Najlepsze ceny Specjalne oferty dla członków klubu książki PWE Najtańsza dostawa

Praca i Zabezpieczenie Społeczne nr 3/2013

ISSN: 0032-6186
Liczba stron: 48
Rok wydania: 2013
Miejsce wydania: Warszawa
Oprawa: miękka
Cena artykułu
Wersja elektroniczna
16.00
Kup artykuł
Cena numeru czasopisma
51.00
Prenumerata roczna 2024 (12 kolejnych numerów)
840.00 zł
672.00
Najniższa cena z 30 dni: 672.00
840.00 zł
672.00
Najniższa cena z 30 dni: 672.00
Od numeru:
Prenumerata półroczna 2024 (6 kolejnych numerów)
420.00 zł
378.00
Najniższa cena z 30 dni: 378.00
420.00 zł
378.00
Najniższa cena z 30 dni: 378.00
Od numeru:

Praca i Zabezpieczenie Społeczne 3/2013

 

Numer 3/2013 do pobrania w wersji PDF

 

Spis treści

 

Jan Jończyk
Ochrona pracy

 

Pojęcie ochrony pracy jest pojmowane współcześnie coraz szerzej i w związku z doktryną praw człowieka i obywatela. Nie obejmuje problematyki czasu pracy i wypoczynku, skądinąd istotnej w ochronie pracy. Staje się przez to niejednoznaczne, a ponadto łączone jest na ogół z pracowniczym zatrudnieniem, ze szkodą dla masowego już zatrudnienia niepracowniczego oraz dla finansowania zabezpieczenia społecznego. Naruszanie zasad ochrony pracy daje wzrost socjalnego ryzyka, którego ochrona finansowana jest w zasadzie w ciężar pracowniczego zatrudnienia niewystarczająco z punktu widzenia zakresu zabezpieczenia społecznego. Zdaniem autora, pilna jest potrzeba szerszej i pogłębionej analizy ochrony pracy w ramach całej problematyki zatrudnienia (także niepracowniczego) i zabezpieczenia społecznego. Chodzi między innymi o zwrócenie uwagi na ustrojowy kontekst ochrony pracy (art. 24 Konstytucji RP), czyli na ujęcie zagadnienia jako adresowanej do zatrudniających regulacji warunków zatrudnienia w interesie publicznym oraz na dostosowanie płacowej daniny do skali naruszania ochrony pracy. Tradycyjny system odpowiedzialności administracyjnej i karnej za naruszenie ochrony pracy nie spełnia już swojego zadania.

 

Regulating Working Conditions

 

The regulation of working conditions (working time, health and safety at work etc.) has been viewed and interpreted traditionally in Europe (since the UK Factory Act, 1802) as public law intervention aimed at protecting the employee as the weaker part in employment. The motives and justification of particular statutes relating to working conditions and their legal shape and construction were in evolution, e.g. the struggle for shorter working hours or demographic considerations in the regulation of working conditions of adolescents and women. In recent decades a strong antidiscrimination and social citizenship motive seems to be considered. In this paper preference is put on the socio-economic and national relevance of working conditions. More specific thesis holds that bad (by regulation and/or implementation) working conditions produce a higher employment related risk to be covered by social security financing and benefits. Equally such bad conditions are a barrier to an employment lasting until the regular retirement age. Instead of administrative and criminal resposibility of „factory owners”, in fact very inefficient, the mechanism of social security contribution/tax should be used preferrencially to improve working conditions, having of course in view economic and social security differences between states and nations.

 

Studia i opracowania

 

Barbara Godlewska-Bujok
Urlopy rodzicielskie – o projekcie ustawy i jej (nie)konsekwencjach

 

Artykuł jest głosem w dyskusji na temat projektowanych zmian prawa pracy w zakresie uprawnień rodzicielskich. W listopadzie 2012 r. rząd przedstawił nowelizacje kilku ustaw, m.in. kodeksu pracy oraz ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, których założeniem – zgodnie z uzasadnieniem projektu – jest ułatwienie godzenia opieki nad dziećmi z pracą zawodową. Zmiany mają wejść w życie od 1 września 2013 r. Do kodeksu pracy mają zostać włączone nowe przepisy, bez precedensu w polskim ustawodawstwie pracy, a dotyczące przede wszystkim urlopu rodzicielskiego. Kolejną wersję projektu rząd przedstawił 13 lutego 2013 r. Zdaniem autorki, o ile należałoby docenić kierunek proponowanych zmian prawa pracy w zakresie uprawnień rodzicielskich, o tyle niekonsekwencje projektowanych przepisów (zwłaszcza z punktu widzenia zasad niedyskryminacji i polityki prawa) skłaniają do refleksji o ich zmianie jeszcze przed złożeniem projektu do Sejmu.

 

Parental Leaves - Some Reflections on the Draft Law and Its (in)Consistency

 

The article disputes questions related to the newest draft law on parental entitlements by the Polish Government. For example, the draft law does not provide any of its goals, what in opinion of the Author is an offence, in particular related to lack of possibility to examine the efficiency of the law. As far as the draft law should be duly appreciated, its inconsequences present a necessity for certain amendments before its submission to the Sejm.

 

Wykładnia i praktyka

 

Ewa Podgórska-Rakiel
Ochrona danych członków zarządu zakładowej organizacji związkowej

 

Tematyka ochrony danych członków zarządu zakładowej organizacji związkowej jest szczególnie aktualna ze względu na niedawno podjętą uchwałę Sądu Najwyższego z 21 listopada 2012 r. (III PZP 6/12). Uchwała dotyczyła ochrony danych wszystkich członków organizacji związkowej. W praktyce pojawia się wątpliwość, czy członkowie zarządu organizacji związkowej muszą ujawniać pracodawcy swoją przynależność związkową. Niekiedy liczba członków zarządu jest szersza niż liczba osób podlegających ochronie zgodnie z art. 32 ustawy o związkach zawodowych. Zdaniem autorki, na gruncie obecnie obowiązujących przepisów nie wszyscy członkowie zarządu organizacji związkowej muszą ujawniać pracodawcy fakt przynależności związkowej. W odniesieniu do osób, które nie zostały imiennie wskazane jako chronione, należy stosować ochronę danych zgodnie z art. 27 ustawy o ochronie danych osobowych.

 

Data Protection of Trade Union Leaders

 

The article analyzes the issue of data protection of trade union organization leadership. This subject is particularly topical because of a recently adopted resolution of the Supreme Court from 21 November 2012 (III PZP 6/12). The resolution concerned data protection of all trade union members. In practice, a new question arises, whether trade union leaders must disclose their union membership to their employer. Sometimes the number of trade union leaders is bigger than the number of persons to be protected in accordance with Article 32 of the Act of 23 May 1991 on trade unions. It seems on the basis of regulations in force that not all trade union leaders must disclose the fact that they are trade union members. In reference to those who have not been identified by name as those under protection, data protection rules identified in Article 27 of the Act of 29 August 1997 on the protection of personal data must be applied. The author takes an attempt at developing the issue of data protection in union activities.

 

Anna Pułka
Kontrola pracownika w zakresie powierzonego mu przez pracodawcę sprzętu służbowego

 

Wyposażenie pracownika w określone narzędzia pracy ma na celu optymalną organizację procesu pracy. Narzędzia te powinny być używane przez pracownika do realizacji powierzonych mu przez pracodawcę zadań służbowych, a to, czy faktycznie tak jest, może być kontrolowane przez pracodawcę. Zarówno dopuszczalność, jak i granice poszczególnych kompetencji kontrolnych pracodawcy nie zostały uregulowane wprost w żadnym akcie prawnym. Analogicznie wygląda kwestia ochrony prawa pracowników poddawanych różnym formom kontroli. Jednocześnie rozwój techniki i brak adekwatnych regulacji prawnych wyznaczających ramy dopuszczalnej kontroli pracowników przez pracodawców stwarza i będzie nadal powodował spory nie tylko natury teoretycznej, ale i praktycznej. Autorka podejmuje próbę wskazania ram prawnych kontroli pracowników, odwołując się do orzecznictwa i poglądów doktryny, dochodząc do wniosku, że podstawowymi warunkami dopuszczalnej kontroli pracowników są: proporcjonalność podjętych przez pracodawcę środków do osiągnięcia wyznaczonych celów oraz jasne, przejrzyste reguły kontroli podane do wiadomości pracowników, a w niektórych przypadkach stosowane pod warunkiem uzyskania na nie zgody każdego z pracowników objętych monitoringiem.

 

Employee Control in Regard to the Company Equipment Entrusted to the Employee by the Employer

 

Equipping an employee with specific working tools aims at the providing an optimal organisation of the working process. Such tools should be used by the employee to carry out his/her professional duties entrusted by the employer and the fact whether this is indeed the case may be controlled by the employer. Both the admissibility and the boundaries of individual powers of control of the employer have not been governed directly in any legislation. The same applies to the protection of employee rights subjected to various forms of control. At the same time, the development of technology and the lack of adequate regulations, setting out a framework for acceptable employee controls by employers, creates and will continue to create disputes not only theoretical in nature, but also practical. The author attempts to specify and point the legal framework of controlling employees, referring to the judicial practice and the legal doctrine, concluding that the prerequisites for acceptable employee control are: the proportionality of measures taken by the employer to achieve its objectives and clear, transparent rules for control communicated to the employees and, in some cases, obtaining a consent of each employee covered by surveillance.

 

Małgorzata Paszkowska
Prawo polskiego pacjenta do planowanego leczenia zagranicznego

 

Polski pacjent po spełnieniu określonych wymogów ma prawo do leczenia zagranicznego. Leczenie takie jest związane z ograniczoną możliwością dostępu do świadczeń zdrowotnych i jest finansowane ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia. Leczenie finansowane ze środków publicznych może mieć charakter planowany lub nieplanowany, a także może się odbywać na terytorium Unii Europejskiej lub innego państwa. Autorka przedstawia regulacje prawne związane z możliwością poddania się przez polskiego pacjenta planowanemu leczeniu w innym państwie członkowskim UE na koszt własnego kraju.

 

The Right of Polish Patient to Planned Treatment Abroad

 

Polish patient after fulfilling the legal requirements has the right to treatment abroad. Such treatment is associated with reduced access to health services and is funded by the National Health Fund. Treatment of public funding can be either planned or unplanned. Purpose of this article is to present the legal regulations related to the possibility of the Polish patient's planned treatment in another Member State of the EU at the expense of their own country.

 

Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej

 

Zwolnienia grupowe

 

Collective Redundancies

 

Z orzecznictwa Sądu Najwyższego

 

Ochrona ekspektatywy nabycia prawa

 

Protection of Legitimate Expectation of the Acquisition of a Right

 

Zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy

 

Wynagrodzenie za pracę

 

Konsultacje i wyjaśnienia

 

Nagrody jubileuszowe

 

Nowe przepisy

 

Przegląd Dzienników Ustaw z 2013 r. od poz. 1 do poz. 269

 

Przegląd wydawnictw

 

Związkowe przedstawicielstwo pracowników zakładu pracy (Union Representation of Employees in the Workplace), redakcja naukowa Zbigniew Hajn
rec. Arkadiusz Sobczyk

 

Wskaźniki i składki ZUS – według stanu na 1 marca 2013

Zatrudnienia hybrydowe to znak nowoczesności czy wadliwej legislacji?

 

Wiele mówi się ostatnio o elastycznym zatrudnieniu i konieczności rozwijania innych niż pracownicze podstaw zatrudnienia. Nie jestem temu przeciwna i wręcz uważam, że wymusza taki stan rzeczy stan gospodarki. Truizmem jest stwierdzenie, że rynek gospodarczy przyjmie tylko takie rozwiązania prawne, które ekonomicznie i z punktu widzenia konkurencyjności będą przystawały do istniejących warunków i jednocześnie będą akceptowalne cywilizacyjnie. W kontekście różnorodnych podstaw pracowania profesor Jan Jończyk rozważał możliwość typizowania umów w taki sposób, by odpowiadały one celom, jakie realizują. Zawsze jednak chodziło o zdefiniowanie więzi miedzy dwoma kontrahentami. W naszym ustawodawstwie spotykamy natomiast prace/zatrudnienia wielostronne i, jak się wydaje, rodzące dwa stosunki prawne, które łącznie tworzą megawięź o niezidentyfikowanym charakterze. Uważam, że brak jednoznacznej kwalifikacji przesądza odpowiedź na tytułowe pytanie. Jest to zła legislacja. Z takim megastosunkiem mamy np. do czynienia przy określaniu statusu członka Rady Polityki Pieniężnej. Swego czasu zrodził on wielki spór cywilny o wynagrodzenie. Z jednej strony członek Rady wchodzi w skład konstytucyjnego organu NBP, z drugiej strony ma uprawnienia jakby pracownicze od NBP.

 

Jeszcze bardziej widoczna jest owa dwoista natura stosunku przy mało znanej instytucji powiernika banku hipotecznego. Ustawa o bankach hipotecznych i listach zastawnych nie zdefiniowała pozycji powiernika. Nie wskazała też na jakiej podstawie prawnozatrudnieniowej wykonuje on swoje czynności. Określiła jedynie, kto go powołuje i kto ustala wynagrodzenie (Komisja Nadzoru Finansowego), kto płaci wynagrodzenie (bank) oraz jaka jest jego ochrona prawnopracownicza (urlop, ochrona zdrowia, ubezpieczenie społeczne). Rodzi to problemy z kwalifikacją prawną statusu powiernika. Taki stan prawny rodzi trudności w oznaczeniu podmiotu, który zatrudnia powiernika. Z pewnością powiernik nie jest pracownikiem banku ani też nie może być powiązany żadną umową uzależniającą go od banku w wykonywaniu pracy. Jednak jego wynagrodzenie opłaca bank. Warunki techniczne pracy również zapewnia bank. Powiernik nie pozostaje także w stosunku pracy ani w innym stosunku obligacyjnym z Komisją Nadzoru Finansowego. Ma być bowiem od niej niezależny, a jednocześnie jest powołany do wykonywania czynności nadzorczych i kontrolnych. Komisja go powołuje i odwołuje, ustalając też wysokość jego wynagrodzenia.

 

Ocena stanu prawnego pozwala na sformułowanie aż trzech hipotez badawczych co do statusu powiernika banku hipotecznego. Każda z nich rodzi określone skutki prawne. I tak, można uznać, iż ma on charakter prawnopracowniczy lub całkowicie administracyjny, ale zawsze podobny do stosunków z mianowania (pracowniczych lub administracyjnych), przy których inny podmiot wypłaca wynagrodzenie, a inny mianuje na stanowisko. Można także przedstawić koncepcję, w myśl której status powiernika zbliża się do statusu osób powoływanych na wysokie stanowiska państwowe. Nie znajduję jednak merytorycznego uzasadnienia dla przyjęcia takiej koncepcji do osoby powoływanej przez Komisję Nadzoru Finansowego. I wreszcie, za czym się opowiadam, można dowodzić, iż przedstawiona regulacja ustawowa wskazuje, że podstawą zatrudnienia powiernika banku hipotecznego jest ramowy stosunek prawny o złożonej strukturze, na którą składają się dwie więzi prawne o odmiennej mocy wiążącej. Ma zatem hybrydowy charakter. Przez taki charakter uznaję sytuację, w której generalna więź prawna jest stworzona przez dwa odrębne stosunki wewnętrzne o niejednolitym charakterze. Ten hybrydowy stosunek prawny (łączny) powiernictwa (z bankiem obligacyjny, dotyczący wynagrodzenia etc., z Komisją raczej administracyjnego charakteru) ma wbudowane, i to w znacznym zakresie, elementy ochronne rodem z prawa pracy.
Powstaje retoryczne pytanie: czy tak powinno być, czy stosujący prawo powinien się domyślać, o jaki stosunek czy stosunki prawne tu chodzi, i przed jakim sądem powiernik ma dochodzić np. wynagrodzenia? Nasuwa to wątpliwości co do realizacji zasady pewności prawa i związanego z tym prawa do sądu.

 

Małgorzata Gersdorf

Kurier FedEX 14 zł
Inpost Paczkomaty 14 zł
Kurier Inpost 14 zł
Odbiór osobisty 0 zł
Darmowa dostawa od 250 zł
Darmowa dostawa w Klubie Książki od 200 zł