Regulatory mechanism of shaping financial stability — legal nature and role of recommendations of the Financial Stability Committee

The Financial Stability Committee (KSF), from the point of view of the state's influence on the economy, plays a key role responsible for the stability of the financial system and, more broadly, for preventing financial and economic crises. The main axis of consideration will be the issue of formal and actual impact of the KSF on the final shape of various regulatory instruments in the area of financial stability. The main purpose of this study is to try to answer the question: Why the legislator decided to apply this type of non-mandatory legal form in such an important, from the point of view of state policy, area of activity, which requires appropriate efficiency and effectiveness? The key issue that should be further analysed is the specificity of influence in the complex system of administrative responsibility, and the functional context of the application of recommendations. Apart from references to the literature, which in the author's opinion require certain comments and additions, the solutions adopted in Poland should be confronted with the models of regulation in selected countries (France, Germany, United Kingdom).

Bibliografia/References

Literatura/Literature

Adamczyk, A. (2012). Publicznoprawne formy działania administracji. Teoria i praktyka. Difin.

Bałaban, A. (2005). Akty normatywne wewnętrznie obowiązujące. W: A. Szmyt (red.), Konstytucyjny system źródeł prawa w praktyce (95–107). Wydawnictwo Sejmowe.

Beau, D., Clerc, L., & Mojon, B. (2012). Macro-prudential policy and the conduct of monetary policy, Banque de France, July, https://publications.banque-france.fr/sites/default/files/medias/documents/working-paper_390_2012.pdf (pobrano 28.08.2021).

Bennani, T., Clerc, L., Coudert, V., Dujardin, M., & Idier, J. (2017). Régulation financiere, stabilité financiere et politique macroprudentielle. W: Politique macroprudentielle. Prévenir le risque systémique et assurer la stabilité financiere (17–38). Pearson.

Borio, C. (2011). Implementing the macroprudential approach to financial regulation and supervision. W: C. J. Green, E. J. Pentecost, & T. G. Weyman-Joness (red.), The Financial crisis and the regulation of finance. Edward Elgar Publishing.

Błaś, A. (2011). Formy prawne w sferze działań wewnętrznych administracji publicznej. W: R. Hauzer, Z. Niewiadomski, & A. Wróbel (red.), System prawa administracyjnego. Prawne formy działania administracji. Tom 5 (279–294). C.H.Beck.

Brzozowski, M. (2014). CRD IV, CRR — instrumenty makroostrożnościowe. Departament Systemu Finansowego NBP.

Detterbeck, S. (2005). Allgemeines Verwaltungsrecht mit Verwaltungsprozessrecht. C.H.Beck.

Dobrzańska, A. (2016). Polityka makroostrożnościowa banku centralnego. Difin.

Dobrzańska, A. & Kurowski, Ł. (2019). Antycykliczny bufor kapitałowy jako instrument polityki makroostrożnościowej. Dotychczasowe doświadczenia w Unii Europejskiej. Bezpieczny Bank, (1/74), 8–42.

Działocha, K. (2001). Źródła prawa. W: L. Garlicki (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom 2 (24–29). Wydawnictwo Sejmowe.

Fedorowicz, M. (2013). Nadzór nad rynkiem finansowym Unii Europejskiej. Difin.

Fedorowicz, M. (2019). Nadzór makroostrożnościowy w Polsce. Wydawnictwo Naukowe UAM.

Ferran, E., & Alexander, K. (2011), Can soft law bodies be effective? Soft systemic risk oversight bodies and the special case of the European Systemic Risk Board. Legal Studies Research Paper Series, Paper No. 36/2011, 1–33.

Garlicki, L. (2012). Konstytucyjne źródła prawa administracyjnego. W: R. Hauzer, Z. Niewiadomski, & A. Wróbel (red.), System prawa administracyjnego. Konstytucyjne podstawy funkcjonowania administracji publicznej. Tom 2 (77–83). C.H.Beck.

Hoff, W. (2008). Prawny model regulacji sektorowej. Difin.

Jeanneau, S. (2014). Financial stability objectives and arrangements — what's new?, BIS, February, https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2474021 (pobrano 28.12.2021).

Jaroszyński, J., & Wierzbowski, M. (2011). Organy regulacyjne. W: R. Hauzer, Z. Niewiadomski, & A. Wróbel (red.), System prawa administracyjnego. Podmioty administrujące. Tom 6 (304–354). C.H.Beck.

Jeżewski, J. (2003). Wewnętrzne prawo administracyjne. W: J. Boć (red.), Prawo administracyjne (47–49). Wydawnictwo Kolonia Limited.

Jędrzejewski, S. (2000). Zakres pojęcia nadzór w doktrynie prawa administracyjnego (kolejna próba zbliżenia poglądów). W: Administracja publiczna u progu XXI wieku. Prace dedykowane prof. zw. dr. hab. J. Szreniawskiemu z okazji Jubileuszu 45-lecia pracy naukowej (274–289). Wyższa Szkoła Prawa i Administracji w Przemyślu.

Jurkowska-Zeidler, A. (2008). Bezpieczeństwo rynku finansowego w świetle prawa Unii Europejskiej (193–206). Wolters Kluwer.

Knosala, E. (1998). Prawne układy sterowania w administracji publicznej. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Korybski, A., & Leszczyński, L. (2015). Stanowienie i stosowanie prawa. Elementy teorii. Wolters Kluwer.

Kowalczyk, K. (2019). Uprawnienia i obowiązki Komitetu Stabilności Finansowej w zakresie nadzoru makroostrożnościowego nad systemem finansowym w Polsce. Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, (5), 15–19.

Kulesza, M. (2000). Bankowy Fundusz Gwarancyjny jako podmiot prawa publicznego — recydywa zapomnianego pojęcia. Glosa, (10), 2–18.

Maurer, H. (2009). Allgemeines Verwaltungsrecht. C.H.Beck.

Nieborak, T. (2018). Soft Lex, sed Lex? On New Regulatory Instruments for the EU Financial Market. Przegląd Zachodni (Special Issue), 41–52.

Ochwat, M. (2016). Nadzór nad rynkiem finansowym w Wielkiej Brytanii. Monitor Prawa Bankowego (9), 46–65.

Ochwat, M. (2018). Prawne formy działania Komitetu Stabilności Finansowej. Przegląd Prawa i Administracji, (CXV), 107–129.

Ochwat, M. (2021). Polityka makroostrożnościowa czy nadzór makroostrożnościowy? Bezpieczny Bank, (3), 43–64. https://doi.org/10.26354/bb.2.3.84.2021 (28.11.2021).

Ofiarski, Z. (2017). Status prawny i funkcje rekomendacji wydawanych przez Komisję Nadzoru Finansowego oraz Komitet Stabilności Finansowej. Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, (9), 2–9.

Płowiec, W. (2006). Koncepcja aktu prawa wewnętrznego w Konstytucji RP. Wydawnictwo Naukowe UAM.

Rosati, D. K. (2014). Regulacje makroostrożnościowe a stabilność sektora bankowego. Bank i Kredyt, 45(4), 373–406.

Smaga, P. (2020). Polityka makroostrożnościowa w sektorze bankowym. Teoria i praktyka. Oficyna Wydawnicza SGH.

Stahl, M. (2011). Szczególne prawne formy działania administracji. W: R. Hauzer, Z. Niewiadomski, & A. Wróbel (red.), System prawa administracyjnego. Prawne formy działania administracji. Tom 5 (382–383). C.H.Beck.

Stankiewicz, R. (2012). Między ochroną konkurencji a regulacją sektorową. Granice rozdzielenia obszarów ingerencji państwa w gospodarce. Ekonomia i Prawo, 8(1), 155–170.

Szewczyk, M. (1995). Nadzór w materialnym prawie administracyjnym. Administracja wobec wolności i innych praw podmiotowych jednostki. Wydawnictwo Naukowe UAM.

Szewczyk, E., & Szewczyk, M. (2014). Generalny akt administracyjny. Wolters Kluwer.

Torończak, M. (2017). Komitet Stabilności Finansowej po zmianach. Monitor Prawa Bankowego, (5/78), 80–95.

Wróblewski, J. (1967). Stosowanie prawa (model teoretyczny). Państwo i Prawo, (3), 375–392.

Wróblewski, J. (1988). Sądowe stosowanie prawa. PWN.

Ziemski, K. M. (2005). Indywidualny akt administracyjny jako forma prawna działania administracji. Wydawnictwo Naukowe UAM.

Ziemski K. M. (2011). Podstawy problematyki. W: R. Hauzer, Z. Niewiadomski, & A. Wróbel (red.), System prawa administracyjnego. Prawne formy działania administracji. Tom 5 (48–51). C.H.Beck.

 

Inne źródła/Other sources

AFS. (2014). Erster Bericht an den Deutschen Bundestag zur Finanzstabilität in Deutschland, Ausschuss für Finanzstabilität, Juni, http://www.bundesfinanzministerium.de/Content/DE/Downloads/Abt_7/2014-06-18-Bericht-AFS.pdf?__blob=publicationFile&v=4 (pobrano 20.12.2021).

BIS. (2016). Objective-setting and communication of macroprudential policies. Bank for International Settlements. CGFS Papers, No 57, November 2016. http://www.bis.org/publ/cgfs57.pdf (pobrano 2.09.2021).

BIS. (2010). Macroprudential instruments and frameworks: a stocktaking of issues and experiences. Bank for International Settlements. CGFS Papers, No 38, May 2010. https://www.bis.org/publ/cgfs38.pdf (pobrano 12.08.2021).

ESRB. (2021). Overview of national macroprudential measures (last updated: 23 July 2021) https://www.esrb.europa.eu/national_policy/html/index.en.html (pobrano 15.09.2021).

HCSF. (2016). Stratégie du Haut Conseil de stabilité financiere. Haut Conseil de stabilité financiere. https://www.economie.gouv.fr/files/strategie_macroprudentielle_du_hcsf.pdf (pobrano 5.09.2021).

HM Treasury. (2011). A new approach to financial regulation: building a stronger system. https://www.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/81411/consult_newfinancial_regulation170211.pdf (pobrano 11.12.2021).

IMF. (2011). Macroprudential Policy: An organizing framework, 14.03.2011, https://www.imf.org/external/np/pp/eng/2011/031411.pdf (pobrano 30.08.2021).

Komunikat Komitetu Stabilności Finansowej po posiedzeniu dotyczącym nadzoru makroostrożnościowego nad systemem finansowym z 16.03.2020 r. https://www.nbp.pl/nadzormakroostroznosciowy/komunikaty/2020-03-16.aspx (pobrano 29.08.2021).

Komunikat Komitetu Stabilności Finansowej po posiedzeniu dotyczącym nadzoru makroostrożnościowego nad systemem finansowym z 19.03.2021 r. https://www.nbp.pl/nadzormakroostroznosciowy/komunikaty/2021-03-19.aspx (pobrano 29.08.2021).

Projekt ustawy o nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym z 3.01.2014 r. https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/170282/170290/170297/dokument97902.pdf (pobrano 2.09.2021).

Uzasadnienie do projektu ustawy o nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym i zarządzaniu kryzysowym w systemie finansowym. Druk nr 3576. Sejm RP VII kadencji, s. 5–6. https://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/druk.xsp?nr=3576 (pobrano 20.09.2021).

 

Akty prawne /Legal acts

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2013/36/UE z 26.06.2013 r. w sprawie warunków dopuszczenia instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i firmami inwestycyjnymi, zmieniająca dyrektywę 2002/87/WE i uchylająca dyrektywy 2006/48/WE oraz 2006/49/WE (Dz.Urz. UE L 176 z 27.06.2013, ze zm., 338-436).

Kodeks pieniężny i finansowy (Code monétaire et financier) — aneks do ustawy nr 2000–1223 z 14.12.2000 r., (J.O. nr 29 z 17.12.2000 r., ze zm., ostatnia aktualizacja z 1.01.2021 r.).

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.04.1997 r. (Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483, ze zm.).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1092/2010 z 24.11.2010 r. w sprawie unijnego nadzoru makroostrożnościowego nad systemem finansowym i ustanowienia Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego (Dz.Urz. UE L 331 z 15.12.2010 ze zm., 1–11).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z 26.06.2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz.Urz. UE L 176 z 27.06.2013 ze zm., 1–337).

Rozporządzenie Ministra Finansów z 18.03.2020 r. uchylające rozporządzenie w sprawie bufora ryzyka systemowego (Dz.U. 2020 poz. 473).

Ustawa z 23.04.1998 r. o Banku Anglii (Bank of England Act 1998), 1998, c. 11, ze zm., w kształcie nadanym przez F.s.m.a. 2012.

Ustawa z 28.11.2012 r. o stabilności finansowej (Finanzstabilitätsgesetzes) (BGBl. I s. 2369, ze zm.).

Ustawa z 5.07 2015 r. o nadzorze makroostrożnościowym nad systemem finansowym i zarządzaniu kryzysowym w systemie finansowym (t.j. Dz.U. 2021, poz. 140).

 

Orzecznictwo/Judgments

Postanowienie NSA z 30.01.2019 r., sygn. II GSK 2093/18, LEX nr 2627235.

Wyrok TK z 26.05.1998 r., sygn. K. 17/98, OTK ZU 1998, nr 4, poz. 48.

Wyrok TK z 20.10.1998 r., sygn. K 7/98, OTK ZU 1998, nr 6, poz. 96.

Wyrok TK z 1.12.1998 r., sygn. K 21/98, OTK ZU 1998, nr 7, poz. 116.

Wyrok TK z 26.10.1999 r., sygn. K 12/99, OTK ZU 1999, nr 6, poz. 120.

Wyrok TK z 13.3.2001 r., sygn. K 21/00, OTK ZU 2001, nr 3, poz. 49.

Wyrok TK z 10.9.2001 r., sygn. K 8/01, OTK ZU 2001, nr 6, poz. 164.

Wyrok TK z 11.05.2004 r., sygn. K 4/03, OTK ZU 2004, nr 5, poz. 41.