W opracowaniu podjęto analizę trzech, objętych przepisem art. 57 ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne (p.e.), odrębnych stanów faktycznych wypełniających przesłanki nielegalnego poboru paliw lub energii: pobierania bez zawartej umowy, z pominięciem licznika albo poprzez ingerencję w licznik. Autorzy, bazując na badaniach dogmatycznych, orzecznictwie i doświadczeniach praktycznych, stawiają i podejmują się udowodnienia dwóch tez ujawniających nieadekwatność obecnej regulacji. Po pierwsze, obowiązujące przepisy nie zabezpieczają w wystarczającym stopniu dostawców w dochodzeniu roszczeń przeciwko osobie dopuszczającej się nielegalnego poboru, a po drugie, przesłanki uwalniające odbiorcę od odpowiedzialności (dotkliwej kary pieniężnej) są na ogół niemożliwe do wykazania, co nie spełnia standardu ochrony praw podmiotu z reguły słabszego od dostawcy oraz godzi w powszechne odczucie sprawiedliwości. W konsekwencji autorzy zaproponowali nowe brzmienie art. 57 ust. 1 p.e. oraz uzasadnienie zmiany prawa. Intencją autorów jest zwłaszcza precyzyjne sformułowanie ram obowiązków odbiorcy, których dochowanie pozwalana na spełnienie przez odbiorcę wzorca należytej staranności, przy zachowaniu dbałości o interes własny odbiorcy i dostawcy.

Opracowanie podejmuje problematykę wzrostu publicznego nadzoru nad sprywatyzowanymi zadaniami gospodarczymi z zakresu świadczenia usługi powszechnej realizowanej przez przedsiębiorstwa komunalne — w analizie porównawczej do reżimu prawa publicznego przedsiębiorstw energetycznych. Tłem jest de lege lata wzmożenie administracyjno-prawnych środków nadzoru nad tymi podmiotami prawa. Sednem podjętej analizy otoczenia prawnego przedsiębiorstw użyteczności publicznej jest pozbawienie odbiorcy usług przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjnego (monopolisty), przy okazji zmiany modelu regulacji taryfowej tego rodzaju dostawców, prawa do samodzielnej drogi administracyjnoprawnej zaskarżenia taryfy jako naruszającej interes prawny tego odbiorcy.

Autonomia jednostki w demokratycznym państwie prawa została ograniczona i powstaje pytanie, czy stan obecny jest wystarczająco uzasadniony, czy ochrona jednostki została wzmocniona, czy też ma miejsce jej osłabienie? Stąd przedmiotem analizy uczyniono możliwości zapewnienia aktywnej roli obywateli w promowaniu i efektywnym osiąganiu integracji systemu prawnego UE, na polu konkurencji i praw konsumentów. Przy okazji osiągania przez jednostkę jej interesu prywatnego może mieć miejsce jednoczesny udział jednostki i jej oddziaływanie w sferze publicznej, w której najefektywniej realizowana jest ochrona praw podstawowych w interesie ogółu jednostek.