Najlepsze ceny Specjalne oferty dla członków klubu książki PWE Najtańsza dostawa
Dr hab. Aleksandra Nowak-Gruca
ORCID: 0000-0003-2657-1939

Dr hab. Aleksandra Nowak-Gruca, prof. UEK

Doktor habilitowany nauk prawnych, profesor Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, ekonomista, rzecznik patentowy, trener biznesu. Autorka kilkudziesięciu publikacji naukowych i popularnonaukowych z zakresu prawa własności intelektualnej oraz nowych technologii. Laureatka grantów NCN, Rev. 4.0. oraz konkursów międzynarodowych. Stypendystka NAWA.

 
DOI: 10.33226/0137-5490.2022.2.3
JEL: K24, K15

Dotychczas centralnym problem prawa autorskiego był brak dostatecznie precyzyjnych kryteriów pozwalających wyznaczać granice prawnoautorskiej ochrony. Trudności ze zdefiniowaniem utworu (przedmiotu prawa autorskiego) zostały przerzucone na sądy i można obserwować tendencję do obejmowania ochroną przedmiotów o znikomym poziomie oryginalności (tzw. drobnych monet). Postęp technologiczny, gwałtowny rozwój sztucznej inteligencji i pojawienie się twórczości maszyn przyniosły nowe problemy nie tylko z odróżnianiem dzieł chronionych prawem autorskim od innych obiektów. Doszły do tego kłopoty z oddzieleniem twórczości ludzkiej od nieludzkiej. AI pisze dziś teksty i programy komputerowe, maluje obrazy, komponuje muzykę. Coraz częściej słyszy się obawy, że w wielu obszarach aktywności twórczej może osiągnąć poziom przewyższający zdolności człowieka. Rozkwit twórczości sztucznej inteligencji stawia przed prawem autorskim wiele nowych pytań. Celem artykułu jest przedstawienie najważniejszych wyzwań, przed jakimi stoi dziś prawo autorskie. Na plan pierwszy wysuwa się kwestia przypisania autorstwa dzieł tworzonych samodzielnie przez kreatywne maszyny oraz kwestia odpowiedzialności za działania AI. W artykule przedstawiono możliwe podejścia do zarysowanych problemów wraz z oceną poszczególnych koncepcji prawnych.

Słowa kluczowe: prawo autorskie; utwór; pojęcie twórczości; sztuczna inteligencja