i składki ZUS – według stanu na 1 marca 2012
FELIETON
Bunt przedsiębiorczych
Prasa donosi o coraz większym niezadowoleniu obywateli, szczególnie prowadzących działalność gospodarczą, z systemu obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Część przedsiębiorców uważa wręcz, że obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym mija się z celem. Połączone z ubezpieczeniem społecznym składki na ubezpieczenie zdrowotne niczego nie gwarantują, a emerytury są niskie i w ogóle niepewne. Zdaniem ubezpieczonych przedsiębiorców składki, jakie przeznaczają oni na ZUS i pochodne, gwarantowałyby im wyższe świadczenia z komercyjnych lokat bankowych. Wychowani od 20 lat w kulcie liberalizmu głoszą oni postulaty konieczności wprowadzenia konkurencji w ubezpieczeniu społecznym. Konkurencja wymusi lepszą obsługę i czytelne warunki ubezpieczenia. Część obywateli, nieubezpieczających się ani emerytalnie, ani zdrowotnie powinna być wyrzucona z systemu opieki zdrowotnej, a ich ochroną powinny zająć się organizacje typu Armia Zbawienia. Taki system pozwoli promować ludzi pracowitych i zaradnych kosztem cwaniaków i nierobów (http://www.nowyekran.pl/ z 20 lutego 2012 r. w dziale „społeczeństwo”).
Wypowiedzi te nie nastrajają optymistycznie. Pokazują one, że część społeczeństwa tkwi mentalnie raczej w drapieżnym kapitalizmie, niż w społecznej gospodarce rynkowej. Przebija z nich brak wiedzy o funkcjonowaniu systemu ubezpieczeń społecznych oraz mała orientacja co do wysokości składek wpłacanych przez pracowników sensu stricto w porównaniu z innymi ubezpieczonymi.
Ponadto, nastroju nie poprawia poszukiwanie przez przedsiębiorców niższych kosztów składki, polegające m.in. na zawieraniu przez nich pozornych umów o pracę nakładczą, której przedmiotem było np. naklejanie znaczków na koperty za wynagrodzenie rzędu paru złotych miesięcznie (sic!). Po wyroku Sądu Najwyższego z 19 stycznia 2010 r., I UK 261/09, proceder ten został zarzucony, ale wymusił na rządzie projekt ustawy wprowadzającej abolicję składkową, tj. umorzenie należności powstałych z tytułu niezapłaconych składek („Dziennik Gazeta Prawna” z 6 marca 2012 r., A.3). Rodzi się przy tym jednak wątpliwość, dlaczego abolicji takiej nie zaprojektowano dla tych, którzy zawierają umowy o dzieło w miejsce umów o pracę? Trzeba jasno stwierdzić, że wspomniani przedsiębiorcy nie płacili składek nie z powodu niejasności prawa, lecz w celu jego obejścia. Czy to było przyzwoite, czy też stanowiło rodzaj cwaniactwa?
Sytuacji nie poprawiają działania rządu. Epatuje on ubezpieczonych swymi pomysłami: pracy do starości, ograniczenia ochrony przed zwolnieniem z pracy do dwóch lat (o czym doktryna wypowiadała się dawno), wyeliminowaniem wcześniejszej emerytury. Niewątpliwie sprzyja to wzrostowi niezadowolenia społecznego. Natomiast rząd nie prowadzi akcji uświadamiającej. Nie wyjaśnia on, na jakich zasadach opiera się ubezpieczenie społeczne i kto gwarantuje wypłaty z tego ubezpieczenia. Gwarantem jest Skarb Państwa.
Przy obowiązkowym ubezpieczeniu społecznym i wynikających z niego składkach mamy do czynienia ze sprzecznym interesem różnych grup obywateli. Interes podatnika, który „finansuje” wypłaty ZUS, jest sprzeczny z interesem przyszłego emeryta, choć grupy te nie są rozłączne. Lawirowanie przez ustawodawcę miedzy tymi interesami jest trudne i nie zawsze możliwe. Nie może też obejść się bez dialogu społecznego przed otwartą kurtyną.
Małgorzata Gersdorf
| Inpost Paczkomaty | 14 zł |
| Kurier Inpost | 14 zł |
| Kurier FedEX | 14 zł |
| Odbiór osobisty | 0 zł |
| Darmowa dostawa | od 250 zł |
| Darmowa dostawa w Klubie Książki | od 200 zł |