The prohibition of wearing religious symbols in the workplace in the light of CJEU case-law

Since the first judgments of 14 March 2017 concerning religious symbols in the workplace (C-157/15 and C-188/15), the CJEU has consistently followed a line of case law favorable to the principle of neutrality. The authors argue that in its rulings, the CJEU differentiates between the private and public sectors. In the case of the private sector, an entrepreneur's desire to be perceived by customers as neutral is a legitimate goal (Article 16 of the Charter of Fundamental Rights). However, an employer must also demonstrate that there was a real need to introduce a neutrality policy, related to the objective needs or expectations of customers or the need to mitigate the risk of conflicts between employees. In the case of the public sector (public authority), striving for neutrality (including exclusionary neutrality – including in relations with other employees) is considered a justified goal without the need to demonstrate a different need.

Bibliografia/References

Bień, A. (2024). Wolność religijna w miejscu pracy w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. W: Z. Hajn, M. Kurzynoga (Red.) Znaczenie międzynarodowego prawa pracy w regulacji stosunków świadczenia pracy w Polsce, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica (107), w druku.

Borecki, P. (2006). Państwo neutralne światopoglądowo - ujęcie komparatystyczne. Państwo i Prawo, (5).

Smolski, M. (2024). Dress code, czyli zewnętrzna ekspresja pracownika w miejscu pracy. Inspektor Pracy, (2).

Szymanek, J. (2004). Bezstronność czy neutralność światopoglądowa państwa (uwagi na tle art. 25 ust. 2 Konstytucji RP). Państwo i Prawo, (5).

Kamiński, I. (2013). Islamska chusta i zasłony twarzy u kobiet w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego, XI.

Kładoczny, P., Szwed. M., Wiśniewska, K. (2018). Do Luksemburga zamiast do Strasburga? Raport na temat roli Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w ochronie praw człowieka. Helsińska Fundacja Praw Człowieka.

Kurosz, K. (2021). Wypowiedź symboliczna na ubraniu jako instrument ekspresji własnej osobowości (kiedy błyskawica przestaje być błyskawicą?). Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego (3).

Szewczyk, H. (2018). Przekonania religijne pracownika jako istotny i determinujący wymóg zawodowy – glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 14.03.2017 r., C-188/15, Asma Bougnaoui i Association de defense des droits de l'homme (ADDH) przeciwko Micropole SA. Europejski Przegląd Sądowy (1).