Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego nr 04/2014

PRZEGLĄD USTAWODAWSTWA GOSPODARCZEGO 04/2014

 

PLIK PDF DO POBRANIA

 

Spis treści

 

Alojzy Z. Nowak, University of Warsaw
Kazimierz Ryc, University of Warsaw
Yochanan Shachmurove, Professor of Economics and Business, The City College, The Graduate School and University Center of the City University of New York

 

Real Convergence as the Way to Heal the Eurozone

 

Realna konwergencja jako sposób leczenia strefy Euro

 

Streszczenie

 

Artykuł omawia mechanizm konwergencji i wolnego rynku, wyzwania i dylematy dotyczące warunków na rynku pracy w UE, a także zagadnienia polityki sektorowej. Autorzy postulują głęboką diagnozę uwarunkowań UE, aby zagwarantować jej przetrwanie, które jest pożądane oraz przedstawiają postulaty fundamentalnych zmian w polityce gospodarczej strefy Euro. Wskazują także na rolę polityki sektorowej, w tym polityki przemysłowej. Przedstawiają koncepcje naprawy działania systemu monetarnego Unii a także zagadnienie konkurencyjności w gospodarce i jej wydajności. W jednym z rozdziałów sformułowana jest także koncepcja właściwego kształtu wspólnoty europejskiej i jej priorytetów. W artykule poruszony jest również temat przystąpienia Polski do strefy Euro. W podsumowaniu autorzy przedstawiają pomysł na UE w postaci wdrożenia strategii poprawy konkurencyjności i zwiększenia elementów socjalno-ekonomicznych.

 

Słowa kluczowe: euro, konkurencyjność gospodarki, polityka gospodarcza strefy Euro, polityka sektorowa, system monetarny.

 

Summary

 

The article discusses the real convergence mechanism of the free market and the challenges and dilemmas of labor market conditions in the EU, as well as sectoral policy issues. The authors propose a deep diagnosis of the EU to ensure its survival, which is desirable and present demands of fundamental changes in Eurozone economic policy. They also point to the role of sectoral policy, including industrial policy. They represent concepts of repair in the EU monetary system operation as well as the issue of economic competitiveness and productivity. In one of the chapters is also formulated the concept of the proper shape of the European community and its priorities. The article also touched on Polish accession to the Eurozone. In conclusion, the authors present the idea of the EU as an implementation strategy to improve competitiveness and accelerate the socio-economic elements.

 

Key words: euro, economic competitiveness, economic policy of Eurozone, sectoral policy, monetary system.

 

Grzegorz J. Wąsiewski, radca prawny

 

Prawne aspekty zarządzania ryzykiem w działalności geologicznej i górniczej (wybrane zagadnienia)

 

Legal aspects of risk management in geological and mining activity (selected issues)

 

Streszczenie

 

Aktualne prace nad nowymi regulacjami dotyczącymi węglowodorów stwarzają znakomitą okazję do dyskusji nad polityką państwa dotyczącą działalności geologicznej i górniczej. Działalność ta wiąże się z szeregiem finansowych i operacyjnych ryzyk. Prawo może być tworzone tak, aby ryzyka te minimalizować, może jednak samo stać się czynnikiem ryzyka. Ilustrują to ostatnie zmiany Prawa geologicznego i górniczego. Zmiany, których celem było wzmocnienie nadzoru państwowego, spowodowały nowe i nieoczekiwane trudności dla przedsiębiorców. Szereg kwestii wymaga analizy, w tym tytuł prawny koncesjonariusza do kopalin, możliwość współpracy z partnerami i kontraktowe formy takiej współpracy, jak również uczestnictwo państwa we wspólnych operacjach. Przykłady możliwego rozwiązania wielu z tych dylematów przynoszą inne jurysdykcje. Ostateczny kształt regulacji prawnych wpłynie bez wątpienia na sposób i możliwość prowadzenia działalności geologicznej i górniczej w Polsce.

 

Słowa kluczowe: Prawo geologiczne i górnicze, kopalina, koncesja, użytkowanie górnicze, wspólne operacje.

 

Summary

 

Current works on new regulations concerning hydrocarbons constitute a good opportunity to discuss the State’s policy with respect to the geological and mining activity in general. This type of activity is linked with numerous operational and financial risks. The law may be drafted in order to minimalize these risks, but may also become a risk factor itself. This issue is well represented by the most recent changes of the Polish Geological and Mining Law. The changes, intended to strengthen State’s supervision over the mining activities created also some additional and unexpected disadvantages for the mining entrepreneurs. There is number of issues which need to be reviewed, including, among others, legal title of the concession holder to the produced minerals, possibility of cooperation with other partners, contractual forms of such cooperation, as well as the ways of the State’s participation in joint operations. Other jurisdictions provide examples, of how these issues may be solved. The eventual shape of the legal regulations will strongly influence possibility and way of performing geological and mining operations in Poland.

 

Key words: Geological and Mining Law, mineral deposit, concession, mining usufruct, joint operations.

 

Arbitraż gospodarczy

 

Marcin Asłanowicz, Dział Procesowy i Arbitrażowy, Baker & McKenzie

 

Zakres ujawnienia, a bezstronność i niezależność arbitra w postępowaniu arbitrażowym

 

Extent of disclosure in the light of an arbitrator’s impartiality and independence in arbitration

 

Streszczenie

 

Zgodnie z art. 1174 par. 1 Kpc, osoba powołana na arbitra powinna niezwłocznie ujawnić stronom wszystkie okoliczności, które mogłyby wzbudzić wątpliwości co do jej bezstronności lub niezależności (Uliasz, 2008, s.1558). Jak podkreśla się w doktrynie prawa, o ile osoba powołania na stanowisko arbitra nie ma obowiązku pełnienia swojej funkcji (z zastrzeżeniem obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej ustąpieniem bez ważnych powodów), to w przypadku przyjęcia powołania ma ona obowiązek poinformowania stron o okolicznościach, które mogłyby wzbudzić wątpliwości co do jej bezstronności i niezależności. Analogiczne zobowiązanie wynika także z regulaminów stałych sądów arbitrażowych (por. np. par. 16 ust. 6 Regulaminu Sądu Arbitrażowego przy KIG w Warszawie; par. 8 ust. 4 Regulaminu Sądu Arbitrażowego przy Konfederacji Lewiatan; par. 8 ust. 3 Regulaminu Sądu Polubownego (Arbitrażowego) przy Związku Banków Polskich; art. 14 pkt 2 Regulaminu SCC; art. 16 pkt 3 Regulaminu VIAC; art. 5 ust. 3 Regulaminu LCIA), Regulaminu ICC (art. 11 ust. 3), jak i Regulaminu Arbitrażowego UNCITRAL (Art. 11). Złożenie przez arbitra oświadczenia o bezstronności i niezależności ma fundamentalne znaczenie dla dalszego biegu postępowania arbitrażowego, bowiem od daty dowiedzenia się przez strony o wskazanych w nim okolicznościach rozpoczyna swój bieg termin do złożenia żądania wyłączenia arbitra (por. art. 1176 par. 3 Kpc, w zw. z art. 1174 par. 2 KPC) (Asłanowicz, 2013c, s.14).

 

Kluczową kwestią związaną z wykonaniem wskazanego obowiązku przez arbitra pozostaje zdefiniowanie zakresu ujawnienia, do którego jest on zobowiązany, jak również określenie zdarzeń i okoliczności, których zajście skutkuje lub może skutkować utratą przez arbitra przymiotu bezstronności lub niezależności (Tobor, Pietrzykowski, 2003, s. 276-277; Tobor, Pietrzykowski, 2003a). Analiza tych zagadnień oraz wynikająca z niej ocena istnienia podstaw wniosków o wyłączenie arbitra, dokonywana przez właściwe organy sądów arbitrażowych oraz przez sądy powszechne, będzie bezpośrednio rzutować na sposób prowadzenia postępowania arbitrażowego, a w konsekwencji na dokonywaną przez uczestników obrotu gospodarczego ocenę ewentualnej przewagi postępowań arbitrażowych nad postępowaniami prowadzonymi przez sądy powszechne.

 

Warto podkreślić, iż imperatyw bezstronności arbitra nie może być utożsamiany z nakazem braku zainteresowania wynikiem sprawy ze strony arbitra (tak trafnie: Łyda, 1996, s. 51). Zważyć również należy, iż oceny bezstronności danego arbitra dokonywać winno się z uwzględnieniem jego dotychczasowego postępowania i praktyki – to właśnie ona stanowić bowiem będzie w istotnym stopniu o wiarygodności arbitra, rozumianej jako determinacji do wydania obiektywnego i sprawiedliwego rozstrzygnięcia w sprawie.

 

Dokonywane przez arbitra ujawnienie w równym stopniu wpływać będzie na ocenę jego bezstronności, jak i niezależności (Derain, Y., Schwartz, E. 1998, s. 110-111 z powołaną tam literaturą). Ewentualny konflikt interesów arbitra skutkować może bowiem zarówno utratą możliwości dokonania przez niego obiektywnej oceny danej sprawy wyłącznie na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz znajomości prawa lub zasad słuszności (a więc utratą przymiotu bezstronności), jak i faktycznym reprezentowaniem bezpośrednio lub pośrednio interesów strony powołującej, lub wykonywaniem jej poleceń i wskazówek (a więc utratą przymiotu niezależności; odnośnie rozumienia pojęć bezstronności i niezależności - Gessel-Kalinowska vel Kalisz, B., 2008, s.17).

 

Słowa kluczowe: postępowanie arbitrażowe, bezstronność i niezależność arbitra, wyłączenie arbitra, ujawnienie arbitra

 

Summary

 

In accordance with Article 1174, para. 1 of the Civil Procedures Code (CPC), a person appointed arbitrator shall promptly disclose all circumstances to the parties, which could give rise to doubts as to his impartiality or independence. A similar obligation also arises from the rules of the standing arbitration courts (see, e.g. Par. 16 Sec. 6 of the Rules of Court of Arbitration of the Polish Chamber of Commerce in Warsaw, Par. 8 Sec. 4 of the Rules of Lewiatan Court of Arbitration in Warsaw, Par. 8 Sec. 3 of the Rules of Arbitration of the Polish Banks' Association, Art. 14 point 2 of the SCC Rules, Art. 16 point 3 of the VIAC Rules, Art. 5 Sec. 3 of the LCIA Rules), the ICC Rules (Art. 11 Sec. 3), as well as the UNCITRAL Arbitration Rules (Art. 11). The arbitrator’s submission of a statement regarding impartiality and independence are of fundamental importance to the further course of the arbitration proceedings, because the period for demanding the exclusion of the arbitrator starts from the date on which the parties learned of the circumstances specified in that statement (see Article 1176, para. 3 of the CPC, in connection with Article 1174, para. 2 of the CPC).

 

The key issue related to the arbitrator’s performance of this obligation is the definition of the extent of the disclosure which he is required to make, as well as the specification of the events and circumstances, the emergence of which result in or could result in the arbitrator’s loss of the attribute of impartiality or independence. The analysis of these issues and the resulting assessment of the existence of grounds for motions to be filed to exclude the arbitrator will directly affect the method of handling the arbitration and, consequently, the assessment by the participants of business trading of the possible advantage of arbitration over proceedings conducted before the common courts.

 

It should be emphasized that the requirement of an arbitrator’s impartiality cannot be considered identical to the arbitrator’s lack of interest in the outcome of the case. It should also be noted that the impartiality of a given arbitrator should be assessed with account taken of his previous conduct and practices - this is because it is precisely this which, to a significant extent, determines the arbitrator’s reliability, understood as the determination to issue an objective and just award in the case.

 

The arbitrator’s disclosure will affect the assessment of his impartiality, as well as his independence to an equal extent. This is because an arbitrator’s possible conflict of interest can result in a loss of both his ability to objectively assess the given case solely on the basis of the evidence gathered and the knowledge of the law or the principles of equity (and hence the loss of the attribute of impartiality), as well as the actual representation of the interests, directly or indirectly, of the appointing party or the fulfillment of its instructions or guidelines (and hence the loss of the attribute of independence).

 

Key words: arbitration proceedings, impartiality and independence, exclusion of the arbitrator, arbitrator's disclosure.

 

GLOSA

 

Małgorzata Sieradzka, Uczelnia Łazarskiego w Warszawie

 

Kryteria kwalifikacji opłaty za przejazd odcinkiem płatnej autostrady jako ceny nieuczciwej- - glosa do wyroku SN z dnia 13 lipca 2013 r. III SK 44/11

 

Criteria for assessing tolls, charged on certain sections of a motorway, as an unfair price – a gloss on the judgement of the Supreme Court of 13 July 2013, III SK 44/11

 

Streszczenie

 

W glosowanym wyroku SN wypowiedział się na temat charakteru opłaty za przejazd autostradą płatną oraz kryteriów wyznaczania rynku właściwego. Kwestie dotyczące wyznaczania rynku właściwego są bowiem kluczowe z punktu widzenia kwalifikacji zachowania przedsiębiorcy jako nadużycia pozycji dominującej na rynku. W glosowanym wyroku SN zakwestionował sposób kształtowania wysokości opłaty za przejazd odcinkiem płatnej autostrady A-4 uznając, że w sytuacji prowadzenia remontów i modernizacji, w wyniku których droga nie posiada cech autostrady płatnej, wyłączona jest dopuszczalność pobierania opłaty za przejazd w pełnej wysokości. Podkreślił nie tylko nieuczciwy charakter tych opłat, ale również zaakcentował czerpanie nieuzasadnionych korzyści z posiadanej przez spółkę pozycji dominującej na rynku właściwym.

 

Słowa kluczowe: cena nieuczciwa, rynek właściwy, pozycja dominująca.

 

Summary

 

In the judgment, commented on in this paper, the Supreme Court expressed its stance on the nature of motorway tolls and the criteria for identifying a relevant market. The questions related to the determination of the relevant market are in fact crucial for the assessment of the entrepreneur’s conduct as an abuse of a market dominant position. The judgment of the Supreme Court raised an issue of the toll rates on a section of the A-4 toll motorway. It acknowledged that the levying of charges in their full amount on the toll motorway, where rehabilitation and maintenance works were carried out, as a result of which such a road no longer possessed the characteristics of a toll motorway, was not permissible. The Court not only stressed the unfairness of such charges, but also emphasized the reaping of unjustified trading benefits arising out of the company’s dominant position on the relevant market.

 

Key words: unfair price, relevant market, dominant position.

 

W najbliższym numerze:

 

Leopold Moskwa, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu
Elżbieta Białobrodzka, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu

 

Specific situations of partners’ liability for commitments of a general partnership under a German and Russian law vis a vis the Polish regulation

 

Szczególne przypadki odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki jawnej w prawie niemieckim i rosyjskim na tle regulacji polskiej

 

Streszczenie

 

W każdym z analizowanych porządków prawnych (polskim, niemieckim, rosyjskim) szczególne przypadki odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki jawnej są powiązane z trzema fazami jej funkcjonowania, to jest z fazą początkową (a więc tą, w której nastąpiło zawiązanie spółki, jednak nie doszło jeszcze do jej wpisania do właściwego rejestru), fazą zwykłą (fazą spółki właściwej) oraz fazą transformacji (fazą łączenia się spółki jawnej bądź jej przekształcenia w inną spółkę prawa handlowego). Niniejsze opracowanie nie zawiera omówienia wszystkich szczególnych przypadków odpowiedzialności wspólników, lecz dotyczy wyłącznie tych, które są związane z funkcjonowaniem spółki właściwej. W konsekwencji przedmiotem prowadzonych rozważań i dokonywanych ustaleń jest: 1) odpowiedzialność wspólnika przystępującego do spółki w drodze objęcia nowoutworzonego udziału spółkowego, 2) odpowiedzialność wspólnika przystępującego do spółki w drodze nabycia udziału (części udziału) wspólnika występującego ze spółki, 3) odpowiedzialność spadkobierców wspólnika, 4) odpowiedzialność wspólnika występującego ze spółki, 5) odpowiedzialność wspólnika występującego ze spółki w drodze zbycia w całości swojego udziału oraz 6) odpowiedzialność wspólnika w przypadku wniesienia przez jego osobistego wierzyciela roszczenia o zaspokojenie z udziału wspólnika w spółce.

 

Słowa kluczowe: spółka jawna, wspólnik, zobowiązania, odpowiedzialność.

 

Summary

 

In each of the legal orders analysed in this paper (Polish, German and Russian) specific situations of partners’ liability for commitments undertaken by a general partnership arise in three different stages the functioning of a partnership, i.e. the initial stage (when the partnership has already been formed but not yet entered in a relevant register), the ordinary stage (of the actual partnership) and the transformation stage (the merging of a general partnership or its transformation in a company). In this paper, only the liability of partners that arises at the stage of actual operation of a partnership is analysed. Therefore, the following issues are considered: 1) liability of a partner joining a partnership by way of a newly issued share, 2) liability of a partner joining a partnership by way of acquiring a share (or a part thereof) from a partner leaving a partnership, 3) liability of partners’ heirs, 4) liability of a partner leaving a partnership, 5) liability of a partner leaving a partnership by way of a sale of his total share; and 6) liability of a partner in the event of a claim being made by his personal creditor, demanding satisfaction of the amount due and outstanding from such partner’s share in the partnership.

 

Key words: general partnership, partner, liability, commitments.