Zakłócenia globalnych łańcuchów dostaw wskutek kryzysu wywołanego pandemią COVID-19 oraz dynamicznego ożywienia rynku żeglugi kontenerowej

 The world crisis caused by the pandemic exerted significant impact on the global supply chain operations. They were subjected to numerous unprecedented disturbances which then significantly intensified as a result of the unexpected, dynamic recovery of the global container transport market. The aim of the article is to attempt a multifaceted initial assessment of the scale and widespread results of the destabilization of markets and global logistics supply chains, as well as to determine its impact on the global economy, along with an indication of the possible short- and medium-term consequences of this state for selected entities operating in global supply chains. The main hypotheses which were verified during the study were as followed: (1) the COVID-19 crisis impacted the global commodity and shipping markets with unprecedented and unknown so far force, (2) the global container shipping sector experienced historical boom during the period from October 2020 to March 2022 and was in fact a real financial beneficiary of the last crisis. The methods of economic and statistical analysis and among them the factors analysis (FA) have been used as the main analytical tool to carry out the set research goals and to verify the hypotheses. The results of this study indicate the need for greater control of the global container shipping alliances by antitrust authorities as well as for deeper structural reconstruction of the existed global logistics supply chains.

Światowy kryzys spowodowany pandemią wywarł znaczny wpływ na globalne łańcuchy dostaw. Zostały one poddane licznym, niespotykanym dotychczas zakłóceniom, które następnie nieoczekiwanie nasiliły się w wyniku niespodziewanego, dynamicznego ożywienia globalnego rynku przewozów kontenerowych. Celem artykułu jest podjęcie próby dokonania wstępnej, wieloaspektowej oceny skali i skutków nieznanej dotychczas w historii rozwoju handlu i żeglugi światowej destabilizacji rynków oraz globalnych logistycznych łańcuchów dostaw. Sformułowano dwie hipotezy badawcze, które następnie poddano weryfikacji: (1) kryzys COVID-19 wpłynął na światowe rynki towarowe i żeglugowe z nieznaną i niespotykaną dotychczas siłą, oraz (2) globalny sektor żeglugi kontenerowej doświadczył w trakcie jego trwania w okresie październik 2020–marzec 2022 historycznego boomu i był realnie beneficjentem finansowym ostatniego kryzysu. Metody analizy ekonomiczno- statystycznej, a wśród nich analiza czynnikowa (FA), zostały wykorzystane jako główne narzędzie analityczne do realizacji założonych celów badawczych i weryfikacji postawionych hipotez. Uzyskane wyniki wskazują na potrzebę większej kontroli globalnych kontenerowych aliansów żeglugowych przez organy antymonopolowe, a także głębszej, strukturalnej przebudowy istniejących globalnych logistycznych łańcuchów dostaw.