Marketing behawioralny – elementy koncepcji i argumenty w dyskusji

Artykuł jest próbą przedstawienia koncepcji marketingu behawioralnego. Część pierwsza prezentuje syntetyczne założenia ekonomii behawioralnej, jej istotę, specyfikę i przesłanki rozwoju. Elementy tej charakterystyki pozwoliły w drugiej części przedstawić autorskie spojrzenie na marketing behawioralny – elementy definicji, zasadnicze cechy i desygnaty behawioralnej perspektywy marketingu. Dyskusja nad koncepcją marketingu behawioralnego koncentruje się na dziesięciu podstawowych obszarach pola recepcji elementów definiens kategorii. Ukazuje ona możliwości opisu marketingu behawioralnego przez te desygnaty, jakie proponują behawioryzm, ekonomia behawioralna, badania nad zachowaniem konsumenta w marketingu, w socjologii i, z pewną uzasadnioną ostrożnością, także w obszarze neuronauki.

Bibliografia/References

Akerlof, G. J., & Shiller, R. J. (2015). Phishing for Phools. The Economics of Manipulation and Deception. Princeton University Press. https://doi.org/10.2307/j.ctvc777w8

Alexander, J. & Hill, N. (2005). Pomiar satysfakcji i lojalności klienta. Oficyna Ekonomiczna.

Antonides, G., & Raaij, F. W. (1999). Consumer Behaviour. A European Perspective. Wiley.

Aronson, E. (2011). The Social Animal. Worth/Freeman.

Bąbel, P., & Ostaszewski, P. (Red.) (2008). Współczesna psychologia behawioralna. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Barney, D. (2004). The Network Society. Key Concept Series. Polity.

Bartosik-Purgat, M. (Red.) (2017). Zachowania konsumentów. Globalizacja, nowe technologie, aktualne trendy, otoczenie społeczno-kulturowe. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Becker, G. (1976). Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich. PWN.

Biela, A. (2011). Informacja i decyzja w ekonomii behawioralnej. Towarzystwo Naukowe KUL.

Blaug, M. (1995). Metodologia ekonomii. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Blaug, M. (2000). Teoria ekonomii: ujęcie retrospektywne. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Boulding, K. E. (1968). Czy ekonomia jest niezbędna? W: Ponad ekonomią (J. Grosfeld, Tłum.). PIW.

Bylok, F. (2013). Konsumpcja, konsument i społeczeństwo konsumpcyjne we współczesnym świecie. Wydawnictwo Śląsk.

Carson, Ch. (2018). A historical view of Douglas McGregor's Theory Y. Management Decision, 43(3), 450–460. https://doi.org/10.1108/00251740510589814

Castells, M. (2009). The Rise of the Network Society. Blackwell.

Chlipała, P. & Żbikowska, A. (2022). Konsumpcja w czasach pandemii. Jak kryzys spowodowany pandemią COVID-19 zmienił zachowania konsumentów? PWE.

Cialdini, R. (2008). Influence. Science and Practice. Allyn & Bacon.

Czerwonka, L. (2016). Behawioralne aspekty decyzji przedsiębiorstw. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Dąbrowska, A., Bylok, F., Janoś-Kresło, M, Kiełczewski, D., & Ozimek, I. (2015). Kompetencje konsumentów. Innowacyjne zachowania. Zrównoważona konsumpcja. PWE.

Dziewanowska, K. (2012), Relacje i lojalność klientów w marketingu. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego.

Eagly, A., & Chaiken, S. (1998). Attitude Structure and Function. Handbook of Social Psychology. McGrow Company.

East, R., Sing, J., Wright, M., & Vanhuele, M. (2017). Consumer Behaviour: Applications in Marketing. Sage Publications.

Engel, J. F., Kollat, D. T., & Blackwell, R. D. (1968). Consumer Behavior. Holt, Reinhart & Winston.

Falkowski, A., & Tyszka, T. (2009). Psychologia zachowań konsumenckich. GWP.

Foxall, G. R., Goldsmith, R. E., & Brown, S. (1998). Consumer Psychology for Marketing. Thomson.

Frąckiewicz, E., & Iwański, R. (Red.) (2021). Srebrna gospodarka. Ujęcie interdyscyplinarne. Akademia Sztuki.

Frith, C. D. (2014). Od mózgu do umysłu. Jak powstaje nasz wewnętrzny świat. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Garbarski, L. (2001). Zachowania nabywców. PWE.

Garbarski, L., & Krzyżanowska, M. (2023). Marketing. Sztuka konkurowania i współpracy. Poltext.

Gregor, B., & Kaczorowska-Spychalska, D. (2018). Homo Cyber Oeconomicus. Nowy wymiar zachowań konsumenckich. W: B. Gregor, & D. Kaczorowska-Spychalska, Marketing w erze technologii cyfrowych. Nowoczesne koncepcje i wyzwania. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Haviland-Jones J., & Lewis M., (2005). Psychologia emocji. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Heilbroner, R. L. (1968). O szerokie pojęcie ekonomii. W: Ponad ekonomią (J. Grosfeld, Tłum.). PIW.

Hoffman, D. L., & Novak, T. P. (1996). Marketing in hypermedia computer-mediated environments: Conceptual foundations. Journal of Marketing, 60(3), 50–68. https://doi.org/10.1177/002224299606000304

Howard, J. A., & Shet, J. N. (1969). The Theory of Buyer Behaviour. Wiley.

Jachnis, A., & Terelak, J. F. (1998). Psychologia reklamy i konsumenta. Oficyna Branta.

Jaciow, M., & Wolny, R. (2022). Polski e-konsument. Dekada zmian. Helion.

Jemielniak, D., Latusek-Jurczak, D., & Prystupa, K. (2015). Klasyka teorii zarządzania. Poltext.

Joy-Matthews, J. (2008). Human resource development. Helion.

Kahneman, D. & Tversky, A. (2001). Judgment under uncertainty: Heuristic and biases. W: H. Shefrin, (Red.), Behavioral Finance. Elgar Publishing.

Kamiński, J. (2016). Refleksje nad zakresem nauki o marketingu jako dyscypliny naukowej – cz. 1. Marketing i Rynek, (6), 2–12.

Katona, G. (1960). The Powerfull Consumer. McGraw-Hill Book Company.

Keysers, Ch. (2017). Empatia. Jak odkrycie neuronów lustrzanych zmienia nasze rozumienie ludzkiej natury. Copernicus Center.

Kieżel, E. (Red. (2004). Racjonalność konsumpcji i zachowań konsumentów. PWE.

Kieżel, E., & Burgiel, A. (Red.) (2018). Wiedza ekonomiczna konsumentów a racjonalność ich zachowań. C.H.Beck.

Komorowski, J. (2012). Cele przedsiębiorstwa a rozwój gospodarczy. Oficyna Wydawnicza SGH.

Korneta, P. A., & Lotko, A. (2021). Determinanty i modele zachowań konsumenta. Wnioski z przeglądu literatury. Marketing i Rynek, (9), 3–13. https://doi.org/10.33226/1231-7853.2021.9.1

Kotler, Ph., & Keller, K. L. (2012). Marketing Management. Prentice Hall.

Kotler, Ph., Kartajaya, H., & Setiawan, I. (2021). Marketing 5.0. Technology for Humanity. John Wiley & Sons.

Kuhn, T. (1962). The Structure of Scientific Revolutions. University of Chicago Press.

Leibenstein, H. (1988). Poza schematem homo oeconomicus. PWN.

Maciejasz-Świątkiewicz, M., & Musiał, M. (2014). Zarys ekonomii behawioralnej. Wprowadzenie do psychologicznych aspektów gospodarowania. Uniwersytet Opolski.

Maison, D. (2004). Utajone postawy konsumenckie. GWP.

Marody, M. (1976). Sens teoretyczny a sens empiryczny pojęcia postawy. PWN.

Mazur, J. (2019). Czy przedsiębiorstwa praktykują dialog z interesariuszami, tak jak to deklarują? Marketing i Rynek, (1). https://doi.org/10.33226/1231-7853.2019.1.1

Mazurek-Łopacińska, K. (2021). Zachowania konsumentów na współczesnym rynku. Perspektywa marketingowa. PWE.

Merton, R. K., & Rossi, A. S. (1968). Contributions to the Theory of Reference Group Behaviour. The Free Press.

Mika, S. (1982). Psychologia społeczna. PWN.

Mróz, B. (2013). Konsument w globalnej gospodarce. Trzy perspektywy. Oficyna Wydawnicza SGH.

Mróz, B. (2021). Zachowania konsumentów w czasie pandemii COVID-19. Oficyna Wydawnicza SGH.

Mruk, H., & Sznajder, M. (Red.) (2008). Neuromarketing. Interdyscyplinarne spojrzenie na marketing. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.

Mullen, B., & Johnson, C. (1990). The Psychology of Consumer Behaviour. Lawrance Erlbaum Associates Publisher.

Nicosia, F. M. (1966). Consumer Decision Process: Marketing and Advertising Implication. Prentice Hall.

Noga, A. (2009). Teorie przedsiębiorstw. PWE.

Ossowski, S. (2001). O osobliwościach nauk społecznych. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Ostrowska, E. (2020). Behawioralny portfel inwestycyjny. Mózg, emocje, luka behawioralna. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Otto, J. (2004). Marketing relacji. Koncepcja i stosowanie. C.H.Beck.

Passingham, R., (2021). Neuronauka poznawcza. Oxford University Press, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Pispers, R., Rode, J., & Fischer, B. (2021). Neuromarketing w Internecie. Pozytywne doświadczenia klientów w świecie cyfrowym. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Polowczyk, J. (2022). Paradoksy w zarządzaniu strategicznym. Podejście ewolucyjno-behawioralne. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. https://doi.org/10.18559/978-83-8211-108-8

Ramachandran, V. S. (2012). Neuronauka o podstawach człowieczeństwa. O czym mówi mózg? Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. https://doi.org/10.31338/uw.9788323529507

Rudawska, E. (2005). Lojalność klientów. PWE.

Rudnicki, L. (2012). Zachowania konsumenta na rynku. PWE.

Samuelson, W. F., & Marks, S. G. (2014). Managerial Economics. John Wiley & Sons.

Sanak-Kosmowska, K. (2021). Evaluating Social Media Marketing. Social Proof and Online Buyer Behaviour. Routledge. https://doi.org/10.4324/9781003128052

Skinner, B. F. (2013). Behawioryzm. GWP.

Smyczek, S., & Sowa, I. (2005), Konsument na rynku. Zachowania, modele, aplikacje. Difin.

Solek, A. (2010). Ekonomia behawioralna a ekonomia klasyczna. Zeszyty Naukowe PTE, (8).

Solomon, R. R. (2006). Zachowania i zwyczaje konsumentów. Helion.

Spears, N. & Singh, S. N. (2004). Measuring attitude toward the brand and purchase intention. Journal of Current Issuses and Research in Advertising, 26(2), 53–66. https://doi.org/10.1080/10641734.2004.10505164

Sztompka, P. (2021). Socjologia. Wykłady o społeczeństwie. Znak, Horyzont.

Thaler, R. (1980). Toward a Positive Theory of Consumer Choice. Journal of Economics Behavior and Organization, (1).

Toffler, A. (1980). The Third Wave. William Morrow.

Tyszka, T. (Red.) (2004). Psychologia ekonomiczna. GWP.

Uttal, W. R. (2011). Mind and Brain: A Critical Appraisal of Cognitive Neuroscience. MIT Press.

Vetulani, J. (2011). Piękno neurobiologii. Komentarze, rozmowy. Wydawnictwo Homini.

Wärneryd, K. E. (2004). Psychologia i ekonomia. W: R. Tyszka (Red.), Psychologia ekonomiczna. GWP.

Wiktor, J. W. (2013). Komunikacja marketingowa. Modele, struktury, formy przekazu. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Witek, L. (2019). Zachowania nabywców wobec produktów ekologicznych. Determinanty, model i implikacje dla marketingu. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej.

Wojciszke, B. (2011). Psychologia społeczna. Scholar.

Zalega, T. (2012). Konsumpcja. Determinanty, teorie, modele. PWE.

Zalega, T. (2015). Ekonomia behawioralna jako nowy nurt ekonomii – zarys problematyki. Studia i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, (1). https://doi.org/10.7172/1733-9758.2015.18.1

Zaleśkiewicz, T. (2022). Psychologia ekonomiczna. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Znak. (2022). Neuronauka i neurobzdury. Znak, (803, kwiecień).