Interes akcjonariusza – Skarbu Państwa. Przykład sektora paliwowo-energetycznego

W wyniku transformacji ustrojowej i społeczno-gospodarczej lat 90. ub.w. w Polsce Skarb Państwa stał się akcjonariuszem wielu spółek handlowych, co stanowiło bezpośrednią konsekwencję procesu tzw. komercjalizacji przedsiębiorstw państwowych. Każdy akcjonariusz uczestniczy w spółce, mając na względzie jakiś interes. Skarb Państwa jest szczególnym akcjonariuszem, ale jego interes jako akcjonariusza nie był ustawowo zdefiniowany do 2016 r. Opracowanie koncentruje się na determinantach społeczno-ekonomicznych oraz prawnych definiujących w przeszłości i obecnie interes Skarbu Państwa. W tekście podjęto próbę interpretacji pojęcia interesu akcjonariusza – Skarbu Państwa.

Literatura/Literature

Balereja. K., & Wachowicz, A. (2008). W: A. Karmańska (red.). Ryzyko w rachunkowości. Difin.

Banasiński, C. (2015). W: H. Gronkiewicz-Waltz, & M. Wierzbowski (red.). Prawo gospodarcze. Zagadnienia administracyjnoprawne. Wolters Kluwer.

Bandarzewski, K. (2003). Komercjalizacja przedsiębiorstw państwowych. Zakamycze.

Bank Pekao S.A. (2020). Siła napędowa czy hamulec rozwoju? Rola spółek Skarbu Państwa w kontekście kryzysu COVID-19. www.https://www.pekao.com.pl/analizy-makroekonomiczne/raporty-specjalne.html

Bartoszewicz, M. (2014). Komentarz do art. 218. W: M. Haczkowska, (red.). Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Lex/el.

Chełmoński, A. (1997). Administracja państwowa wobec skomercjalizowanych przedsiębiorstw państwowych. W: H. Olszewski, & B. Popowska (red.). Gospodarka, administracja, samorząd. Printer.

Chłodzińska, B. (2020). Komentarz do art. 9. W: F. Grzegorczyk, & M. Wierzbowski (red.). Ustawa o zasadach zarządzania mieniem państwowym. Komentarz. Wolters Kluwer.

Florczak-Wątor, M. (2023). Komentarz do art. 218. W: P. Tuleja (red.). Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Lex/el.

Grzegorczyk, F. (2012). Przedsiębiorstwo publiczne kontrolowane przez państwo. Zagadnienia konstrukcyjne. LexisNexis.

Grzegorczyk, F., & Hejnar, J. (2014). Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej (analiza ekonomiczna wybranych zagadnień prawnych). Przegląd Prawa Publicznego (7–8), 134–138.

Grzegorczyk, F. (2020). Komentarz do art. 1. W: F. Grzegorczyk, & M. Wierzbowski (red.). Ustawa o zasadach zarządzania mieniem państwowym. Komentarz. Wolters Kluwer.

Katner, W. J. (2020). W: W. J. Katner (red.). Prawo gospodarcze i handlowe. Wolters Kluwer.

McCormick, R. (2006). Legal risk in the financial markets. Oxford University Press.

Ministerstwo Energii. (2018). Sprawozdanie Pełnomocnika Rządu ds. Restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego za okres od marca 2016 do sierpnia 2018 r. Restrukturyzacja sektora górnictwa węgla kamiennego w Polsce. https://nettg.pl/uploads/docs/2018-09/1538149340-01-prezentacjaministerstwa-energii-restrukturyzacja-28-09-18.pdf

Ministerstwo Skarbu Państwa. (2015). Priorytety zarządzania portfelem podmiotów nadzorowanych przez Ministra Skarbu Państwa do roku 2015. https://msp.gov.pl (strona internetowa aktualnie już nie istnieje w związku z likwidacją Ministerstwa Skarbu Państwa).

Moorhead, R., & Vaughan, S. (2015). Legal Risk: Definition, Management and Ethics. UCL Centre for Ethics and Law. https://ssrn.com/abstract=2594228

OECD. (2015). OECD Guidelines on Corporate Governance of State-Owned Enterprises.

Przychodzki, M. (2002). Glosa do wyroku TK z dnia 7 maja 2001 r., K19/00. Radca Prawny, (3). Lex/el.

 

Źródła internetowe/Internet sources

Biznesalert.pl. (2022, 8 lutego). Rada Ministrów wykonuje kolejny krok w kierunku utworzenia NABE. https://biznesalert.pl/rada-ministrowwykonuje-kolejny-krok-w-kierunku-nabe/.

Businessinsider.pl. (2022, 2 listopada). Formalności dopełnione. Połączenie polskich gigantów stało się faktem. https://businessinsider.com.pl/gospodarka/polaczenie-orlenu-z-pgnig-stalo-sie-faktem-powstala-najwieksza-firma-w-polsce/k4v69mt.

European Commission. (2019). The Just Transition Fund. https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/european-green-deal/financeand-green-deal/just-transition-mechanism/just-transition-funding-sources_en

Gazetaprawna.pl. (2015, 28 lipca). Nowa Kompania Węglowa może liczyć na inwestorów. https://serwisy.gazetaprawna.pl/energetyka/artykuly/885430,nowa-kompania-weglowa-moze-liczyc-na-inwestorow.html

Ministerstwo Aktywów Państwowych. (2022, 1 września). Petycja nr 8/2022 dot. Funkcjonowania górnictwa węgla kamiennego oraz energetyki. https://www.gov.pl/web/aktywa-panstwowe/petycja-nr-82022-dot-funkcjonowania-gornictwa-wegla-kamiennego-oraz-energetykikonwencjonalnej-w-polsce

Najwyższa Izba Kontroli. (2017, 12 czerwca). NIK o górnictwie węgla kamiennego w latach 2007–2015. https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/nik-o-gornictwie-wegla-kamiennego-w-latach-2007-2015.html

Onet.pl. (2015, 17 stycznia). Porozumienie rządu z górnikami. Na czym polega? http://wiadomosci.onet.pl/kraj/porozumienie-rzadu-z-gornikami-naczym-polega/lk8rg

Rp.pl. (2022, 17 października). Rosja potwierdza ataki na infrastrukturę energetyczną na Ukrainie. https://www.rp.pl/konflikty-zbrojne/art37249761-rosja-potwierdza-ataki-na-infrastrukture-energetyczna-na-ukrainie

Wnp.pl. (2017, 25 września). PGG w wirze restrukturyzacji. Potrzeba co najmniej miliarda zysku, na razie są tylko miliony. http://gornictwo.wnp.pl/pgg-w-wirze-restrukturyzacji-potrzeba-co-najmniej-miliarda-zysku-na-razie-sa-tylko-miliony,306840_1_0_0.html.

Wnp.pl. (2017, 22 sierpnia). ARP: 1,45 mld zysku górnictwa w I półroczu 2017 r. http://gornictwo.wnp.pl/arp-1-45-mld-zl-zysku-gornictwaw-i-polroczu-2017-r,304518_1_0_0.html

Wysokienapiecie.pl. (2022, 20 lutego). Rząd dofinansował PGG. Górnicy dostaną podwyżki. https://wysokienapiecie.pl/66666-w-pgg-pieniadze-odrzadu-i-od-razu-podwyzki/

 

Akty prawne/Legal acts

Uchwała nr 4/2009 Rady Ministrów z 13.01.2009 r. w sprawie działań podejmowanych w sprawie rozwoju energetyki jądrowej (niepubl.).

Umowa międzynarodowa – Traktat o Unii Europejskiej, Dz.U. z 2004 r., nr 90, poz. 864/30 ze zm.

Ustawa z 8.08.1996 r. o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa, t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 154 ze zm.

Ustawa z 2.04.1997 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Dz.U. z 1997 r., nr 78, poz. 483.

Ustawa z 15.09.2000 r. – Kodeks spółek handlowych, t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1467 ze zm.

Ustawy z 26.04.2007 r. o zarządzaniu kryzysowym, t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 122 ze zm.

Ustawa z 22.01.2015 r. o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego w latach 2008–2015 oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2015 r., poz. 143.

Ustawa z 16.12.2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym, t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 973 ze zm.