Modyfikacja wzorca umownego w usługach świadczonych drogą elektroniczną

Usługi świadczone drogą elektroniczną zyskują coraz większą popularność. Skutkiem tego jest wzrost znaczenia wzorców umownych (regulaminów), które kształtują treść stosunku zobowiązaniowego pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą. W niniejszym artykule została poruszona problematyka wymogów formalnych, jakie musi spełnić usługodawca, by móc skutecznie wprowadzić zmianę do regulaminu świadczenia usług drogą elektroniczną. Wymogi te wynikają przede wszystkim z art. 3841 k.c., choć w doktrynie i orzecznictwie ukształtowały się zróżnicowane poglądy odnoszące się do możliwości kwalifikacji tego przepisu jako samodzielnej, materialnoprawnej podstawy zmiany wzorca umownego. Autorki rozważają konieczność zawarcia klauzuli modyfikacyjnej we wzorcu lub w umowie w celu skutecznego wprowadzenia zmiany do stosunku prawnego o charakterze ciągłym, a także proponują jej modelowy kształt de lege lata opracowany na podstawie orzecznictwa Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, sądów powszechnych i stanowisk prezentowanych w doktrynie.

Bibliografia/References

Literatura/Literature

Bednarek, M., & Mikłaszewicz, P. (2020). Wzorce umowne. W: K. Osajda (Red.), System Prawa Prywatnego. Tom 5. Legalis.

Chomiczewski, W. (2011). Komentarz do art. 2. W: D. Lubasz (Red.), M. Namysłowska (Red.), W. Chomiczewski, & K. Klafkowska-Waśniowska, Świadczenie usług drogą elektroniczną oraz dostęp warunkowy. Komentarz do ustaw. LEX.

Dybowski, T., & Pyrzyńska, A. (2020). Świadczenie. W: K. Osajda (Red.), System Prawa Prywatnego. Tom 5. Legalis.

Frań-Adamek, A. (2002). Komentarz do art. 2. W: Świadczenie usług drogą elektroniczną. Komentarz. LEX.

Gorzko, P. (2012). Zagadnienia dopuszczalnos´ci stosowania oraz abuzywnos´ci bankowych klauzul o zmiennym oprocentowaniu, Transformacje Prawa Prywatnego, (3).

Kocot, W. (2006). Wpływ Internetu na prawo umów. LexisNexis.

Kohutek, K. (2017). Klauzula modyfikacyjna: faktyczna ochrona konsumenta czy bezpodstawny formalizm? Przegląd Prawa Handlowego, (12).

Korus, K. (2005). W: M. Chudzik (Red.), A. Frań, A. Grzywacz, K. Korus, & M. Spyra, Prawo handlu elektronicznego. Oficyna Wydawnicza Branta.

Litwiński, P. (2007). Świadczenie usług drogą elektroniczną. W: P. Podrecki, (Red.), Prawo Internetu. LEX.

Lubasz, D. (2011). Komentarz do art. 8. W: D. Lubasz (Red.), M. Namysłowska (Red.), W. Chomiczewski, & K. Klafkowska-Waśniowska, Świadczenie usług drogą elektroniczną oraz dostęp warunkowy. Komentarz do ustaw. LEX.

Łętowska, E. (2002). Prawo umów konsumenckich. C.H.Beck.

Machnikowski, P. (2021). Komentarz do art. 353. W: E. Gniewek, & P. Machnikowski (Red.) Komentarz KC, Legalis.

Olejniczak, A. (2014). Komentarz do art. 365 (1). W: A. Kidyba (Red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania — część ogólna, wyd. 2. LEX.

Popiołek, W. (2020a). Komentarz do art. 384 (1). W: K. Pietrzykowski (Red.), Kodeks cywilny. Tom I. Komentarz. Art. 1–44910, wyd. 10. Legalis.

Popiołek, W. (2020b). Komentarz do art. 385. W: K. Pietrzykowski (Red.), Kodeks cywilny. Tom I. Komentarz. Art. 1–44910, wyd. 10. Legalis.

Pyrzyńska, A. (2019). Komentarz do art. 384. W: M. Gutowski (Red.), Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz. Art. 353–626, wyd. 2. Legalis.

Pyrzyńska, A. (2017). Zobowiązania ciągłe jako konstrukcja prawna. Agnieszka Pyrzyńska.

Pyzioł, W. (1997). Umowa rachunku bankowego. Wydawnictwa Prawnicze PWN.

Radwański, Z., & Olejniczak, A. (2014). Zobowiązania — część ogólna. C.H.Beck.

Radwański, Z., (1969). Uwagi o zobowiązaniach trwałych (ciągłych) na tle kodeksu cywilnego. Studia Cywilistyczne, XIII–XIV.

Rejdak, M. (2006). Definicja konsumenta w rozumieniu kodeksu cywilnego (art. 221 k.c.). Rejent (1).

Szczurowski, T. (2005). Udostępnienie wzorca umowy w postaci elektronicznej. Przegląd Prawa Handlowego (7).

Świerczyński, M. (2009). Komentarz do art. 8. W: J. Gołaczyński (Red.), Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Komentarz. LEX.

Topolewski, K. (2012). Problem klauzuli modyfikacyjnej jako podstawy zmiany stosunku umownego o charakterze ciągłym przez wzorzec umowy. Przegląd Sądowy, (4).

Trzaskowski, R. (2018). Komentarz do art. 3841. W: J. Gudowski (Red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna, wyd. 2. LEX.

Wejman, F. (2000). Wzorce umów na stronach www i w poczcie elektronicznej. Transformacje Prawa Prywatnego, (4).

Węgielski, M. (2020). Umowy zawierane w obrocie elektronicznym (e-commerce). W: M. Stec (Red.), System Prawa Handlowego. Tom 5c. Legalis.

Węgierski, M. (2020). Charakterystyka prawna umów zawieranych drogą elektroniczną. Legalis.

Zagrobelny, K. (2019a). Komentarz do art. 3841. W: E. Gniewek, P. Machnikowski (Red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Legalis.

Zagrobelny, K. (2019b). Komentarz do art. 385. W: E. Gniewek, P. Machnikowski (Red.), Kodeks cywilny. Komentarz, wyd. 9. Legalis.

Zieliński, M. Z. (2013). Odpowiedzialność deliktowa pośredniczących dostawców internetowych. Analiza prawnoporównawcza. LEX.

Zoll, F. (2005). Prawo bankowe. Tom 1. Komentarz do art. 1–92. LEX.

Żuławska, Cz. (2011). Komentarz do art. 384. W: G. Bieniek Red.), Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania. Tom 1–2, wyd. X. LEX.

 

Orzecznictwo/Judgments

Decyzja Prezesa UOKiK z 9.11.2018 r., nr RBG — 13/2018.

Uchwała SN 7 sędziów z 6.03.1992 r., sygn. akt: III CZP 141/91, LEX nr 3725.

Uchwała SN z 19.05.1992 r., sygn. akt: III CZP 50/92, LEX nr 1929167.

Uchwała SN (7) z 22.05.1991 r., sygn. akt: III CZP 15/91, Legalis 27340.

Wyrok SA w Warszawie z 15.03.2013 r., sygn. akt: VI ACa 1245/12, LEX nr 1314927.

Wyrok SA w Warszawie z 20.08.2013 r., sygn. akt: VI ACa 152/13, LEX nr 1402976.

Wyrok SN z 15.02.2013 r., sygn. akt: I CSK 313/12, LEX nr 1314141.

Wyrok SN z 15.02.2019 r., sygn. akt. I NSK 4/18, LEX nr 2643239.

Wyrok SOKiK z 12.05.2015 r., sygn. akt: XVII AmA 102/13, LEX nr 2692969.

Wyrok SOKiK z 21.05.2018 r., sygn. akt: XVII AmA 39/16, LEX nr 2507882.

Wyrok SOKiK z 30.10.2018 r., sygn. akt: XVII AmA 42/16, LEX nr 2603278.

Wyrok SOKiK z 14.03.2019 r., sygn. akt: XVII AmA 64/16, LEX nr 2675934.

Wyrok TSUE z 26.04.2012 r., C–472/10, LEX nr 1135426.

 

Akty prawne/Legal Acts

Ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.).

Dyrektywa 2000/31/WE z 8.06.2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu

elektronicznego na rynku wewnętrznym (dyrektywa o handlu elektronicznym) (Dz.Urz. WE L 178 z 17.07.2000 r.).

Ustawa z 10.04.1997 r. — Prawo energetyczne (Dz.U. 2020, poz. 833).

Ustawa z 16.07.2004 r. — Prawo telekomunikacyjne (Dz.U. 2019, poz. 2460).

Ustawa z 18.07.2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (t.j. Dz.U. 2020, poz. 344).

Ustawa z 31.07.2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych (Dz.U. z 2019 r., poz. 1495).