Possibility for a legal person to demand pecuniary compensation for violation of personal rights – commentary on resolution of the Supreme Court of 3 October 2023, III CZP 22/23

The voted resolution concerns the possibility for a legal person to demand pecuniary compensation for violation of personal rights. The Supreme Court assumed that Art. 448 § 1 of the Civil Code applies to legal persons accordingly. As a result, the means of protection of personal rights available to all civil law entities are the same. The approving comment on this resolution emphasized the consequences of violating personal rights for the functioning of a legal person in the socioeconomic space. Attention was paid to the systemic change in the regulation of the manner of fulfilling the obligation to submit a declaration of will in the event of violation of personal rights. It was emphasized that excluding the possibility of granting pecuniary compensation to a legal person would make the protection of its personal rights illusory and insufficient.

Bibliografia/References

 

Literatura/Literature

Bagińska, E. (2024). W: P. Machnikowski (red.), Zobowiązania. Część ogólna. Tom II. Komentarz. Legalis.

Borysiak, W., & Bosek, L. (2016). Komentarz do art. 32. W: M. Safjan, & L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86. Legalis.

Buchalska, J. (2020). W: M. Romańska (red.), Dobra osobiste i ich ochrona. C.H.Beck.

Czajkowska-Dąbrowska, M. (2014). W: K. Ślebzak (red.), Studia i analizy Sądu Najwyższego. Tom VII. LEX. A Wolters Kluwer business.

Doliwa, A. (2010). Prawo cywilne – część ogólna. C.H.Beck.

Doliwa, A. (2020). Dobra osobiste i inne dobra niematerialne jednostek samorządu terytorialnego. Gdańskie Studia Prawnicze, (1).

Drozdowicz, K. (2023). Publikacja oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym w sprawach o naruszenie dóbr osobistych – uwagi na tle art. 1050 § 4 KPC. Monitor Prawniczy, (6).

Granecki, P. (2002). Dobra osobiste w prawie polskim – zagadnienie dóbr osobistych osób prawnych. Przeglad Sądowy, (5).

Jagieła, J. (2023). Zmiana egzekucji sądowej roszczenia o usunięcie skutków naruszenia dóbr osobistych poprzez złożenie oświadczenia. MonitorPrawniczy, (9).

Jantowski, L. (2024). Art. 448 k.c. W: M. Balwicka-Szczyrba, & A. Sylwestrzak (red.), Kodeks cywilny. Komentarz aktualizowany. Lex/el.

Koczanowski, J. (1986). W: Piątowski J. S. (red.), Dobra osobiste i ich ochrona w polskim prawie cywilnym. Zagadnienia wybrane. Ossolineum.

Koczanowski, J. (1999). Ochrona dóbr osobistych osób prawnych. Zeszyty Naukowe. Akademia Ekonomiczna w Krakowie, (139). Seria Specjalna, Monografie.

Knoppek, K. (2007). Naruszenie dóbr osobistych – egzekucja świadczeń niepieniężnych. Glosa – III CZP 23/06. Monitor Prawniczy, (17).

Kondek, J. M. (2024). Komentarz do art. 480. W: W. Borysiak, & K. Osajda (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Legalis.

Kubiak-Cyrul, K. (2005). Dobra osobiste osób prawnych. Zakamycze.

Machnikowski, P., & Śmieja, A. (2023). W: A. Olejniczak (red.), Prawo zobowiązań – część ogólna. System prawa prywatnego. Tom 6. C.H.Beck, Instytut Nauk Prawnych PAN.

Matys, J. (2006). Dobra osobiste osób prawnych i ich niemajątkowa ochrona. Monitor Prawniczy, (10).

Michałowska, K. (2015). Dobre imię osoby prawnej w świetle orzecznictwa. Studia Oeconomica Posnaniensia, (3).

Niedośpiał, M. (2018). Glosa do uchwały SN z 9.11.2017 r., III CZP 43/17. Palestra, (10).

Opalska, D. (2012). Problematyka dóbr osobistych w spółkach kapitałowych – zagadnienia wybrane. Studia Prawa Prywatnego, (3).

Pazdan, M. (2012). W: M. Safjan (red.), Prawo cywilne – część ogólna. System Prawa Prywatnego. Tom 1. C.H.Beck, Instytut Nauk Prawnych PAN.

Panowicz-Lipska, J. (1975). Majątkowa ochrona dóbr osobistych. Wydawnictwa Prawnicze.

Radwański, Z. (1988). Koncepcja praw podmiotowych osób fizycznych. Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny, (1).

Radwański, Z., & Olejniczak, A. (red.). (2023). Prawo cywilne – część ogólna. C.H.Beck.

Sekuła-Leleno, M. (2018). Glosa do uchwały SN z 9.11.2017 r., III CZP 43/17. Glosa, (4).

Sobolewski, P. (2024). W: K. Osajda, & K. Borysiak (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Legalis.

Szpunar, A. (1990). Ochrona dóbr osobistych przysługujących osobom prawnym. W: S. Sołtysiński (red.), Problemy kodyfikacji prawa cywilnego (studia i rozprawy). Księga pamiątkowa ku czci profesora Zbigniewa Radwańskiego: praca zbiorowa. Wydawnictwo Naukowe UAM.

Szpunar, A. (1999). Zadośćuczynienie za szkodę niemajątkową. Oficyna Wydawnicza Branta.

Strugała, R. (2023). W: E. Gniewek, & P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Legalis.

Szczepaniak, R. (2021). Komentarz do art. 43. W: M. Gutowski, Kodeks cywilny. Legalis.

Śmieja, A. (2017). W: P. Kostański, P. Podrecki, & T. Targosz (red.), Experientia Docet. Księga jubileuszowa ofiarowana Pani Profesor Elżbiecie Traple. Wolters Kluwer.

Traple, E. (2020). W: J. Pisuliński, & J. Zawadzka (red.), Aksjologia prawa cywilnego i cywilnoprawna ochrona dóbr. C.H.Beck.

Wałachowska, M. (2007). Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę. TNOiK „Dom Organizatora”.

 

Orzecznictwo/Judgments

Postanowienie SA w Gdańsku z 8.03.2023 r., I AGa 196/22, niepubl.

Postanowienie SN z 29.06.2021 r., I CSK 10/21, Legalis.

Uchwała SN z 28.06.2006 r., III CZP 23/06, OSP 2006, nr 12, poz. 142.

Uchwała SN z 9.11.2017 r., III CZP 43/17, OSNC 2018, nr 5, poz. 48.

Wyrok SA w Białymstoku z 30.01.2019 r., I ACa 674/18, Legalis.

Wyrok SA w Krakowie z 28.09.1999 r., I ACa 464/99, Legalis.

Wyrok SN z 14.11.1986 r., III CR 295/86, OSNCP 1988, nr 2–3, poz. 40.

Wyrok SN z 26.10.2006 r., I CSK 169/06, Legalis.

Wyrok SN z 11.01.2007 r., III CSK 392/06, OSP 2009, nr 5, poz. 55.

Wyrok SN z 12.12.2007 r., IV CSK 131/17, Legalis.

Wyrok SN z 17.07.2008 r., II CSK 111/08, Legalis.

Wyrok SN z 24.09.2008 r., II CSK 126/08, OCNC-ZD 2009, nr 2, poz. 58.

Wyrok SN z 13.01.2012 r., I CSK 790/10, Biuletyn SN – Izba Cywilna 2013, nr 6.

Wyrok SN z 29.03.2017 r. I CSK 450/16, Legalis.

Wyrok SN z 16.11.2017 r., V CSK 81/17, OSNC 2018, zb. dodatkowy, poz. 60.

 

Akty prawne/Legal acts

Ustawa z 23.04.1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1610 ze zm.).

Ustawa z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1550 ze zm.).

Ustawa z 4.02.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 2509 ze zm.).

Ustawa z 16.04.1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1233).

Ustawa z 26.01.1984 r. – Prawo prasowe (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 1914).

Ustawa z 23.08.1996 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny (Dz.U. z 1996 r., nr 114 poz. 542).

Ustawa z 9.03.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r., poz. 614).

Ustawa z 28.07.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r., poz. 1615).

 

Inne źródła/Other sources

Pismo procesowe Rzecznika Praw Obywatelskich z 17.08.2023 r., VII.501.85.2023.MO. https://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/2023-08/Do_SN_zadoscuczynienie_osoba_prawna_17.08.2023.pdf

Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw z 27.09.2022 r., Sejm IX kadencji. https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=2650