Praca i zabezpieczenie społeczne Nr 08/2007
Place publication: 2007 Warszawa
Binding: paperback
W numerze:
Jan Jończyk
Składka na ubezpieczenie zdrowotne
W obowiązującym od 1999 r. systemie powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego składka jest jego najsłabszym punktem z powodu zróżnicowanej podstawy wymiaru (wynagrodzenie, deklarowany przychód, cena żyta i przeliczeniowe hektary, świadczenie pielęgnacyjne) oraz jej związku z prawem podatkowym i budżetem państwa. Przy równym prawie do świadczeń opieki zdrowotnej istnieje nierówny wkład finansowy od poszczególnych kategorii ubezpieczonych, niemający logicznego, ekonomicznego i społecznego związku z przedmiotem ubezpieczenia. Z powodu arbitralnego ustalania podstawy wymiaru składki na niskim poziomie jest to także fiskalny mechanizm ograniczania przychodu NFZ, a w konsekwencji - niedostatecznego finansowania świadczeń opieki zdrowotnej (w relacji do PKB znacznie poniżej średniej w Unii Europejskiej). Problem finansowania powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego nie polega więc na podniesieniu stopy składki ani na szukaniu innych źródeł przychodu NFZ (na przykład przez opodatkowanie ubezpieczenia OC), lecz na zmianie konstrukcji składki na ubezpieczenie zdrowotne przez odniesienie jej do ryzyka niezdrowia oraz do niezbędnego kosztu opieki zdrowotnej, z uwzględnieniem standardu ochrony zdrowia w UE.
The Health Insurance Contribution
Existing since 1999 the new system of universal health insurance (in place of the former national health service, tax financed and government run) has a weak point, namely the contribution, which is related to different calculation bases, arbitrarily defined by legislation (wages, social security benefits, social assistance allowances, agricultural parameters) and additionally combined with the personal income tax (PIT). Insured persons (and their family members) enjoy equal access to health care, their contribution input, however, as defined by law and refinanced overwhelmingly by the state budget, remains fundamentally unequal and generally well below the average in the EU, with negative consequences, affecting especially the quality of care and the employment relationship of the medical staff. The key problem of the universal health insurance lies therefore not in the rise of the contribution rate (from the present 9% to the suggested 13%) or in looking for extraordinary financial sources or in limiting (reducing) health care but in a new legal construction of the contribution, according to insurance principles, as well as to the real cost of public health care and the supranational health protection requirements of the EU.
Studia i opracowania
Mariusz Latusek
Koszty pracy - aspekty ekonomiczne
Prowadzący działalność gospodarczą przy podejmowaniu decyzji związanych z rozwojem przedsiębiorstwa nie mogą pominąć ważnej pozycji kosztów, jaką są koszty pracy. Autor przedstawia koszty pracy w następujących przekrojach: ewolucja pojęcia kosztów pracy, kryteria klasyfikacji tej pozycji kosztów, funkcje kosztów pracy, wybrane metody pomiaru kosztów pracy. W skład kosztów pracy wchodzi wiele elementów, które mają różne funkcje, przeznaczenie i bardzo zróżnicowany stopień powiązania z wkładem pracowników. Koszty te to parametry dynamiczne, których wielkość i struktura ulega zmianom w czasie. Obowiązujące przepisy prawne mają wpływ na wysokość i zasady kształtowania większości elementów kosztów pracy.
The Labour Costs - Economic Aspects
Persons running their business taking decisions connected with the evolution of their business, cannot skip the important position of costs, which are the costs of labour. The labour costs are presented in this article in the following sections: evolution of the meaning "labour costs", criteria's of classifications of these costs, functions of labour costs, chosen methods of the labour costs measurement. Many positions enter to composition of the labour costs, which have different functions, destination and differentiated coherence degree with the employees' contribution. These costs have dynamic parameters, which largeness and structure undergoes changes in time. Obligatory law regulations have an influence on height and principles of forming the majorities of the labour costs fractions.
Wykładnia i praktyka
Monika Gładoch
Prawa i obowiązki pracodawcy w związku z używaniem środków odurzających lub substancji psychotropowych przez pracowników
W ciągu ostatnich kilkunastu lat znacznie wzrosła liczba osób zażywających środki odurzające i substancje psychotropowe. Duży procent uzależnionych to osoby czynne zawodowo. Po narkotyki sięgają pracownicy zatrudnieni na różnych stanowiskach pracy, związanych z dużą odpowiedzialnością i ciągłym stresem, a także osoby pracujące pod presją czasu. W polskim prawie istnieje powinność pracodawcy przeciwdziałania zjawisku narkomanii w zakładzie pracy. Wynika to z ogólnego obowiązku organizowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Autorka kompleksowo przedstawia problem różnego rodzaju uzależnień pracowników oraz wskazuje na prawne podstawy działania pracodawców.
Rights and Obligations of the Employers in the Relation to the Employees Who are Taking Stuperfacients and Psychoactive Drugs
Over last few years we observe significant increase of an amount of people taking drugs. Large percent of those people are professionally engaged. The drugs are taken by the various employees, who are under stress with broad responsibility and those working under time pressure. According to the Polish law, an employer is obliged to act against the drug habit. It's due to the general obligation of the employer to ensure safe and hygienic working conditions. The below study treats the drug habit of the employees on a broad basis and indicates legal base for the employer's reactions.
Renata Borek-Buchajczuk
Charakter prawny stosunku pracy etatowego członka samorządowego kolegium odwoławczego
Problematyka zatrudnienia etatowych członków samorządowych kolegiów odwoławczych od dawna budzi wątpliwości. Autorka omawia charakter prawny podstawy zatrudnienia etatowych członków samorządowych kolegiów odwoławczych, wskazując także na orzecznictwo Sądu Najwyższego ferowane w tej materii.
Some Comments on the Legal Character of Employment Relationship of the Self-Government Appeal Courts MembersThe issue of hiring members of self-government appeal courts has brought lots of doubts in practice. The author points out some important matters which concern the evaluation of the basis of the employment relationships of the self-government appeal courts members. Moreover she shows that there are loopholes in the law which cause difficulties in practice. Especially it regards the legal instruments which application lead to the cease of the employment relationship based on appointment.
Ryszard Sadlik
Odszkodowanie dla pracownika w razie rozwiązania przez niego umowy o pracę bez wypowiedzenia w orzecznictwie Sądu Najwyższego
Pracownik, który rozwiązał umowę o pracę bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia przez pracodawcę jego podstawowych obowiązków, ma prawo do odszkodowania, jeśli podana przez niego przyczyna rozwiązania umowy była prawdziwa i uzasadniona. W praktyce realizacja prawa do tego odszkodowania wywołuje wiele wątpliwości. Autor przedstawia rozstrzygane przez Sąd Najwyższy zagadnienia dotyczące przyczyny uzasadniającej rozwiązanie przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia, kwestię skuteczności oświadczenia pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę oraz zasady dochodzenia tego odszkodowania i ustalania jego wysokości.
The Supreme Court Jurisdiction on a Compensation for an Employee who Has Terminated an Employment Contract without Notice
An employee who has terminated an employment contract without notice because of employer's serious violation of his basic obligations has a right to a compensation if the given reason was real and justified. In practice the enforcement of this compensation raises many doubts. The author presents issues settled by the Supreme Court considering: the reason justifying the termination of an employment contract without notice, effectiveness of employee's statement of unemployment and the rules to assert his right to the compensation and establishment of its amount.
Irena Czaja-Hliniak
Ustawowe regulacje ograniczające osiąganie świadczeń emerytalnych w pełnej wysokości
W obecnie obowiązujących przepisach można wskazać sytuacje, w których nie ma możliwości uzyskania w pełni ustawowych uprawnień emerytalnych. Pierwsza z nich odnosi się do sposobu ustalania łącznego okresu zatrudnienia, a druga do sposobu ustalania 250-procentowego wskaźnika ograniczającego wysokość świadczenia emerytalnego. Ustawa z 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stanowi, że przy obliczaniu emerytury tzw. okresy składkowe i nieskładkowe ustala się z uwzględnieniem pełnych miesięcy, przy czym nie zostały bliżej określone zasady zaokrąglania dni. Literalna wykładnia art. 53 ustawy prowadzi do skrócenia faktycznego okresu zatrudnienia nawet o ponad miesiąc. Artykuł 15 ustawy określa z kolei górny wskaźnik wysokości podstawy wymiaru na poziomie 250%, a regulując sposób obliczenia wskaźnika posługuje się pojęciem stosunku kwoty podstawy wymiaru składek w okresie każdego roku do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonej za dany rok kalendarzowy. Artykuł 19 ustawy z 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych wprowadza natomiast ograniczenie rocznej podstawy wymiaru składki do kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Na skutek niezależnego ustalania w przepisach górnej wysokości podstawy wymiaru i kwoty rocznego przeciętnego wynagrodzenia w niektórych latach nie można było uzyskać ustawowego wskaźnika 250%. Autorka rozważa w tym kontekście konstytucyjność omawianych przepisów z uwagi na brak równości konstytucyjnej pomiędzy niektórymi osobami uprawnionymi do świadczeń emerytalno-rentowych.
Legal Regulations Limiting Retirement Pensions in Full Amount
In present regulations the situations, in which there is no possibility of acquiring the statutory retiring rights in whole, can be pointer. The first one concerns the way of determining the duration of employment, while the second one refers to the way of defining 250% index limiting the amount of pension. The act of 1998 on pensions says that while computing pensions, so called periods with and without contributions are determined taking into account full months, but the rules of rounding off the days have not been clearly established. The application of the literal interpretation of article 53 of the act leads to reducing the actual period of employment of even more than one month. Article 15 of the act of 1998 on pensions specifies the upper index of the base amount of assessment on the level of 250%. Regulating the way of computing the index it uses a concept of the ratio of the amount of the base of contribution assessment in the period of each year to the annual amount of the average salary announced for a given civil year. Article 19 of the act of 1998 on a social insurance system introduces a limitation of the annual base of contribution assessment in a given civil year to the sum corresponding to thirty predicted average month salaries. As a result of independent specification of the upper base amount of assessment (limit) to which contributions are paid and the amount of the average annual salary in regulations, in some years in was not possible to obtain the maximal statutory index of 250%. Accordingly, the entitled persons will not be able to obtain the average upper index of 250%. The compatibility of the mentioned regulations with the constitution should also be considered, as there is no constitutional equality between some entitled persons.
Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich
Przegląd orzecznictwa w sprawach z zakresu prawa pracy za rok 2006 (praca na czas określony - cd.)
The Review of the Labour Law Jurisdiction in the 2006
Z orzecznictwa Sądu Najwyższego
Przejście zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę
Transfer of Undertaking or Part of Undertaking
Zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy
Czas pracy - cd.
Konsultacje i wyjaśnienia
Jeszcze o czasie pracy
Nowe przepisy
Przegląd obejmuje Dzienniki Ustaw od numeru 117 z 2 lipca 2007 r. do numeru 137 z 31 lipca 2007 r.
Wskaźniki i składki ZUS
Według stanu na dzień 1 sierpnia 2007 r
Odbiór osobisty | 0 € |
Kurier Inpost | 4 € |
Kurier FedEX | 4 € |
Inpost Paczkomaty | 4 € |
Free delivery in Reader's Club | from 47 € |