Najlepsze ceny Specjalne oferty dla członków klubu książki PWE Najtańsza dostawa
Dr hab. Tomasz Grzyb
ORCID: 0000-0002-1080-5000

Dr hab. Tomasz Grzyb, prof. USWPS

Profesor w Uniwersytecie SWPS we Wrocławiu. Wykładowca w Akademii NATO w Niemczech. Jego głównymi obszarami zainteresowań są wpływ społeczny oraz technika manipulacji. Swoją wiedzą dzieli się w ramach kursu PSYOPS przeznaczonego dla oficerów. Publikuje z zakresu marketingu, psychologii społecznej, reklamy i edukacji.

 
DOI: 10.33226/0032-6186.2022.2.2
JEL: K31

Udzielając zgody pracodawcy w sytuacjach wskazanych w przepisach prawa, pracownik upoważnia go do podjęcia określonego działania, np. pracownica w ciąży upoważnia pracodawcę do delegowania jej poza stałe miejsce pracy (art. 178 k.p.). Choć wiele przepisów w kodeksie pracy, a także innych ustawach używa tego określenia, to pojęcie zgody nie zostało zdefiniowane przez polskiego ustawodawcę. W przepisach prawa unijnego regulujących udzielanie zgody są wskazane konieczne cechy tej czynności (zachowania). Są nimi: dobrowolność, konkretność, świadomość i jednoznaczność okazania woli, którym osoba w formie oświadczenia lub wyraźnego działania potwierdza udzielenie zgody. A zatem jedynie zgodę udzieloną przez pracownika w powyższych warunkach można uznać za wyraz jego woli. Z opisanych w artykule badań empirycznych wynika, że pracownicy wbrew swojemu przekonaniu nie posiadają wiedzy na temat prawa pracy, w szczególności co do okoliczności prawnych związanych z udzielaniem zgody na określone działania pracodawcy. Zdaniem autorów niniejszego artykułu wiedza na ten temat jest niezbędna dla świadomego wyrażenia zgody przez pracownika. W związku z powyższym niezbędnych informacji powinien udzielać pracownikowi pracodawca. W większości przypadków przepisy prawa nie nakładają na pracodawcę wprost obowiązku informowania pracownika o okolicznościach związanych z udzielaniem zgody, ale obowiązek taki należy wywodzić z powinności współdziałania przy realizacji zobowiązania. Wydaje się, iż biorąc pod uwagę fakt, że pracownicy nie mają zdecydowanie złego zdania o przestrzeganiu przepisów prawa pracy przez pracodawców, istnieje szansa, że wykonywanie takich obowiązków przez pracodawców wpłynie pozytywnie na budowanie między stronami stosunku pracy relacji opartych na zaufaniu, co przynosi istotne korzyści obu stronom.

Słowa kluczowe: zgoda; wola; świadomość; obowiązek informowania; wiedza o prawie pracy; decyzja
DOI: 10.33226/1231-7853.2022.3.2
JEL: M31

LOL! Can textual paralanguage be useful in marketing?

Textual Paralanguage (TPL) is widely used in marketing practice. However, there is no consensus on its effectiveness. Since mimicry is a good proxy for communication effectiveness, we set out to determine if TPL is in fact being mimicked (in spoken or written form: "hm," "aaaa," "lol" which are exemplars of the TPL), and consequently, whether TPL is an effective tool in marketing communication. In three studies, participants took part in interviews and were randomly assigned to two condition groups. In the experimental group, the experimenter incorporated elements of TPL in the conversation. The control group had no exposure to TPL. We used several measures of the tendency to mimic TPL. The experiments were run at a university in Poznań (Poland), at the turn of 2017 and 2018. We found that TPL, often used in marketing communication, was not mimicked at all, and thus may not be beneficial to the agent using it. The findings of this paper contradict the everyday practice of marketing communication. The results are consistent across all three experiments. In light of the reported experiments, people do not imitate TPL in communication, which may signify that the expected benefits are lacking.

Tekstualny parajęzyk (TPL) jest powszechnie stosowany w praktyce marketingowej, lecz nie ma pewności czy jest skuteczny. Ponieważ mimikra jest dobrym wskaźnikiem skutecznej komunikacji, autorzy artykułu postawili sobie za cel zbadanie, czy TPL jest naturalnie naśladowany (w mowie lub piśmie: „hm”, „aaaa”, „lol”), a w konsekwencji czy jest skutecznym narzędziem w komunikacji marketingowej. Uczestnicy trzech opisanych w artykule badań brali udział w wywiadach, gdzie byli losowo przydzielani do jednego z dwóch warunków. W warunkach eksperymentalnych eksperymentator włączał do rozmowy elementy TPL. Warunki kontrolne były wolne od tych ekspozycji. W badaniach mierzono skłonność uczestników do naśladowania TPL. Eksperymenty przeprowadzono na jednej z poznańskich uczelni wyższych na przełomie 2017 i 2018 roku. Uzyskane wyniki są spójne we wszystkich trzech eksperymentach. Stwierdzono, że TPL nie był naśladowany, w związku z czym może nie być korzystny dla osoby stosującej ten element podczas komunikacji. Wnioski przedstawione w artykule zaprzeczają codziennej praktyce komunikacji marketingowej. W świetle raportowanych eksperymentów ludzie nie naśladują TPL, co może świadczyć o braku oczekiwanych korzyści.

Słowa kluczowe: mimicry; imitation; written communication; textual paralanguage; emoji in marketing (mimikra; imitacja; pisemna komunikacja; tekstualny parajęzyk; emoji w marketingu)