Zakaz noszenia symboli religijnych w pracy w świetle orzecznictwa TSUE

Od czasu pierwszych wyroków z 14 marca 2017 r., dotyczących symboli religijnych w miejscu pracy (C-157/15 i C-188/15) TSUE konsekwentnie rozwija linię orzeczniczą przychylną zasadzie neutralności. Autorzy stawiają tezę, że TSUE w swym orzecznictwie różnicuje sektor prywatny i publiczny. W przypadku sektora prywatnego dążenie przedsiębiorcy do postrzegania go przez klientów jako neutralnego jest zgodnym z prawem celem (art. 16 KPP). Pracodawca musi jednak dodatkowo wykazać, że istniała rzeczywista konieczność wprowadzenia polityki neutralności, związana ze zobiektywizowanymi potrzebami lub oczekiwaniami klientów albo koniecznością łagodzenia ryzyka konfliktów między pracownikami. W przypadku sektora publicznego (władzy publicznej) dążenie do neutralności (w tym neutralności wykluczającej – również w relacjach z innymi pracownikami) jest uznawane za usprawiedliwiony cel bez konieczności wykazania innej potrzeby.

Bibliografia/References

Bień, A. (2024). Wolność religijna w miejscu pracy w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. W: Z. Hajn, M. Kurzynoga (Red.) Znaczenie międzynarodowego prawa pracy w regulacji stosunków świadczenia pracy w Polsce, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica (107), w druku.

Borecki, P. (2006). Państwo neutralne światopoglądowo - ujęcie komparatystyczne. Państwo i Prawo, (5).

Smolski, M. (2024). Dress code, czyli zewnętrzna ekspresja pracownika w miejscu pracy. Inspektor Pracy, (2).

Szymanek, J. (2004). Bezstronność czy neutralność światopoglądowa państwa (uwagi na tle art. 25 ust. 2 Konstytucji RP). Państwo i Prawo, (5).

Kamiński, I. (2013). Islamska chusta i zasłony twarzy u kobiet w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego, XI.

Kładoczny, P., Szwed. M., Wiśniewska, K. (2018). Do Luksemburga zamiast do Strasburga? Raport na temat roli Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w ochronie praw człowieka. Helsińska Fundacja Praw Człowieka.

Kurosz, K. (2021). Wypowiedź symboliczna na ubraniu jako instrument ekspresji własnej osobowości (kiedy błyskawica przestaje być błyskawicą?). Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego (3).

Szewczyk, H. (2018). Przekonania religijne pracownika jako istotny i determinujący wymóg zawodowy – glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 14.03.2017 r., C-188/15, Asma Bougnaoui i Association de defense des droits de l'homme (ADDH) przeciwko Micropole SA. Europejski Przegląd Sądowy (1).