Struktura kapitału intelektualnego kraju — przegląd wybranych podejść

Kapitał intelektualny osiągnął status głównej determinanty konkurencyjności przedsiębiorstw, a w następstwie również całych gospodarek. Jednak ze względu na abstrakcyjność, niejednoznaczność oraz złożoność tej kategorii poszczególni autorzy różnie ją definiują i dzielą. Brak standardu rozumienia i struktury kapitału intelektualnego kraju sprawia, że wiedza na ten temat ma charakter fragmentaryczny i nie zostaje w wystarczającym stopniu wykorzystana w praktyce. Celem tego artykułu jest przegląd i systematyzacja podejść do struktury kapitału intelektualnego kraju oraz przedstawienie autorskiej propozycji w tym zakresie.

Bibliografia/References

Andriessen, D., & Stam, C. (2005). Intellectual Capital of the European Union. Referat naukowy wygłoszony na: The 7-th McMaster World Congress on the Management of Intellectual Capital and Innovation, Haliton.

Andriessen, D., & Stam, C. (2009). Intellectual capital of the European Union 2008: Measuring the Lisbon Strategy for growth and jobs. Journal of Knowledge Management, 4(7), 489–500.

Bontis, N. (2004). National Intellectual Capital Index: A United Nations initiative for the Arab region. Journal of Intellectual Capital, 5(1), 13–39. https://doi.org/10.1108/14691930410512905

Choong, K. K. (2008). Intellectual capital: Definitions, categorization and reporting models. Journal of Intellectual Capital, 9(4), 609–638. https://doi.org/10.1108/14691930810913186

Coleman, J. S. (1988). Social capital in the creation of human capital. American Journal of Sociology, 94, 95–120.

Dean, A. i Kretschmer, M. (2007). Can ideas be capital? Factors of production in the post-industrial economy: A review and critique. Academy of Management Review, 32(2), 573–594. https://doi.org/10.5465/amr.2007.24351866

Edvinsson, L., & Lin C. (2008). National intellectual capital: Comparison of the Nordic countries. Journal of Intellectual Capital, 4(9), 525–545. https://doi.org/10.1108/14691930810913140

Giuliani, M. (2015). Intellectual capital dynamics: Seeing them "in practice" through a temporal lens. Journal of Intellectual Capital, 45(1), 46–66. https://doi.org/10.1108/vine-09-2013-0050

Inkinen, H. (2015). Review of empirical research on intellectual capital and firm performance. Journal of Intellectual Capital, 16(3), 518–565. https://doi.org/10.1108/jic-01-2015-0002

Käpylä, J., Kujansivu, P., & Lönnqvist, A. (2012). National intellectual capital performance: A strategic approach. Journal of Intellectual Capital, 13(3), 343–362. https://doi.org/10.1108/14691931211248909

Kasiewicz, S. (2006). Zmiana warunków konkurencyjności przedsiębiorstw. W: S. Kasiewicz, W. Rogowski & M. Kicińska (Red.), Kapitał intelektualny. Spojrzenie z perspektywy interesariuszy (34–62). Oficyna Ekonomiczna.

Labra, R., & Sánchez, M. P. (2013). National intellectual capital assessment models a literature review. Journal of Intellectual Capital, 14(4), 582–607. https://doi.org/10.1108/jic-11-2012-0100

Lin, C., & Edvinsson, L. (2010). What national intellectual capital indices can tell about the global economic crisis of 2007–2009? Electronic Journal of Knowledge Management, 8(2), 253–266.

Lin, C., & Edvinsson, L. (2011). Background of national intellectual capital. W: C. Lin & L. Edvinsson (Red.) National intellectual capital. A comparison of 40 countries (7–16). Springer Science & Business Media. https://doi.org/10.1007/978-1-4419-7377-1_2

López, V. R .R., Nevado, D. P., & Alfaro J. L. N. (2010). Relationship between gross domestic product (GDP) and hidden wealth over the period 2000–2008: An international study. The Electronic Journal of Knowledge Management, 9(3), 259–270.

López, V. R. R., Nevado, D. P., & Alfaro J. L. N. (2011). An alternative to measure national intellectual capital adapted from business level. African Journal of Business Management, 5(16), 6707–6716.

López, V. R. R., Nevado, D. P., & Alfaro, J. L. N. (2014). Economic growth and intangible capitals: Europe versus Asia. Panoeconomicus, 61(3), 261–274. https://doi.org/10.2298/pan1403261n

López, V. R. R., Nevado, D. P., Alfaro, J. L. N., Badea, L., Grigorescu, A., & Voinea, L. (2011). Measurement of national non-visible wealth through intellectual capital. Romanian Journal of Economic Forecasting, 3, 200–212.

Lubacha-Sember, J. (2013). High-Tech export from the V4 countries. Structure and factors. Entrepreneurail Business and Economics Review, 1(1), 23–40. https://doi.org/10.15678/eber.2013.010103

Maèerinskiene, I., & Aleknavièiute, R. (2014). Constructing a national intellectual capital concept, Knowledge Society, 7(2), 13–18.

Maèerinskiene, I., Maèerinskas, J., & Aleknavièiute, R. (2016). Change of national intellectual capital in EU Countries, Montenegrin Journal of Economics, 12(4), 65–75.

Malhotra, Y. (2003). Measuring knowledge assets of a nation: Knowledge system for development. Referat wygłoszony na: Ad hoc expert group meeting on knowledge systems for development, Nowy Jork.

Michalczuk, G., & Fiedorczuk, J. (2017). Macroeconomic perspective of intellectual capital — national intellectual capital (NIC). Optimum. Studia Ekonomiczne, 5(89), 117–133. https://doi.org/10.15290/ose.2017.05.89.08

Michalczuk, G., & Fiedorczuk, J. (2018). National intellectual capital taxonomy. Economics and Business, 32, 89–101. https://doi.org/10.2478/eb-2018-0007

Michalczuk, G., Skrodzka, I., & Paszko, J. (2019). National intellectual capital in European Union countries in 2013–2017, European Research Studies Journal, 4, 115–125. https://doi.org/10.35808/ersj/1501

Pasher, E., & Schachar, S. (2004). The intellectual capital of the state of Israel, our competitive advantage — the hidden values of the desert. Ministry of Industry, Trade & Labour. file:///C:/Users/User/Downloads/TheIntellectualCapital114.pdf (dostęp: 12.09.2020).

Pasher, E., & Shachar, S. (2007). The intellectual capital of the state of Israel. 60 years of achievements. Ministry of Industry, Trade & Labour. http://economy.gov.il/RnD/Documents/intellectualcapital.pdf (16.08.2018).

Paszko, J. (2019). Koncepcja kapitału intelektualnego w teorii ekonomii. W: Z. Głodek & A. Kuciński (Red.), Rola kapitału w organizacji (141–153). Akademia im. Jakuba Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim.

Paszko, J. (2020). Intellectual capital of European Union countries (EU-28) — measurement concept. Optimum. Economic Studies, 101(3), 107–122. https://doi.org/10.15290/oes.2020.03.101.09

Paszko, J. (2021). Terytorialne zróżnicowanie kapitału intelektualnego Unii Europejskiej. [Niepublikowana rozprawa doktorska]. Uniwersytet w Białymstoku.

Petty, R. M., & Cuganesan, S., Finch, N., & Ford, G. (2009). Intellectual capital and valuation: Challenges in the voluntary disclosure of value drivers. Journal of Finance and Accounting, 1(1), 1–7. https://doi.org/10.2139/ssrn.1490208

Phusavat, K., Comepa, N., Sitko-Lutek, A., & Ooi. K.-B. (2012). Intellectual capital: Implementation for industrial competitiveness. Industrial Management & Data Systems, 112(6), 866–890. https://doi.org/10.1108/02635571211238491

Radjenovic, T., & Krstic, B. (2017). Measuring intellectual capital of national economies. Ekonomika, 63(2), 31–43. https://doi.org/10.5937/ekonomika1702031r

Rószkiewicz, M., Węziak, D., & Wodecki, A. (2007). Kapitał intelektualny Lubelszczyzny — propozycja operacjonalizacji i pomiaru. Studia Regionalne i Lokalne, 2(28), 59–88.

Salonius, H., & Lönnqvist, A. (2012). Exploring the policy relevance of national intellectual capital information. Journal of Intellectual Capital, 13(3), 331–342. https://doi.org/10.1108/14691931211248891

Sandhu, K. Y., Lodhi, S. A., & Memon, A. Z. (2011). A strategic tool for managing intellectual capital of Pakistan. The Pakistan Development Rewiev, 50(2), 163–178. https://doi.org/10.30541/v50i2pp.163-178

Schiuma, G., Lerro, A., & Carlluci, D. (2008). The knoware tree and the regional intellectual capital index. An Assessment within Italy. Journal of Intellectual Capital, 9(2), 283–300. https://doi.org/10.1108/14691930810870346

Seleim, A., & Bontis, N. (2013). National intellectual capital and economic performance: Empirical evidence from developing countries. Knowledge and Process Management, 20(3), 131–140. https://doi.org/10.1002/kpm.1412

Skrodzka, I. (2018). National intellectual capital and smart growth of EU countries. Referat wygłoszony na: 19 European conference on knowledge management (ECKM 2018), Padwa.

Stahle, P., & Bounfour, A. (2008). Understanding dynamics of intellectual capital of nations. Journal of Intellectual Capital, 2(9), 164–177. https://doi.org/10.1108/14691930810870283

Stahle, P., Stahle, S., & Lin C. (2015). Intangibles and national economic wealth — a new perspective on how they are linked. Journal of Intellectual Capital, 16(1), 20–57. https://doi.org/10.1108/jic-02-2014-0017

Stankiewicz, E. (2016). Kapitał społeczny w perspektywie interdyscyplinarnej. Kwartalnik Prawo — Społeczeństwo — Ekonomia, 4, 44–65.

Thi Mai Anh, N., Hui, L., Khoa, V., & Mehmood, S. (2019). Relational capital and supply chain collaboration for radical and incremental innovation. Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics, 31(4), 1076–1094. https://doi.org/10.1108/apjml-10-2018-0423

Tsouli, D., & Elabbadi, B. (2017). Intellectual capital of Africa: Comparison of the five most competitive countries. Global Journal of Management and Business Research. B Economics and Commerce, 8(2), 71–84. https://doi.org/10.5296/ber.v8i2.12835

Užiene, L. (2014). National intellectual capital as an indicator of the wealth of nations: The case of the Baltic States. Procedia — Social and Behavioral Sciences, 156, 376–381. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.11.206

Węziak, D. (2007). Measurement of national intellectual capital: Application to EU countries. IRISS Working Paper.

Węziak-Białowolska, D. (2010). Model kapitału intelektualnego regionu. Koncepcja pomiaru i jej zastosowanie. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.

Zespół Doradców Strategicznych Prezesa Rady Ministrów. (2008). Raport o kapitale intelektualnym Polski. http://kramarz.pl/Raport_2008_Kapital_Intelektualny_Polski.pdf (dostęp: 21.10.2021).