Nowy projektowany status przedsiębiorcy Trust and Check w unijnym obrocie celnym

Propozycja unijnego ustawodawcy stworzenia nowego statusu przedsiębiorcy Trust and Check w obrocie celnym jest efektem reformy unii celnej i wprowadzenia ułatwień w obrocie celnym. Oparcie go na instytucji AEO i statusie upoważnionych przedsiębiorców AEO stwarza zaś podwaliny do przeniesienia partnerstwa biznesowo-celnego eksporterów i importerów na wyższy poziom z wykorzystaniem zasady customs compliance w obrocie celnym, tworząc tym samym trzecią grupę przedsiębiorców w obrocie celnym – przedsiębiorców Trust and Check – obok już istniejących przedsiębiorców AEO i zwykłych przedsiębiorców, z różnym poziomem współpracy z organami celnymi, ułatwieniami celnymi oraz poziomem zapewnienia bezpieczeństwa celnego. Celem artykułu jest przedstawienie założeń i kryteriów dostępu do instytucji Trust and Check oraz porównanie jej z obecnie istniejącą instytucją AEO, także w kontekście projektowanych zmian w ramach tej instytucji. Realizacja tego celu w powiązaniu z analizą pojęcia obrotu celnego oraz zaprojektowanymi definicjami legalnymi eksportera i importera przyczyni się do znalezienia odpowiedzi na zasadnicze pytanie badawcze: po co ustawodawca unijny projektuje nowy status przedsiębiorcy Trust and Check w unijnym obrocie celnym, opierając go na istniejącym statusie AEO?

Grant Thornton. (b.d.). A guide to Authorised Economic Operator (AEO). https://www.grantthornton.co.uk/globalassets/aeo-talkbook.pdf (pobrano: 23.01.2023).

European Commission. (b.d.). EU Customs Reform. https://taxation-customs.ec.europa.eu/customs-4/eu-customs-reform_en (pobrano: 23.07.2023).

European Commission. (2020). Guidance Document on Customs Valuation Implementing Act Arts 128 and 136 UCC IA, and Art. 347 UCC IA, Brussels, 28 April 2016, Taxud B4/ (2016) 808781 revision 2. https://ec.europa.eu/taxation_customs/sites/default/files/docs/body/guidan-ce_valuation_en.pdf (pobrano 15.05.2023).

Gwardzińska, E. (2014). Pozycja konkurencyjna przedsiębiorców AEO na rynku unijnym i Międzynarodowym. International Business and Global Economy, 33, 506–518. https://doi.org/10.4467/23539496IB.13.037.2422

Gwardzińska, E. (2020). Pojęcie importera w obsłudze celnej towarów w oparciu o nowe zasady ustalania wartości celnej towaru w Unii Europejskiej. Monitor Prawa Celnego i Podatkowego, (12), 427–431.

Gwardzińska, E. (2023). The AEO system as a diagnostic and verification tool for compliance with customs legislation. W: P. Karwat, K. Kimla-Walenda, & A. Werner. Tax Compliance and Risk Management Perspectives from Central and Eastern Europe. Routledge. https://doi.org/10.4324/9781003456032

Gwardzińska, E., & Gwardzińska-Chowaniec, Ż. (2022). Upoważniony przedsiębiorca w obrocie gospodarczym. Akademia Ekonomiczno-Humanistyczna.

Gwardzińska, E., & Tymińska, I. (2018). Eksterytorialne rozumienie pojęcia „eksporter” w unijnym prawie celnym. Monitor Prawa Celnego i Podatkowego, (12).

Kamela-Sowińska, A. (2015). Obrót gospodarczy jako dobro prawne chronione przez ustawę o rachunkowości. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, (390).

PWN. (b.d.). Działalność biznesowa. W: Słownik języka polskiego PWN. https://sjp.pwn.pl/slowniki/biznes.html

Snażyk, Z., & Szafrański, A. (2010). Publiczne prawo gospodarcze (wyd. 2), C.H.Beck. 79–83.

WCO. (b.d.). Framework of Standards to Secure and Facilitate Global Trade. http://www.wcoomd.org/ (pobrano: 23.01.2023).

Wilk, L. (2011). Prawnokarna ochrona obrotu gospodarczego. W: S. Kalus i in. (red.), Ochrona prawna obrotu gospodarczego. LexisNexis.

Wolter, A., Ignatowicz, J., & Stefaniuk, K. (2001). Prawo cywilne. Zarys części ogólnej. LexisNexis.

Akty prawne/Legal acts

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2015/2446 z 28.07.2015 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego, Dz. Urz. UE L 343 z 29.12.2015 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32015R2446

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z 9.10.2013 r. ustanawiające unijny kodeks celny, Dz. Urz. UE L 269 z 10.10.2013, z późn. zm. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A32013R0952

Rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) nr 282/2011 z 15.03.2011 r. ustanawiające środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości, Dz. Urz. E L 77 z 23.03.2011 z późn. zm. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:02011R0282-20220701

Wniosek rozporządzenia Parlamentu i Rady ustanawiającego unijny kodeks celny i Urząd Unii Europejskiej ds. Celnych oraz uchylający rozporządzenie (UE) nr 952/2013, Komisja Europejska, 17.05.2023 r., COM(2023) 258 final 2023/0156 (COD). https://eurlex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:b2fb9bcf-f871-11ed-a05c-01aa75ed71a1.0011.02/DOC_1&format=PDF