Violence at work and its impact on occupational burnout syndrome (considerations in the context of ILO Convention No. 190)

The article deals with the phenomenon of violence at work in connection with occupational burnout syndrome. The author pointed out the basic acts of international and European law relating to violence at work, including in particular ILO Convention 190, various definitions of the concept of violence at work, as well as violence as one of the risk factors for the emergence of symptoms of occupational burnout. The last part of the article also evaluates selected provisions of Polish labor law from the perspective of protection against violence at work and occupational burnout.

Bibliografia/References

Anczewska, M. Świtaj, P. Roszczyńska, J. (2005). Wypalenie zawodowe. Postępy Psychiatrii i Neurologii, 14(2).

Anczewska, M. Roszczyńska, J. (2004). Jak uniknąć wypalenia zawodowego w pracy z chorymi. Instytut Psychiatrii i Neurologii.

Bańka, A. (2000). Psychologia organizacji. W: J. Strelau (Red.), Psychologia. Podręcznik akademicki. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Beale, D. Brady, C. Cox, T. Lawrence, C. Leather, P. (2021). Work-related Violence. Assessment and intervention. London.

Bodnar, A. (2018). Raport RPO: Przeciwdziałanie mobbingowi i dyskryminacji w służbach mundurowych. Analiza i zalecenia. https://bip.brpo.gov.pl/pl, dostęp: 17.11.2022.

Bosak, M. Danilewicz, A. (2010). Odpowiedzialność cywilna i karna za mobbing. Prokuratura i Prawo, (4).

Bury, B. (2007). Uporczywość i długotrwałość zachowania jako elementy składowe prawnej definicji mobbingu. Monitor Prawa Pracy, (2).

Bylok, F. Pabian, A. Kucęba, R. (2011). Budowa zaufania społecznego jako element przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu. W: J. Koprowicz, W. Bańka (Red.), Współczesne wyzwania menedżerskie w przeciwdziałaniu wypaleniu zawodowemu. Humanizacja pracy, (6).

Chirico, F. Capitanelli, I. Bollo, M. Ferrari, G. Maran, D. (2021). Association between workplace violence and burnout syndrome among schoolteachers: A systematic review. Journal of Health and Social Sciences, (6).

Czachowski, M. (2022). Prawne aspekty przeciwdziałania dyskryminacji i mobbingowi w służbach mundurowych. Państwo i Prawo, (6).

Erenkfeit, K. Dudzińska, L. Indyk, A. (2012). Wpływ środowiska pracy na powstanie wypalenia zawodowego. Medycyna Środowiskowa, 15(3).

Experiences of violence and harassment at work: A global first survey, Geneva: ILO, 2022.

Florek, S., Siemiginowska, P. (2011). Agresja w pracy. Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska.

Gajda, M. (2022). Przemoc w pracy. Środki ochrony prawnej i metody przeciwdziałania. Wolters Kluwer.

Góral, Z. (2011). O kodeksowym katalogu zasad indywidualnego prawa pracy. Wolters Kluwer.

Hassard, J. Koksa, T. (2015). Work – related stress: Nature and management. EU-OSHA. Osha.europa.eu

Hoel, H. Sparks&Cary, K. Cooper, L. (2001). THE COST OF VIOLENCE/STRESS AT WORK AND THE BENEFITS OF A VIOLENCE/STRESS-FREE WORKING ENVIRONMENT. Report Commissioned by the International Labour Organization (ILO). Manchester.

Izydorczyk, A. Kęsla, A. (2015). Mobbing w miejscu pracy jako przejaw patologii w procesie zarządzania. Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej. Organizacja i Zarządzanie, z. 61.

Kauppinen, K. Tuomola, T. (2008). Work – Related Violence, Bullying and Sexual Harassment. W: A. Linos, W. Kirch (Red.), Promoting Health for Working Women. New York.

Kędzia, B. Kowalewski, S. (2002). Przemoc – nowy „czynnik ryzyka zawodowego” w środowisku pracy. Bezpieczeństwo pracy, (1).

Kraczla, M. (2013). Wypalenie zawodowe jako efekt długotrwałego stresu. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Zarządzanie, (2).

Leka, S. Jain, A. (2013). Zagrożenia psychospołeczne w środowisku pracy i ich wpływ na zdrowie. Tłumacz. i oprac. red. K. Orlak. Stowarzyszenie Zdrowa Praca.

Lickiewicz, J. Piątek, J. (2014). Doświadczanie agresji w pracy pielęgniarskiej. Sztuka Leczenia, (3–4).

Lozano Gimenes, J.M. Ramon Martinez, J.P. Rodriguez Morales, F.M. (2021). Doctors and Nurses: A Systematic Review of the Risk and Protective Factors in Workplace Violence and Burnout. International Journal of Environmental Research and Public Health, (18).

Lubrańska, A. (2011). Klimat organizacyjny a doświadczanie wypalenia zawodowego. Medycyna Pracy, (6).

Łosyk, H. Topczak, M. Szmołda, M. (2019). Zagrożenia ery „przemysłu 4.0” dla organizacji i pracownika. W: P. Bachman, M. Topczak, M. Bernat (red.), Aktualne trendy i badania w inżynierii. Wydawnictwo Instytutu Inżynierii Bezpieczeństwa i Nauk o Pracy Uniwersytetu Zielonogórskiego.

Łuczak-Tarka, J. (2021). Przestępstwo złośliwego lub uporczywego naruszania praw pracownika jako podstawa do poniesienia odpowiedzialności karnej za mobbing – węzłowe zagadnienia. Monitor Prawa Pracy, (4).

Martin, D. M. (2014). Emotional Intelligence and Workplace Aggression: A Metaanalysis. Romanian Journal of Experimental Psychology, (5). Zob. też: https://e-tarjome.com/storage/btn_uploaded/2019-06-24/1561361560_9634-etarjome-English.pdf, dostęp: 19.10.2022 r.

Maslach, Ch. (2006). Wypalenie – w perspektywie wielowymiarowej. W: H. Sęk (Red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Maslach, Ch. Leiter, M.P. (2011). Prawda o wypaleniu zawodowym. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Maslach, Ch. Leiter, M. P. (2010). Pokonać wypalenie zawodowe. Wolters Kluwer.

Nerka, A. (2013). Mobbing jako przykład nieetycznych zachowań w miejscu pracy. Annales. Etyka w życiu gospodarczym, (16).

Potocka, A. (2016). Co wiemy o psychospołecznych zagrożeniach w środowisku pracy? cz. I. Rozważania teoretyczne. Medycyna Pracy, (61)3.

Pyżalski, J. (2010). Skutki oddziaływania warunków pracy na polskich nauczycieli. W: J. Pyżalski, D. Merecz (Red.), Psychospołeczne warunki pracy polskich nauczycieli. Pomiędzy wypaleniem zawodowym a zaangażowaniem. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Schmidt, J. (2001). Disciplined Minds: A Critical Look at Salaried Professionals and the Soul-battering System That Shapes Their Lives. Oxford.

Siemiński, M., Nitka-Siemińska, A., Nyka, W. (2007). Zespół wypalenia. Wybrane problemy kliniczne. Forum medycyny rodzinnej, 1(1).

Simpson, R. Cohen, C. (2004). Dangerous Work: The Gendered Nature of Bullying in the Context of Higher Education. Gender Work and Organization, 11(2).

Surdykowska, B. (2007). Autonomiczne porozumienie ramowe dotyczące nękania i przemocy w pracy. Monitor Prawa Pracy, (10).

Surdykowska, B. (2011). Wspólna deklaracja polskich partnerów społecznych dotycząca przemocy i nękania w miejscu pracy. Monitor Prawa Pracy, (1).

Szewczyk, H. (2007). Ochrona dóbr osobistych w zatrudnieniu. Wolters Kluwer.

Szewczyk, H. (2012). Mobbing w stosunkach pracy Zagadnienia prawne. Wydawnictwo Naukowe Scholar

Tucholska, S. (2001). Christiny Maslach koncepcja wypalenia zawodowego: etapy rozwoju. Przegląd Psychologiczny, (3), tom 44.

Wielki Słownik Języka Polskiego PWN (2018), t. III., S. Dubisz (Red.). Wydawnictwo Naukowe PWN.

Witkowski, S. A., Ślazyk-Sobol, M. (2012). Organizacyjno-podmiotowe uwarunkowania zjawiska wypalenia zawodowego. Czasopismo Psychologiczne, (2), tom 18.

Wratny, J. (2004). Kodeks pracy. Komentarz. C.H.Beck.