A few comments on the (un)constitutionality of the health "premium" after the "Polish Deal"

The subject of this study is to discuss the doubts regarding the compliance of the shape of the provisions regulating the amount and basis of the so-called health "contributions" as a special form of public tribute with selected constitutional standards. In particular, this concerns the charging a "contribution", without any restrictions, on incomes from all insurance titles (the principle of universality of the contribution) in the context of the principle of social solidarity (Article 2 of the Constitution). The universality of the "contribution" will also be discussed against the limitations of the statutory guarantee, both in the context of Art. 47 (individual autonomy), as well as in the light of the principle of proportionality (Article 31(3) of the Constitution) and the prohibition of violating the essence of the right to property (Article 64(3) of the Constitution). In addition, doubts will be presented regarding]g the differentiation of the "contribution" assessment base for different groups of insured persons and the differentiation of the "contribution" rate for entrepreneurs depending on their tax status in the context of Art. 32 section 1 in connection with Art. 68 section 2, art. 84 and art. 2 of the Constitution.

Bibliografia/References

Antonów, K. (2022). Równość i solidarność w powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym na tle zmian w finansowaniu opieki zdrowotnej od dnia 1 stycznia 2022 r., Roczniki Administracji i Prawa XXII (3).

Dębowska-Romanowska, T., Nowak, T. (2016). Komentarz do art. 84. W: Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, M. Safjan, L. Bosek (Red.), C.H.Beck.

Dowgier, R. (2009). Konstytucyjne podstawy stanowienia prawa podatkowego w Polsce. W: Konstytucyjno-ustawowa regulacja stosunków społecznych w Rzeczypospolitej Polskiej i Republice Białoruś, J. Matwiejuk (Red.), Temida 2.

Duda, M.A. (2010). Wpływ zasady proporcjonalności na proces kształtowania powszechnego obowiązku podatkowego. W: Konstytucyjne uwarunkowania tworzenia i stosowania prawa finansowego i podatkowego, Lewkowicz P. J., Stankiewicz J. (Red.), Temida 2.

Huchla, A. (2010). Ciężary i świadczenia publiczne a podatki w świetle art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W: Konstytucyjne uwarunkowania tworzenia i stosowania prawa finansowego i podatkowego, P.J. Lewkowicz, J. Stankiewicz (Red.), Temida 2.

Huster, S. (2016). Sprawiedliwość (społeczna) w niemieckim ustawowym ubezpieczeniu zdrowotnym. W: Konstytucyjnoprawne wytyczne dla konstruowania systemów opieki zdrowotnej w Niemczech i w Polsce, D.E. Lach (Red.). Wydawnictwo UJ.

Iżycka-Rączka, M. (1999). Składki na ubezpieczenie zdrowotne, Przegląd Ubezpieczeń Społecznych i Gospodarczych, 6.

Jończyk, J. (2001). Prawo zabezpieczenia społecznego. Zakamycze.

Jończyk, J. (2007). Składka na ubezpieczenie zdrowotne, Praca i Zabezpieczenie Społeczne, 8.

Kirchhof, F. (1992), Das Solidarprinzip im Sozialversicherungsbeitrag. W: B. Schulin (Red.), Sozialfinanzverfassung: 5. Sozialrechtslehrertagung 6. bis 8. März 1991 in Göttingen. Wiesbaden.

Krzeczkowski, K. (1936). Idee przewodnie ubezpieczeń społecznych. Instytut Spraw Społecznych.

Lach, D. E. (2021). Funkcja pilotująca pomocy społecznej a typizacja systemów świadczeniowych prawa socjalnego. W: Prawo pracy i prawo socjalne. Teraźniejszość i przyszłość. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Herbertowi Szurgaczowi, R. Babińska-Górecka, A. Przybyłowicz, K. Stopka, A. Tomanek (Red.). E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego.

Lach, D.E. (2010). Nabycie prawa do świadczeń opieki zdrowotnej, Praca i Zabezpieczenie Społeczne, 11.

Lach, D. E. (2014). O solidarności społecznej w „ubezpieczeniu zdrowotnym”. W: M. Skąpski, K. Ślebzak. Aksjologiczne podstawy prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Ars boni et aequi Przedsiębiorstwo Wydawnicze.

Lach, D. E. (2009). Powiernicza technika realizacji zabezpieczenia społecznego (na przykładzie ubezpieczenia zdrowotnego), Państwo i Prawo, 3.

Lach, D. E. (2017). Powszechne prawo do świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej, Praca i Zabezpieczenie Społeczne, 2.

Lach, D. E. (2011a). Prawny paradygmat opieki zdrowotnej a stosunek „ubezpieczenia zdrowotnego” i jego charakter prawny. W: Z zagadnień prawa pracy i prawa socjalnego. Księga jubileuszowa Profesora Herberta Szurgacza, Z. Kubot, T, Kuczyński (Red.). Difin.

Lach, D. E. (2024). Udzielanie i finansowanie terapii spoza katalogu świadczeń gwarantowanych w niemieckim ubezpieczeniu zdrowotnym, „Diametros”. DOI 10.33392/diam.1932

Lach, D.E. (2011b). Zasada równego dostępu świadczeń opieki zdrowotnej, Wolters Kluwer.

Malanowski, A. (1999). Ubezpieczenia zdrowotne – znaki zapytania i wątpliwości, Przegląd Ubezpieczeń Społecznych i Gospodarczych, 5.

Marusik, J. (2018). Konstytucyjne zasady sprawiedliwości, równości i powszechności opodatkowania a system ulg, zwolnień, odliczeń, kwot wolnych i kosztów w podatku dochodowym, Studia BAS, 2(54).

Moliner, A.M., Waligóra, J. (2017). The European Union Policy in the Field of Rare Diseases. W: Rare Diseases Epidemiology: Update and Overview, M. Posada de la Paz, D. Taruscio, S. Groft (Red.), Springer.

Nykiel, W., Mariański, A. (2016). Komentarz do art. 217. W: Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, M. Safjan, L. Bosek (Red.). C.H.Beck.

NIK, (2024). Informacja o wynikach kontroli. Zmiany podatkowe w ramach Polskiego Ładu oraz tarcz antyinflacyjnych, KBF.430.1.2024, Nr ewid. 9/2024/P/23/010/KBF, Warszawa.

Pietrasz, P. (2022). Ciężary i świadczenia publiczne, o których mowa w art. 84 Konstytucji RP: kilka uwag na temat zakresu przedmiotowego. W: Srebrna księga jubileuszowa upamiętniająca XXV-lecie Wydziału Prawa i Administracji: salius publica suprea lex, R.A. Stefański (Red.), Oficyna Wydawnicza.

Ślebzak, K. (2020). Zasady prawa ubezpieczeń społecznych. W: A. Wypych-Żywicka (Red.), System prawa ubezpieczeń społecznych. Część ogólna. Wolters Kluwer.

Szubert, W. (1987). Ubezpieczenie społeczne. Zarys systemu. PWN.

Szydło, M. (2016). Komentarz do art. 31. W: Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, M. Safjan, L. Bosek (Red.), Warszawa.

Włodarczyk, W.C. (1998). Reforma opieki zdrowotnej w Polsce. Studium polityki zdrowotnej, Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”.

Zaradkiewicz, K. (2016). Komentarz do art. 64. W: Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, M. Safjan, L. Bosek (Red.), C.H.Beck.