Marketing i Rynek nr 07/2018

Marketing i Rynek nr 7/2018
Rok XXV nr 7 (lipiec) ISSN 1231-7853

Spis treści/Content list

Artykuły

Pomiędzy snobizmem a pogonią za tłumem — anomalie zachowań konsumenckich w sektorze dóbr luksusowych
Beata Stępień

Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu/The Poznań University of Economics and Business 

beata.stepien@ue.poznan.pl

Celem artykułu jest wykazanie, że efekt snoba i pogoni za tłumem (trendy analizowane dotychczas jako przeciwstawne) są współzależne i mogą dotyczyć tego samego konsumenta dóbr luksusowych. Współzależność obu trendów obrazują wyniki trzech badań dotyczących percepcji dóbr luksusowych: międzynarodowego badania e-ankietowego, badania ankietowego przeprowadzonego w Polsce metodą P&P oraz wywiadów bezpośrednich z grupą zamożnych konsumentów. Artykuł rozpoczyna się charakterystyką efektu snoba i pogoni za tłumem w odniesieniu do konsumpcji dóbr luksusowych, przedstawionych jako zespół anomalii ekonomicznych. Kolejne części poświęcono omówieniu metodyki badawczej i uzyskanych wyników, a w konkluzjach wskazano na praktyczne, menedżerskie implikacje uzyskanych wyników.

Słowa kluczowe: dobra luksusowe, efekt snoba, pogoń za tłumem

Between snobbery and the pursuit of the crowd — anomalies of consumer behavior in the luxury goods sector

The aim of the article is to show that so far analyzed as the opposite trends - the snob's effect and chasing the crowd - are interdependent and may refer to the same consumer in relation to luxury goods. The interdependence of these two trends is illustrated by the results of three studies on the perception of luxury goods: an international e-survey, a survey conducted in Poland using the P & P method and direct interviews with a group of affluent consumers. The article begins with the characteristics of the snob effect and the pursuit of the crowd in relation to the consumption of luxury goods, presented as a set of economic anomalies. The next part is devoted to discussing the research methodology and the results obtained, and the conclusions indicate practical, managerial implications of the results obtained.

Keywords: luxury goods, snob effect, the pursuit of the crowd

Bibliografia/ References
Allen, V.L. i Wilder, D.A. (1977). Social Comparison, Self-evaluation, and Conformity to the Group. W: J.M. Suls i R.L. Miller (red.), Social Comparison Processes. Theoretical and Empirical Perspectives (187–208). Washington: Hemisphere.
Belk, R. (1988). Possessions and the Extended Self. Journal of Consumer Research, 15 (2).
Bernstein, L. (1999). Luxury and the Hotel Brand. Cornell Hotel and Restaurant Administration Quarterly, (February), 47–53.
Berry, C. J. (1994). The Idea of Luxury: A Conceptual and Historical Investigation. Cambridge: Cambridge University Press.
Brewer M.B. i Gardner, W. (1996), Who Is This “We”? Levels of Collective Identity and Self-representations. Journal of Personality and Social Psychology, 71, 83–93.
Chandon, J.L., Laurent, G. i Valette-Florence, P. (2016). Pursuing the Concept of Luxury: Introduction to the JBR Special Issue on “Luxury Marketing from Tradition to Innovation”. Journal of Business Research, 69 (1).
Chevalier, M. i Mazzalovo, G. (2008). Luxury Brand Management: A World of Privilege. Singapore: Wiley.
Corneo, G. i Jeanne, O. (1997). Conspicuous Consumption, Snobbism and Conformism. Journal of Public Economics, 66 (October), 55–71.
Cristini, H., Kauppinen-Räisänen, H., Barthod-Prothade, M. i Woodside, A. (2017). Toward a General Theory of Luxury: Advancing from Workbench Definitions and Theoretical Transformations. Journal of Business Research, 70, 101–107. 
Dittmar, H. (1994), Material Possessions as Stereotypes: Material Images of Different Socio-economic Groups. Journal of Economic Psychology, 15, 561–585.
Dubois, B., Laurent, G. i Czellar, S. (2001). Consumer Rapport to Luxury: Analyzing Complex and Ambivalent Attitudes. Consumer Research Working Paper, (736). Pozyskano z: http://www.hec.fr/heccontent/download/4804/115394/version/2/file/CR736.pdf.
Dubois, B. i Paternault, C. (1997). Does Luxury Have a Home Country? An Investigation of Country Images in Europe. Marketing & Research Today, 25, 79–85.
Festinger, L. (1954). A Theory of Social Comparison Process. Human Relations, (7), 117–140.
Kapferer, J.-N. i Bastien, V. (2009). The Specificity of Luxury Management: Turning Marketing Upside Down. Journal of Brand Management, 16 (5–6), 311–322.
Kapferer, J.-N. i Valette-Florence, P. (2018). The Impact of Brand Penetration and Awareness on Luxury Brand Desirability. Journal of Business Research, 83, 38–50.
Kastanakis, M.N. i Balabanis, G. (2014). Explaining Variation in Conspicuous Luxury Consumption: An Individual Differences’ Perspective. Journal of Business Research, 67 (10), 2147–2154.
Leibenstein, H. (1950). Bandwagon, Snob, and Veblen Effects in the Theory of Consumers’ Demand. Quarterly Journal of Economics, 64, 183–207.
Miller, C, McIntyre, S. i Mantrala M., (1993). Toward Formalizing Fashion Theory. Journal of Marketing Research, 30 (May), 142–157.
Nadeau, R., Cloutier, E. i Guay, J.H. (1993). New Evidence about the Existence of a Bandwagon Effect in the Opinion Formation Process. Political Science Review, 14 (2). 
O’Cass, A. i Frost, H. (2002). Status Brands: Examining the Effects of Non-product Brand Associations on Status and Conspicuous Consumption. Journal of Product & Brand Management, 11 (2), 67–88.
Otnes, C., Lowrey, T. i Shrum, L. (1997). Toward an Understanding of Consumer Ambivalence. Journal of Consumer Research, 24 (June), 80–94. 
Simon, H. (1954). Bandwagon and underdog Effects and the Possibility of Election Predictions. Public Opinion Quarterly, 18 (3), 245–253. 
Sirgy, M.J. (1985). Using Self-congruity and Ideal Congruity to Predict Purchase Motivation. Journal of Business Research, 13 (3), 195–206.
Stępień, B. (2017). In Search of Apprehending Customers’ Value Perception. International Journal of Management and Economics, 53 (1), 99–117.
Stępień, B. i Hinner, M. (2018). From Love to Rebuff: How Culture Shapes the Perception of Luxury Goods Among Consumers. W: Global Observations of the Influence of Culture on Consumer Buying Behavior (24–47). IGI Global.
Stępień, B., Hinner, M., Pinto Lima, A. i Sagbansua, L. (2016). Comparing Consumers’ Value Perception of Luxury Goods: Is National Culture a Sufficiently Explanatory Factor? Economics and Business Review, 2 (16/2), 73–93.
Tsai, S.P. (2005). Impact of Personal Orientation on Luxury-brand Purchase Value: An International Investigation. International Journal of Market Research, 47, 429–454.
Veblen, T. (1899). The Theory of the Leisure Class: An Economic Study of Institutions. Macmillan.
Vigneron, F. i Johnson, L.W. (1999). A Review and a Conceptual Framework of Prestige-seeking Consumer Behavior. Academy of Marketing Science Review, (1), 1–15.
Wheeler, L. (1966). Motivation as a Determinant of Upward Comparison. Journal of Experimental Social Psychology, (Supplement 1), 27–31.
Wills, T.A. (1981). Downward Comparison Principles in Social Psychology. Psychological Bulletin, 90, 245–271.
Wong, A., Chung, Y. i Zaichkowsky, J.L. (1999). Understanding Luxury Brands in Hong Kong. European Advances in Consumer Research, 4, 310–316.
Wood, J.V. (1989). Theory and Research Concerning Social Comparisons of Personal Attributes. Psychological Bulletin, 106 (2), 231–248. 

Aktywność prosumpcyjna internabywcza a aktywność prosumpcyjna podejmowana w relacjach z oferentami
Agnieszka Izabela Baruk

Politechnika Łódzka/ Lodz University of Technology 

agnieszka.baruk@p.lodz.pl

Artykuł ma charakter teoretyczno-empiryczny. W części teoretycznej przedstawiono zachowania cechujące tradycyjnych i aktywnych nabywców. Zwrócono uwagę na rosnącą różnorodność aktywności rynkowej drugiej z wymienionych grup. Na podstawie wyników analizy poznawczo-krytycznej literatury przedmiotu stwierdzono występowanie luki poznawczej i badawczej związanej z identyfikowaniem form aktywności internabywczej i aktywności podejmowanej z oferentami. W części empirycznej podjęto próbę określenia zakresu tych form i istniejących między nimi współzależności. Na podstawie wyników badań ankietowych, które poddano analizie statystycznej, stwierdzono, że respondenci przejawiali przede wszystkim zachowania internabywcze. W przypadku osób pragnących uczestniczyć w przygotowywaniu ofert marketingowych nie występowały bardzo silne zależności między aktywnością internabywczą a aktywnością podejmowaną w relacjach z oferentami. W przypadku zaś osób niepragnących uczestniczyć w przygotowywaniu ofert marketingowych zidentyfikowano występowanie silnych zależności między aktywnością internabywczą a aktywnością podejmowaną wraz z oferentami.

Słowa kluczowe: aktywność prosumpcyjna, prosumpcyjna aktywność internabywcza, prosumpcyjna aktywność podejmowana wraz z oferentami

Interpurchasing prosumeric activity vs prosumeric activity undertaken with offerors

The article has the theoretical-empirical character. In the theoretical part behaviours of traditional and active purchasers were presented. Growing variety of market activity in the case of the second group was underlined. On the base of the results of the cognitive-critical analysis of literature the existing the cognitive gap and research gap connected with identifying forms of interpurchasing activity and activity undertaken with offerors was stated. In the empirical part the attempt to define the scope of these forms and dependences between them was made. On the base of the results of questionnaire survey which were analysed statistically it was stated that respondents had been active mainly in the relations with others purchasers. In the case of respondents ready to take part in preparing the marketing offers there weren’t any very strong dependences between interpurchasing activity and activity undertaken with offerors. But in the case of respondents who didn’t want to take part in creating marketing offers the strong dependences between these two types of activity were identified.

Keywords: prosumeric activity, interpurchasing prosumeric activity, prosumeric activity undertaken with offerors

Bibliografia/ References
Charitsis, V. (2016). Prosuming (the)self. Ephemera. Theory and Politics in Organization, 16 (3), 37–59. 
Comor, E. (2011). Contextualizing and Critiquing the Fantastic Prosumer: Power, Alienation and Hegemony. Critical Sociology, 37 (3), 309–327. 
Darmody, A., Yuksel, M. i Venkatraman, M. (2017). The Work of Mapping and the Mapping of Work: Prosumer Roles in Crowdsourced Maps. Journal of Marketing Management, 33 (13/14), 1093–1119.
Dusi, D. (2015). Digital Environments and the Fading of the Production-Consumption Dichotomy: Prosumption as a Comprehensive Approach. Innovative Issues and Approaches in Social Sciences, 8 (1), 77–94. 
Fraysse, O. i O’Neil, M. (red.) (2016). Digital Labour and Prosumer Capitalism. Berlin: Springer. 
Gunelius, S. (2010). The Shift from CONsumers to PROsumers. Forbes, (July). Pozyskano z: https://www.forbes.com/sites/work-in-progress/2010/07/03/the-shift-from-consumers-to-prosumers/#4aa5f5da33df (06.02.2018).
Izvercian, M. i Seran, S.A. (2013). The Web 2.0 and the Globalization Impact on New Consumer Emergence and Classification. Referat na: International Conference on Education, Management and Social Science (ICEMSS 2013). Atlantis.
Mitręga, M. (2015). Streamlining Prosumption of Users of the So-called New Media in the Context of General European Economic Crisis. Handel Wewnętrzny, 61 (1), 172–181.
Ramaswamy, V. i Gouillart, F. (2010). The Power of Co-Creation. New York: Free Press.
Ritzer, G. (2016). Prosumer Capitalism. The Sociological Quarterly, 56 (3), 413–445.
Ritzer, G. i Jurgenson, N. (2010). Production, Consumption, Prosumption: The Nature of Capitalism in the Age of the Digital 'Prosumer'. Journal of Consumer Culture, 10 (1), 13–36.
Salai, S. i Kovač Žnideršić, R. (2011). Marketing Research in the Contemporary Consumer Environment. Management Information Systems, 6 (4), 15–22.
Serafin, D. (2012). Defining Prosumption for Marketing: Understanding the Nature of Prosumption after the Emergence of Internet-based Social Media. International Journal of Management and Economics, 36, 124–142. 
Sobczyk, M. (2007). Statystyka, Warszawa: PWN.
Szreder, M. (2010). Losowe i nielosowe próby w badaniach statystycznych. Przegląd Statystyczny, 4, 168–174.
Toffler, A. (1980). The Third Wave. New York: William Morrow.
Vargo, S.L. i Lusch, R.F. (2009). A Service-dominant Logic for Marketing. London: Sage Publication.
Wolny, W. (2013). Prosumption – Consumer Creativity in E-Business. Studia Ekonomiczne Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 158, 145–152. 
Ziemba, E. i Eisenbardt, M. (2015). Examining Prosumers’ Participation in Business Processes. Polish Journal of Management Studies, 12 (1), 219–229.

Współczesne uczelnie jako profesjonalnie zarządzane przedsiębiorstwa usługowe zorientowane rynkowo
Angelika Pabian

Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej/WSB University In Dabrowa Górnicza

angelika.pabian@us.edu.pl

Artykuł jest poświęcony problematyce szkół wyższych, które wykorzystują doświadczenia podmiotów sfery biznesowej w celu realizacji zamierzeń określonych w misji. Autorka akcentuje fakt, iż współczesne uczelnie nie działają już intuicyjnie czy spontanicznie, a wszelka aktywność rynkowa jest konsekwencją wdrażania przemyślanych i profesjonalnie przygotowanych planów. W artykule omówiono tło rynkowe, które stanowiło istotny czynnik determinujący adaptację reguł i zasad marketingowych do zarządzania uczelnią. Odniesiono się również do poziomu ukierunkowania rynkowego uczelni, co niewątpliwie może stanowić o budowaniu przewagi konkurencyjnej opartej na marketingowych atrybutach działalności.

Słowa kluczowe: uczelnia, profesjonalne zarządzanie, orientacja rynkowa, poziom zorientowania rynkowego, wskaźnik PORU

Today’s university as a professionally administered market-oriented service company

The paper analyses universities’ issues which are using the business operators experience to realize their aims defined in the mission. The Author emphasizes the fact that today’s universities don’t operate intuitively or spontaneously and all the market activity is the consequence of considered and professional plans implementation. In the article is discussed the market background which was the main factor determining marketing rules adaptation to the HEI’s management. Furthermore the paper shows universities level of market orientation what undoubtedly may be used to build competitive advantage based on marketing operations attributes.

Keywords: university, professional management, market orientation, market orientation level, PORU index

Bibliografia/ References
Altkorn, J. (2003). Przewaga konkurencyjna uczelni. W: R. Niestrój (red.). Zarządzanie i marketing. Prace Naukowe Wydziału Zarządzania Akademii Ekonomicznej w Krakowie. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie.
Marciszewska, A. (2014). Profesjonalizacja zarządzania organizacjami non profit — ujęcie teoretyczne. Organizacja i Kierowanie, (4), 57–69.
Pabian, A. (2015). Wyznaczniki i przesłanki rynkowej orientacji szkół wyższych w Polsce. Praca doktorska napisana pod kierunkiem prof. dr hab. Romana Niestroja, maszynopis. Dąbrowa Górnicza.
Pabian, A. (2016a). Od konwergencji sektorów poprzez konkurencję wśród polskich uczelni publicznych i niepublicznych po rozwiązania hybrydowe. Marketing i Rynek, (4), 2–10.
Pabian, A. (2016b). Rynkowa orientacja szkół wyższych w Polsce — uwarunkowania, wyznaczniki, prawidłowości. Dąbrowa Górnicza: Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej.
Pabian, A. i Piróg, A. (2017). Consolidation as a Way of Building Competitive Advantage in the Context of the Demographic Decline and Limited Resources. W: A. Jabłoński (red.), Sustainability and Scalability of Business: Theory and Practice. New York: Nova Science Publishers.
Pluta-Olearnik, M. (2009). Uczelnia jako instytucja edukacji wyższej i podmiot rynkowy. W: M. Pluta-Olearnik (red.), Przedsiębiorcza uczelnia i jej relacje z otoczeniem. Warszawa: Difin.
Seredocha, I. (2006). Potrzeba planowania strategicznego w usługach edukacyjnych. W: G. Nowaczyk i P. Lisiecki (red.), Marketingowe Zarządzanie Szkołą Wyższą. Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu.
Seredocha, I. (2007). Działania marketingowe podstawą sukcesu uczelni. Marketing i Rynek, (2), 28–35.
Szymura-Tyc, M. (2005). Marketing we współczesnych procesach tworzenia wartości dla klienta i przedsiębiorstwa. Katowice: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach. 
Ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym z dnia 27 lipca 2005, DzU z 2005 r. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.

Marketing w praktyce

Możliwości wykorzystania BAV w procesie oceny atrakcyjności turystycznej regionu
Beata Gierczak-Korzeniowska

Uniwersytet Rzeszowski/University of Rzeszów

beatagierczak@ur.edu.pl

O atrakcyjności turystycznej regionu decyduje zazwyczaj wiele czynników. Stosunkowo rzadko jednak owa ocena jest wynikiem konstatacji dotyczącej obecności oraz kondycji regionalnych marek turystycznych i ich postrzegania wśród odwiedzających. Jako że wartość marki staje się dziś kluczową kwestią w procesie zarządzania regionalnego, a jej znajomość jednym z głównych czynników determinujących kierunek wyjazdu, zasadne wydaje się, aby zarówno miasta, jak i regiony dysponowały pełną wiedzą na temat tego, w jaki sposób istniejące w danym regionie marki są odbierane zarówno przez mieszkańców, jak i przez osoby z zewnątrz, w tym turystów. W procesie analizy oraz oceny kondycji marki wyjątkowo ciekawym i użytecznym narzędziem jest BAV (Brand Asset Valuator), który wyjaśnia dynamikę zachowania się marek na rynku i diagnozuje ich „zdrowie”, wspomagając proces długoterminowego zarządzania nimi. Celem artykułu jest określenie możliwości wykorzystania BAV w procesie oceny atrakcyjności turystycznej regionu m.in. przez pryzmat oceny regionalnych marek turystycznych i ich cech istotnych z punktu widzenia turystów. Wskazanie znaczenia marki oraz jej tożsamości w procesie kreowania wartości dodanej regionu to cel uzupełniający.

Słowa kluczowe: BAV (Brand Asset Valuator), marka, atrakcyjność turystyczna, turystyka

Possibilities of using BAV in the assessment process of tourist attractiveness of the region

Usually many factors determine tourist attractiveness of the region. However, this assessment is, relatively rarely, the result of the observation regarding the presence and condition of regional tourist brands and their perception among visitors. As brand value is becoming a key issue in the regional management process today, and its knowledge is one of the main factors determining a tourist destination, it seems reasonable that both cities and regions have full knowledge of how brands existing in a given region are perceived by both residents and outsiders, including tourists. In the process of the analysis and assessment of the condition of the brand, BAV (Brand Asset Valuator) is an extremely interesting and useful tool to explain the dynamics of brands’ behaviour in the market as well as to diagnose the ‘health’ of brands, supporting the process of their long-term management. The aim of this article is to determine the possibility of using BAV in the assessment process of tourist attractiveness of the region, inter alia, through the prism of the assessment of regional tourist brands and their characteristics, which are important for tourists. The complementary objective of the paper is to indicate the importance of the brand and its identity in the process of creating added value in the region.

Keywords: BAV (Brand Asset Valuator), brand, tourist attractiveness, tourism

Bibliografia/ References
Aaker, D.A. (1996). Building Strong Brands. New York: Free Press.
Anholt, S. (2006). The Anholt City Brands Index. How The World Views its Cities. GMI.
Boruc, M.A. (1997). Marka – markom: zaufać dziedzictwu, aby wygrać przyszłość. W: M.A. Boruc (red.), Program przywrócenia roli i znaczenia marek firmowych i handlowych w Polsce. „Marka – Markom” (19–23). Warszawa: Krajowa Izba Gospodarcza, Instytut Marki Polskiej.
Braun, E. i Zenker, S. (2010). Branding a City – A Conceptual Approach for Place Branding and Place Brand Management. Referat na: 39th European Marketing Academy Conference. Copenhagen.
Cap Gemini Ernst & Young (2000). Measuring the Future. The Value Creation Index. Pozyskano z: http://www.businessinnovation.ey.com/research/perfor/VCI(pdf).pdf (15.05.2004).
Dagustani, D., Buchory, H.A. i Satya, M.T. (2014). The Brand Building: Developing Brand Asset Valuator and Brand Association (Empirical Study on Traditional Snack Food In Indonesia). International Journal of Business, Economics and Law, 5 (2).
Dębski, M. (2009). Marka regionu turystycznego jako źródło przewagi konkurencyjnej destynacji turystycznych. Prace naukowe UE we Wrocławiu, (50).
Fedyk, W., Gruszka, I. i Krajewska-Smardz, A. (2014). Ocena wizerunku marki turystycznej Polski według opinii obcokrajowców. Rozprawy Naukowe AWF we Wrocławiu, (45).
Florek, M. (2014). Kapitał marki miasta zorientowany na konsumenta – źródła i pomiar. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.
Florek, M i Janiszewska, K. (2015). Marka i jej tożsamość jako źródło wartości dodanej obszaru metropolitalnego. Studia Oeconomica Posnaniensia, 3 (8).
Go, F., van Baalen, P., van't Klooster, E. (2004). Exploring Destination Brand Communities: A Business Model for Collaboration in The Extremely Fragmented Tourism Industry. Referat na: 17th Bled eCommerce Conference eGloba. Bled.
Hankinson, G. (2007). The Management of Destinations Brands: Five Guiding Principles Based on Recent Developments in Corporate Branding Theory. Brand Management, (3).
Hoeffler, S. i Keller, K.L. (2003). The Marketing Advantages of Strong Brands. Journal of Brand Management, 10 (6), 421–450.
Kapferer, J.-N. (2005). The New Strategic Brand Management. London: Kogan-Page.
Keller, K.L. (1993). Conceptualizing, Measuring and Managing Customer-based Brand Equity. Journal of Marketing, 57 (1), 1–22.
Kerr, G. (2006). From Destination Brand to Location Brand. Brand Management, (4–5).
Kotler, P., Amstrong, G., Saunders, J. i Wong, V. (2002). Marketing. Warszawa: PWE.
Light, L. (1993). Brand Erosion a Waste of Assets. Trust, Quality and Leadership Important in Creating Lasting Value. Business Marketing, (8–9).
Mazurek, J. i Kasperska, E. (2014). Markowy produkt turystyczny regionu na przykładzie ogrodów tematycznych Hortulus w Dobrzycy. Zeszyty Naukowe Politechniki Koszalińskiej, (18), 109–122.
Mońka, B. (2011). BAV – barometr marki i klucz do zarządzania jej wartością – czyli niezbędnik managera, W: J. Noniewicz (red.), Superbrands. Czołowe marki konsumenckie i biznesowe w Polsce 2011. Wyd. QuadWinkowski.
Ooi, C.S. (2011). Paradoxes of City Branding and Societal Changes. W: K. Dinnie (red.), City Branding: Theory and Cases. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Olearnik, J. i Pasek, K. (2014). Innowacyjność w turystyce i jej oddziaływanie promocyjne. Rozprawy Naukowe AWF we Wrocławiu, (46).
Panasiuk, A. (2014). Rynek turystyczny. Studium strukturalne. Warszawa: Difin.
Pringle, H. i Gordon, W. (2008). Zarządzanie marką. Jak wypromować rozpoznawalną markę. Poznań: Rebis.
Sasikala, D. (2013). Brand Asset Valuator — Measuring Brand Value. International Journal of Social Science & Interdisciplinary Research, 2 (6).
Staniszewski, M. (2011). Brand Asset Valuator jako intuicyjny model pomiaru „brand equity”. W: J. Noniewicz (red.), Superbrands. Czołowe marki konsumenckie i biznesowe w Polsce 2011 (116–119). QuadWinkowski.
Wanagos, M. (2012). Kształtowanie wizerunku miasta na przykładzie działań samorządowych Gdyni. W: G. Rosa i A. Smalec (red.), Marketing przyszłości. Trendy. Strategie. Instrumenty. Strategie marketingowe miast i regionów. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Problemy zarządzania, finansów i marketingu, 709 (23), 299–313.
Witek-Hajduk, M.K. (2001). Zarządzanie marką. Warszawa: Difin.
Woods, M. i Deegan, J. (2003). A Warm Welcome for Destination Quality Brand: The Example of Pays Cathare Region. International Journal of Tourism Research, (5).
Young & Rubicam Group (2003). Brand Asset Valuator. Pozyskano z: https://pl.scribd.com/doc/30927697/Brand-Asset-Valuator (15.11.2017).
Żemła, M. (2007). Marka produktu turystycznego regionu jako narzędzie w działalności marketingowej lokalnych interesariuszy. Przykłady zagraniczne a polska rzeczywistość. International Journal of Management and Economics, 21, 171–179.