Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego nr 11/2014

PRZEGLĄD USTAWODAWSTWA GOSPODARCZEGO 11/2014

 

PLIK PDF DO POBRANIA

 

Spis treści

 

Michał Będkowski-Kozioł, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Aksjologia regulacji sektora energetycznego (część I)

 

The axiology of the energy sector’s regulation (Part I)

 

Streszczenie:

 

Celem niniejszego opracowania jest próba odpowiedzi na pytanie, jakie wartości (cele) leżą u podstaw ingerencyjnej działalności organów administracji gospodarczej właściwych w sprawach regulacji sektora energetycznego. Odpowiedź na to pytanie jest o tyle istotna, że pozwala wyznaczać przesłanki ingerencji administracji gospodarczej, rozumiane jako zasadniczy cel i warunek ingerencji w sferę praw i wolności uczestników rynku. Analiza podstaw aksjologicznych regulacji sektora energetycznego pozwala na stwierdzenie celowego powiązania konkurencji z realizacją celów publicznych, takich jak ochrona środowiska czy bezpieczeństwo energetyczne. Dla realizacji tych celów państwo posługuje się podmiotami prywatnymi, przy czym realizują one te zadania we własnym interesie gospodarczym, a państwo jednocześnie reguluje ich zachowania rynkowe w interesie publicznym. Na gruncie prawa energetycznego, podobnie jak i na gruncie regulacji prawnych odnoszących się do funkcjonowania pozostałych sektorów infrastrukturalnych, dochodzi do swoistej „społecznej funkcjonalizacji” konkurencji. Prawo energetyczne wpisuje się tym samym ściśle w kontekst zasady społecznej gospodarki rynkowej, zgodnie z którą prymat gospodarki rynkowej (rynku) uzasadniony jest o tyle, o ile mechanizm konkurencji służy interesowi publicznemu.

 

W niniejszej części omówione zostaną takie zagadnienia, jak umiejscowienie fukcji regulacji gospodarczej w ramach „konstytucji gospodarczej” RP, systematyka celów (wartości) leżących u podstaw regulacji sektora energetycznego w świetle regulacji ustawy Prawo energetyczne, oraz ochrona środowiska jako cel regulacyjnej ingerencji w funkcjonowanie sektora energetycznego.

 

Słowa kluczowe: regulacja sektora energetycznego, konstytucja gospodarcza, ochrona środowiska, zasada zrównoważonego rozwoju.

 

Summary:

 

The aim of this study is to answer the question, what values (goals) underlie the intrusive activities of the relevant public authorities in matters of economic regulation of the energy sector. The answer to this question is important to set the legal conditions and circumstances for public authorities’ intervention in the business activity of individuals, understood as the essential purpose and condition of interference with the rights and freedoms of market participants. Analyzing axiological conditions of the energy sector regulation one can find the deliberate linking of pro-competitive with other public interests’ objectives of the energy sector regulation. To achieve these goals, the state “uses” private business entities, whereby they perform these goals in their own economic interest, and the state (public administration) regulates their market behaviour in the public interest. The peculiarity of the energy law, as well as other sectoral regulations in network-bound sectors, is the “social functionalization” of private competition. Energy Law fits thus strictly in the context of the principles of social market economy, according to which the primacy of the market is justified in so far as the mechanism of competition serve in the public interest.

 

This section will discuss such issues as the location of the function of economic regulation in the context of the “economic constitution” of Poland, systematics of objectives (values) underlying the regulation of the energy sector under the Energy Law, and environmental protection as a goal of regulatory interference in the functioning of the energy sector.

 

Key words: regulation of energy sector, economic constitution, environmental protection, principle of sustainable development.

 

Anna Rogacka-Łukasik, Wyższa Szkoła Humanitas w Sosnowcu
Jawność ksiąg wieczystych w świetle nowelizacji przepisów w 2013 roku

 

The openness of the central mortgage register according to the amendment to the regulations in 2013

 

Streszczenie:

 

Niniejsza publikacja poświęcona została zagadnieniom związanym z jawnością ksiąg wieczystych, w kontekście zmian ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece. Zasada jawności stanowi jedną z podstawowych zasad ksiąg wieczystych, bowiem tylko w momencie gdy treść ksiąg jest jawna i każdy ma swobodny do nich dostęp, mogą one spełniać swoją funkcję ustalenia stanu prawnego nieruchomości. Realizacja i praktyczne zastosowanie zasady jawności formalnej, która stanowi przedmiot analizy niniejszej publikacji, zostały określone w szczególności w artykułach od 36¹ do 365 ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Część wymienionych regulacji, uległa w 2013 r. istotnym nowelizacjom.

 

Nowy dokument w postaci wyciągu z księgi wieczystej, możliwość samodzielnego wydrukowania odpisu, wyciągu bądź zaświadczenia o zamknięciu księgi za pośrednictwem sieci Internet z mocą dokumentów wydawanych przez sąd, przyznanie wybranym podmiotom publicznym możliwości wielokrotnego, nieograniczonego w czasie wyszukiwania ksiąg wieczystych w Centralnej Bazie Danych Ksiąg Wieczystych to najistotniejsze zmiany dotyczące ksiąg wieczystych.

 

Słowa kluczowe: księgi wieczyste, jawność ksiąg wieczystych, odpis, wyciąg, zaświadczenie.

 

Summary:

 

This article is discussing the issues connected with the openness of the central mortgage register in the aspect of the changes within the law concerning the central mortgage register and collateral. The rule of the openness is the basic one because the openness of the content and unlimited access allows to determine the real legal status of the property. The accomplishment and the practical enforcement of the legal openness were described in the articles from36¹ to 365 of the law concerning the central mortgage register and collateral. Some of the above mentioned regulations were essentially changed in 2013.

 

The most important changes concerning the mortgage register are the following: the new document in the form of the registration of a mortgage in the central mortgage register, the possibility of self-printing the copy, excerpt of the mortgage registration or the certificate of the mortgage register closure via the Internet having the legal validity of court- issued document, allowing some of the public subjects to search the mortgage registrations many times and within the unlimited time in the central mortgage register.

 

Key words: mortgage register, openness of the mortgage register, copy, excerpt, certificate.

 

Aleksander Maziarz, Akademia Leona Kaźmińskiego
Joint venture w prawie konkurencji UE

 

Joint venture in EU competition law

 

Streszczenie:

 

Przez porozumienia joint venture przedsiębiorstwa mogą współpracować ze sobą na wiele różnych sposobów. Porozumienia takie pozwalają przedsiębiorstwom na wspólne inwestycje w rozwój nowej technologii lub utworzenie wspólnej sieci dystrybucji. Wiele z nich zostaje zawartych w celu zmniejszenia kosztów produkcji lub dystrybucji i umożliwia przedsiębiorstwom oferowanie produktów, lub usług po niższych cenach oraz wyższej jakości. Jednak przedsiębiorstwa mogą wykorzystywać porozumienia joint venture także w celu ograniczenia konkurencji. Oznacza to, że porozumienia joint venture mogą wpływać na mechanizm konkurencji zarówno pozytywnie, jak i negatywnie. Celem niniejszego artykułu jest analiza unijnego prawa konkurencji pod kątem porozumień joint venture i odpowiedzenie na pytanie, które z tego typu porozumień są dopuszczalne. Artykuł poddaje analizie unijne regulacje w zakresie kontroli koncentracji oraz zakazu porozumień ograniczających konkurencję odnoszące się do porozumień joint venture.

 

Słowa kluczowe: konkurencja, porozumienia ograniczające konkurencję, joint venture.

 

Abstract:

 

By joint venture agreements companies can cooperate with each other in many different ways. Such agreements enable companies to invest together in new technology or use their distribution networks. Many of such agreements are concluded in order to decrease production cost and enable companies to offer products or services on lower prices or with better quality. On the other hand some of companies can use joint venture agreements to limit the competition by collusion. Such effects of joint venture agreements mean that they can influence on the mechanism of competition in a different way. The aim of this article is to analyse European competition law concerting joint venture agreements and find the answer to the question which of these agreements are consistent with law. In order to do so the article will analyse European merger regime and prohibition of restrictive agreements in context of joint venture agreements.

 

Key words: competition, restrictive agreements, joint venture.

 

Ewelina Tylińska, Uniwersytet Łódzki
Granice rozszerzonej prawomocności materialnej wyroku w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone wpisanego do rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone.

 

Limits of expanded legal force of ruling in the cases for assessment of the provisions of standard contract form as prohibited

 

Streszczenie:

 

Wyrok uznający powództwo w ramach postępowania w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone, od chwili wpisania do rejestru klauzul niedozwolonych, ma skutek wobec osób trzecich. W nauce i orzecznictwie pojawiły się spory dotyczące ujmowania granic podmiotowych i przedmiotowych rozszerzonej skuteczności orzeczenia. Zgodnie uznaje się, że skutek rozciąga się na wszystkich konsumentów, którzy mogliby zawrzeć umowę zawierającą wzorzec z postanowieniem uznanym za niedozwolone. Rozbieżności pojawiają się przy analizie zagadnienia skuteczności wyroku w stosunku do przedsiębiorców nie będących stroną postępowania. Według części doktryny nieuzasadnionym celowościowo jest ograniczanie skuteczności orzeczenia wyłącznie do pozwanego. W konsekwencji, inni przedsiębiorcy są obowiązani zaprzestać stosowania postanowienia uznanego za niedozwolone. Zwolennicy wąskiego ujęcia rozszerzonej prawomocności materialnej sprzeciwiają się takiej interpretacji, gdyż naruszałoby to konstytucyjne prawo do obrony. Wyrok powinien wiązać jedynie pozwanego przedsiębiorcę. Zagadnienie nie jest również jednolicie ujmowane przez sądy. Od chwili wprowadzenia kontroli abstrakcyjnej wzorca umowy do Kodeksu wykształciła się niejednolita linia orzecznicza w tym zakresie. Z tego względu istnieje konieczność dokonania szczegółowej analizy zagadnienia oraz sprowokowania naukowej dyskusji w temacie.

 

Słowa kluczowe: ochrona konsumentów, niedozwolone klauzule, wzorce umowne, rozszerzona prawomocność materialna.

 

Summary:

 

Ruling in the cases for assessment of the provisions of standard contract form as prohibited has expanded limits. It means that not only parties to such trial are bounded to comply with the ruling, but other natural person and legal person are obliged to act in accordance with the decision. In jurisdiction and doctrine has arosen many contrary opinions how such expanded limits should be understood. According to one view, it means that every seller or supplier is obliged to remove term considered as unfair from its contracts. Provision should be removed from general use. The aim of that is to ensure a consumer protection from unfair trading. In reference to other, contrary opinion, the ruling should bound only seller or supllier who has been party to the trial, because consequences of using unfair terms in consumer market are to serious. This divergence leads to diversified jurisdiction, which mean legat doubts.

 

Key words: consumer protection, unfair provisions, standard contract, expanded limits of ruling.

 

Arbitraż gospodarczy

 

Marcin Asłanowicz, Baker & McKenzie, Dział Procesowy i Arbitrażowy
Oświadczenie arbitra o bezstronności i niezależności

 

Statement of impartiality and independence

 

Streszczenie:

 

Zgodnie z art. 1174 par. 1 Kpc, osoba powołana na arbitra powinna niezwłocznie ujawnić stronom wszystkie okoliczności, które mogłyby wzbudzić wątpliwości co do jej bezstronności lub niezależności. Zajście takich okoliczności stanowi zaś – zgodnie z art. 1174 par. 2 zdanie pierwsze Kpc – podstawę do wyłączenia arbitra. Obowiązek arbitra poinformowania stron o wszelkich okolicznościach, które mogłyby wzbudzić wątpliwości w tym zakresie odgrywa przez to fundamentalne znaczenie dla dalszego biegu postępowania arbitrażowego, tym bardziej, iż od daty złożenia przez arbitra oświadczenia o bezstronności lub niezależności, rozpoczyna swój bieg termin do złożenia żądania jego wyłączenia (Asłanowicz, 2014, s. 22).

 

Mając powyższe na względzie, składane przez arbitra oświadczenie o bezstronności i niezależności ma kluczowe znaczenie – zarówno dla należytego ukonstytuowania się zespołu orzekającego, jak też dla następczej weryfikacji prawidłowości dokonywanych czynności: czy to w toku postępowania o wyłączenie arbitra (w trybie art. 1176 par. 2–4 Kpc), czy to w toku postępowania ze skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego (w trybie art. 1206 Kpc).

 

Przepisy Kpc nie definiują jednak wymaganej treści oświadczenia o bezstronności i niezależności, zaś wzory oświadczeń stosowanych przez poszczególne stałe sądy arbitrażowe bardzo istotnie różnią się od siebie. Celem niniejszej publikacji jest dokonanie analizy wzorów oświadczeń arbitra wykorzystywanych w praktyce krajowej i międzynarodowej, jak również zbadanie związku pomiędzy wymaganym zakresem informacji ujawnianych przez arbitra (kandydata na arbitra) w oświadczeniu, a późniejszą weryfikacją jego bezstronności i niezależności.

 

Słowa kluczowe: postępowanie arbitrażowe, bezstronność I niezależność, zobowiązania arbitra.

 

Summary:

 

Pursuant to Article 1174, para. 1 of the Civil Procedures Code (CPC), a person appointed arbitrator shall promptly disclose all circumstances to the parties, which could give rise to doubts as to his impartiality or independence. Meanwhile, according to the first sentence of Article 1174 of the CPC, the appearance of such circumstances constitutes grounds for the removal of an arbitrator. The arbitrator’s obligation to inform the parties of any circumstances which can give rise to doubts in this respect is therefore of fundamental importance to the further course of the arbitration, all the more so that the timing to the deadline for filing a request to remove the arbitrator runs from the date on which he submits his statement of impartiality or independence (Asłanowicz, 2014, p. 22).

 

Given the above, the statement of impartiality and independence submitted by an arbitrator is of key importance, both for the proper constitution of the arbitral panel, as well as for the subsequent verification of the correctness of the activities performed: either in the course of the proceedings on the removal of an arbitrator (in the procedure of Article 1176 para. 2-4 of the CPC) or in the course of proceedings arising from a complaint to set aside an arbitral award (in the procedure of Article 1206 of the CPC). However, the provisions of the CPC do not define the required content of the statement of impartiality and independence, while the specimen statements used by the standing courts of arbitration differ very significantly from each other. The objective of this publication is to analyse the specimen statements of arbitrators in national and international practice, as well as to examine the relationship between the required scope of information disclosed by the arbitrator (the arbitrator candidate) in the statement and the subsequent verification of his impartiality and independence.

 

Key words: arbitration proceedings, impartiality and independence, arbitrator's obligations.

 

Z praktyki gospodarczej

 

Tomasz Szczurowski, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Kognicja sądu rejestrowego a konstytutywny charakter wyroku stwierdzającego nieważność uchwały zgromadzenia spółki kapitałowej

 

Cognition of the registry court versus constitutive nature of judgment on annulling resolution of shareholders’ meeting in limited liability company

 

Streszczenie:

 

Przedmiotem artykułu jest analiza kognicji sądu rejestrowego w sprawie o wpis opartej na nieważnej uchwale zgromadzenia spółki kapitałowej, jej zarządu lub rady nadzorczej. Kwestia ta ma szczególne znaczenie w kontekście uchwały siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 18 września 2013 r., w której przyjęto, że wyrok stwierdzający nieważność uchwały zgromadzenia spółki ma charakter konstytutywny.

 

Autor prezentuje sześć argumentów związanych z postępowaniem rejestrowym przeciwko tezie powyższej uchwały Sądu Najwyższego. Ostatecznie autor dochodzi do wniosku, iż sąd rejestrowy zawsze musi mieć kompetencję do weryfikacji zgodności z prawem dokumentów, na podstawie których oparty jest wniosek o wpis do rejestru.

 

Słowa kluczowe: sąd rejestrowy, uchwała zgromadzenia spółki kapitałowej, uchwała Sądu Najwyższego.

 

Summary:

 

The article discusses the subject of scope of the cognition of the registry court when the file is based on unlawful resolutions of shareholders’ meetings, management board and supervisory board. It is definitely important in view of the Supreme Court resolution of 18 September 2013. There is a topic if the registry court can dismiss a motion when the resolution is unlawful but it is not ruled by the court.

 

The author presents six arguments against the Supreme Court resolution. He focuses on the safety of commerce. In the end he suggests that the registry must always control the resolutions, because it is expected by the society.

 

Key words: the registry court, resolutions of shareholders’ meetings, the Supreme Court resolution.

 

 

 

W najbliższym numerze:

 

Marek Zięba, Uniwersytet Jagielloński
Ochrona wierzycieli w projekcie reformy struktury majątkowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

 

Protection of creditors in the project of the reform on the financial structure of the Polish limited liability company

 

Streszczenie:

 

Projekt reformy struktury majątkowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przygotowany przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego umożliwia powstanie trzech podtypów spółki z o.o.: spółki, w której utworzono kapitał zakładowy i udziały o wartości nominalnej spółki, w której utworzono kapitał udziałowy i udziały bez wartości nominalnej oraz spółki, w której utworzono zarówno kapitał zakładowy i udziały o wartości nominalnej, jak również kapitał udziałowy i udziały bez wartości nominalnej. Jednocześnie w projekcie zaprezentowano nowy model ochrony wierzycieli spółki z o.o. wypracowany w oparciu o: test bilansowy, test wypłacalności, obowiązek utworzenia w spółce z o.o. kapitału zapasowego oraz nałożenie na zarząd obowiązków w zakresie utrzymania wypłacalności spółki. Analiza projektu prowadzi do wniosku, że reforma w zaproponowanym kształcie narusza bezpieczeństwo obrotu prawnego poprzez umożliwienie powstania spółki z o.o., w której nie zostanie utworzony kapitał zakładowy. Natomiast regulacje mające na celu zwiększenie poziomu ochrony wierzycieli spółki powinny zostać wprowadzone do kodeksu spółek handlowych. W przypadku dalszych prac nad projektem należy postulować wprowadzenie możliwości utworzenia nowego podtypu spółki z o.o. z kapitałem zakładowym w wysokości 1 zł, jednakże z obowiązkiem uzupełnienia go do minimalnej ustawowej wysokości.

 

Słowa kluczowe: Kodeks spółek handlowych, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, projekt, reforma.

 

Summary:

 

Project of the reform on the financial structure of the Polish limited liability company prepared by the Civil Law Codification Commission allows the creation of three subtypes of the LLC: the company that created the share capital and shares of a nominal value, the company that created the equity capital and the shares of no par value, and the company that created both the share capital and the shares with a nominal value as well as equity capital and the shares of no par value. The project also presents a new model of protection of creditors of a LLC developed on the basis of: balance-sheet test, solvency and financial liquidity tests, regulations concerning to set up a LLC with a supplementary capital and new rules of responsibility of the management board towards creditors of the company. Analysis of the project leads to the conclusion that the reform in the proposed form violates the security of legal transactions by the possibility of creating a LLC without a share capital. In contrast adjustments which increase protection of creditors of the company should be adopted to the Code of Commercial Companies. In conclusion, the new subtype of LLC may be created but with minimum share capital of 1 zł and with the obligation to supplement it to the minimum statutory amount.

 

Key words: Code of Commercial Companies, limited liability company, project, reform.