Kontrolę zarządczą i audyt wewnętrzny włączono do krajowego porządku prawnego, określającego gromadzenie środków publicznych oraz ich rozdysponowywanie w celu zwiększenia efektywności wydatkowania tych środków. Zmiany przepisów prawa w przedmiotowym zakresie zostały wprowadzone w związku z wejściem Polski do UE. Po 15 latach ich stosowania nadal można mieć uzasadnione wątpliwości co do faktycznego wpływu wprowadzonych narzędzi na efektywność i skuteczność gospodarowania środkami finansowymi w gminach. W publikacji rozważono przedmiot badania wyłącznie w aspekcie ekonomicznym. Celem artykułu jest zdiagnozowanie, czy i w jakim stopniu zmiana sposobu zarządzania gminą wpłynęła na efektywność wykorzystania wydatkowanych przez nią środków publicznych. Materiał empiryczny d o przeprowadzenia badań pozyskano drogą wywiadów z osobami nadzorującymi kontrolę zarządczą, z kierownictwem komórek i jednostek organizacyjnych gmin oraz z audytorami wewnętrznymi w wybranych gminach województwa dolnośląskiego. Przeprowadzono w nich również analizę dokumentacji kontroli zarządczej i audytu wewnętrznego. Wykonane badania upoważniają do sformułowania wniosku, że kontrola zarządcza została wprowadzona w celu wdrożenia narzuconej prawem procedury, a nie w celu wspomagania zarządu w realizacji przyjętych celów i zadań.