Najlepsze ceny Specjalne oferty dla członków klubu książki PWE Najtańsza dostawa

Praca i Zabezpieczenie Społeczne nr 01/2015

ISSN: 0032-6186
Liczba stron: 48
Rok wydania: 2015
Miejsce wydania: Warszawa
Oprawa: miękka
Cena artykułu
Wersja elektroniczna
16.00
Kup artykuł
Cena numeru czasopisma
54.00
Prenumerata roczna 2024 (12 kolejnych numerów)
840.00 zł
672.00
Najniższa cena z 30 dni: 672.00
840.00 zł
672.00
Najniższa cena z 30 dni: 672.00
Od numeru:
Prenumerata półroczna 2024 (6 kolejnych numerów)
420.00 zł
378.00
Najniższa cena z 30 dni: 378.00
420.00 zł
378.00
Najniższa cena z 30 dni: 378.00
Od numeru:

Praca i Zabezpieczenie Społeczne 01/2015

 

Numer 01/2015 do pobrania w wersji PDF

 

Spis treści

 

Mikołaj Rylski
Podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracowników na gruncie kodeksu pracy - teorie modelu legislacyjnego i ich konsekwencje prawne. Część I

 

Autor przedstawia nowy sposób rozumienia przepisów o podnoszeniu kwalifikacji zawodowych przez pracowników (art. 1031-1036 k.p.). Koncepcję tę nazywa teorią zobiektywizowaną (subiektywno-obiektywną). Jej główne założenia oraz różnice, jakie zachodzą między tym podejściem a innymi sposobami interpretacji wspomnianych wyżej regulacji, w szczególności w zakresie konsekwencji prawnych, będą przedmiotem drugiej części artykułu. W pierwszej części autor przedstawia natomiast dwa skrajne podejścia do interpretacji przepisów o podnoszeniu kwalifikacji zawodowych. Pierwsze, najbardziej rozpowszechnione w doktrynie i judykaturze, zostało nazwane ujęciem subiektywistycznym, zaś drugie ujęciem obiektywistycznym. W tej części artykułu znalazły się również rozważania o charakterze bardziej szczegółowym, dotyczące m.in. charakteru prawnego zgody pracodawcy, o której mowa w art. 1031 § 1 k.p.

 

Słowa kluczowe: podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracowników, kwalifikacje zawodowe, umowy szkoleniowe, umowa o podnoszenie kwalifikacji zawodowych, uprawnienia szkoleniowe pracowników.

 

Improving the level of skills by the employees on the basic of the Labour Code - the theories of the legislative model and their legal consequences. Part I

 

The author wishes to propose to the scientific community a new way of understanding the regulations concerning improving the level of skills by the employees (Art. 1031-1036 of the Labour Code) - the conception named in the article “the objectified theory” (the subjective-objective theory). The main assumptions of the theory, as well as the differences existing between the proposed approach and other ways of interpreting the above mentioned regulations, concerning the legal consequences in particular, have been presented in the second part of the article. The first part is devoted to two extreme approaches to interpretation of the regulation on improvement of professional qualifications. The first and the most common one in doctrine and judicature, is called the subjectivistic approach; the second one is termed the objectivistic approach. Some detailed reflection concerning, inter alia, the legal character of the employer’s agreement, referred to in Art. 1031 § 1 of the Labour Code, has also been included in the first part of the article.

 

Keywords: improving the level of skills by the employees, professional qualifications, vocational training contracts, contracts for improving the level of professional qualifications, training and development competencies.

 

Studia i opracowania

 

Karolina Kichewko
Komisja Stosunków Pracy jako mechanizm rozwiązywania konfliktów pracowniczych w Irlandii

 

Autorka opisuje irlandzką Komisję Stosunków Pracy (Labour Relations Commission), będącą mechanizmem dobrowolnego rozwiązywania sporów między pracodawcami i pracownikami, która powstała w wyniku dążenia do kooperacyjnego oraz nieantagonistycznego stylu interakcji w relacjach pomiędzy tymi głównymi aktorami stosunków przemysłowych. Dążenie to przekłada się na sferę instytucjonalną obsługującą przetargi zbiorowe toczące się na różnych poziomach. Sama Komisja oddaje zaś złożoność procesu rozwiązywania sporów pracowniczych, oferując różnego rodzaju usługi poprzez swoje służby, które mają wspierać i kształtować lepszy i efektywniejszy system rozwiązywania sporów zbiorowych.

 

Słowa kluczowe: stosunki przemysłowe, dialog społeczny, konflikt pracowniczy, mediacje.

 

The Labour Relations Commission as a mechanism for resolution of trade disputes in Ireland

 

The main aim of this article is a presentation of Irish Labour Relations Commission (LRC) as a mechanism for voluntary resolution of disputes between the employers and the employees. It expresses an endeavour of that place towards a cooperative and non-adversarial style of interaction between the actors of industrial relations. This endeavour is transferred on institutional sphere serving collective bargaining at the various levels. While Commission reflects a complexity of process of trade disputes resolution and it offers the various services throughout its divisions, which should support and shape better and more effective system of resolution of disputes between the employers and the employees in Ireland.

 

Keywords: industrial relations, social dialogue, trade disputes, conciliation.

 

Wykładnia i praktyka

 

Andrzej Marian Świątkowski
Diety czy wynagrodzenie? Reperkusje uchwały Sądu Najwyższego z 12 czerwca 2014 r., II PZP 1/14 w sferze polityki płacowej w polskim sektorze międzynarodowego transportu drogowego

 

Znowelizowana ustawa o czasie pracy kierowców nakłada na przedsiębiorców świadczących usługi w zakresie transportu międzynarodowego obowiązek wypłacania, poza wynagrodzeniem za pracę, świadczeń majątkowych rekompensujących kierowcom wzrost kosztów utrzymania w czasie podróży służbowych poza granicami kraju. Najnowsza uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 12 czerwca 2014 r., II PZP 1/14, zobowiązuje pracodawców do wypłacania kierowcom diet pobytowych oraz noclegowych. Z obowiązku tego pracodawcy są zwolnieni w razie zapewnienia kierowcy bezpłatnego noclegu. Judykatura nie uważa, iż zapewnienie kierowcy noclegu w kabinie samochodu ciężarowego zwalnia pracodawcę z obowiązku wypłaty diet hotelowych lub pokrycia 25% ryczałtu. Zdaniem autora zasadnicza zmiana linii orzecznictwa wywrze znaczny wpływ na politykę płac w sektorze międzynarodowego transportu. Zamiast wynagrodzenia za pracę pracodawcy mogą zgodnie z prawem płacić minimalne wynagrodzenie oraz jako dodatek diety pobytowe i noclegowe. Ponieważ te ostatnie należności finansowe są przeznaczone na zwrot zwiększonych wydatków w podróży służbowej, nie są uwzględniane w podstawie wymiaru świadczeń ubezpieczeniowych. Nowelizacja ustawy o czasie pracy kierowców oraz uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 12 czerwca 2014 r. mogą wywrzeć niekorzystne następstwa dla krajowego systemu ubezpieczeń społecznych.

 

Słowa kluczowe: transport międzynarodowy, kierowcy, czas pracy, podróż służbowa, diety, system ubezpieczeń społecznych.

 

Allowance or salary? Repercussions of the Supreme Court judgment of June 12th, 2014, II PZP 1/14 upon a national wage policy in the international truck transport

 

The new main premise of the working time truck drivers act effective since 2010 imposed a new obligation upon employers to pay, apart from regular wages, to truck drivers allowance in order to compensate their additional cost of leaving during professional journey. Among a per diem allowances an employer is under legal obligation to cover hotel expenses or provide free of charge accommodation. In the most current Polish Supreme Court judgment of June 12th,2014 the new precedence was established. Organizing a sleeping place within a truck driver’s cabin cannot be accepted by the judiciary as coping with above mentioned legal obligation. According to an Author this new interpretation by Polish judiciary of the statutory act of April 16th, 2004 of the truck drivers working time may influence a national wage policy in the international truck transport. Instead of paying more than the minimum national wages an employers might fill the gap between the current salaries and the minimum remuneration imposed by the state by paying allowances. Due to lack of obligation to take allowances into consideration in the process of counting of social security benefits an amendment to the statutory act of truck drivers working time and the most current judgment of the Supreme Court may eradicate the national state social security system.

 

Keywords: international transport, drivers, working time, professional journey, wages, allowances, national social security.

 

Grzegorz Wolak
Odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej przy wykonywaniu obowiązków pracowniczych

 

Zakres zastosowania art. 120 § 1 k.p. odnoszącego się do odpowiedzialności pracownika za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej przy wykonywaniu obowiązków pracowniczych, mimo stosunkowo licznych, służących jego wykładni judykatów Sądu Najwyższego, nadal wywołuje wątpliwości w doktrynie i orzecznictwie. Autor m.in. podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, czy norma art. 120 § 1 k.p. wyłącza odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzoną nieumyślnie przy wykonywaniu obowiązków pracowniczych podmiotowi poszkodowanemu także wówczas, gdy z przyczyn innych niż faktyczne możliwość wyrównania jej przez pracodawcę jest wykluczona. Zagadnienie to jest doniosłe nie tylko z teoretycznego punktu widzenia, ale ma także istotne znaczenie praktyczne.

 

Słowa kluczowe: szkoda, pracownik, osoba trzecia, odpowiedzialność, wina nieumyślna.

 

Employee’s responsibility for damage to a third party while performing employee duties

 

The scope of application of Art. 120 § 1 of the Labour Code referring to employee liability for damage to a third party while performing employee duties, despite relatively rich case law, numerous interpretations and rulings of the Supreme Court causes a lot of doubts in common courts and the doctrine. In the article Author tries to answer the question whether the standard of Art. 120 § 1 of the Labour Code excludes employee liability for unintentional damage while performing employee duties to an entity which incurred indirect damage also when, for reasons other than factual ones, the possibility of compensating such damage by the employer is excluded. This issue is important not only from the theoretical point of view but it also has great practical significance.

 

Keywords: damage, employee, third party, liability, accidental damage.

 

Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej

 

Wyłączenie imigrantów z prawa do świadczeń dla osób poszukujących pracy

 

Wyrok Trybunału w sprawie Dano dostarcza odpowiedzi na pytanie o to, czy przyjmujące państwo członkowskie może wyłączyć z dostępu do świadczeń dla osób poszukujących pracy obywateli innych państw członkowskich, którzy znajdują się w niedostatku, jeżeli prawo do takich świadczeń przysługuje znajdującym się w tej samej sytuacji obywatelom przyjmującego państwa członkowskiego. Orzeczenie dotyka więc aktualnych problemów Unii Europejskiej, w ramach której prowadzone są dyskusje na temat granic swobody przepływu osób oraz zasady niedyskryminacji ze względu na przynależność państwową - w kontekście obciążeń budżetowych, jakie może stwarzać dla niektórych państw członkowskich wypłacanie świadczeń socjalnych imigrantom.

 

Słowa kluczowe: swobodny przepływ osób, prawo pobytu w przyjmującym państwie członkowskim, specjalne nieskładkowe świadczenia pieniężne.

 

Exclusion of immigrants from benefits granted for jobseekers

 

The judgment in Dano provides an answer to the question whether a host Member State can exclude nationals of other Member States, who are in need, from access to benefits for jobseekers, even though such benefits would be granted to its own nationals in the same situation. The judgment concerns current problems of the European Union regarding the limits of free movement of persons and principle of non-discrimination on grounds of nationality – in view of potential charges for the Member States’ budgets that might be caused by granting social benefits to immigrants.

 

Keywords: free movement of persons, right of residence in the host Member State, special non-contributory cash benefits.

 

Agnieszka-Rabiega-Przyłęcka
Glosa do wyroku TSUE z 9 października 2014 r. w sprawie C-268/13 dotyczącego zwrotu kosztów leczenia poniesionych w innym państwie członkowskim UE

 

Z orzecznictwa Sądu Najwyższego

 

Wspólnicy spółki cywilnej jako „zbiorowy” pracodawca

 

Przemiany ustrojowo-gospodarcze końca lat 80. ubiegłego wieku w odniesieniu do stosunków pracy spowodowały między innymi potrzebę określenia statusu podmiotów gospodarczych w zakresie zdolności zatrudniania pracowników, a więc w zakresie zdolności do bycia pracodawcą. Kwestia ta dotyczyła w szczególności spółki cywilnej, w odniesieniu do której orzecznictwo Sądu Najwyższego przyjęło, że jeśli zatrudnia pracowników, to ma przymiot pracodawcy. W związku z tym na szczególną uwagę zasługuje jedno z ostatnich orzeczeń Sądu Najwyższego, które tezę tę weryfikuje negatywnie, co rodzi poważne konsekwencje zarówno w sferze prawa pracy, jak i ubezpieczeń społecznych, zwłaszcza w odniesieniu do stosunków procesowych. Artykuł jest poświęcony omówieniu najważniejszych tez tego judykatu.

 

Słowa kluczowe: spółka cywilna, pracodawca, płatnik składek na ubezpieczenie społeczne.

 

Partners of a civil-law partnership as a "collective" employer

 

As a result of the political and economic transformation of the end of the 1980s with respect to employment relationships, it was necessary to determine the status of business entities with relation to their right to employ, i.e. the capacity of being an employer. The problem concerned in particular the civil-law partnership with respect to which the Supreme Court ruled that insofar as it hires employees it gains attributes of an employer. Therefore, one of the latest rulings of the Supreme Court deserves special attention as it has opposed to the above thesis leading to serious consequences both for the labour law and the social insurance law, particularly with reference to procedural relationships. The article discusses more widely the main theses of the judgment.

 

Keywords: civil-law partnership, employer, payer of social insurance contributions.

 

Zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy

 

Uprawnienia rodzicielskie

 

Nowe przepisy

 

Przegląd Dzienników Ustaw z 2014 r. od poz. 1665 do poz. 1995

 

W czasopismach (2)

 

Wskaźniki i składki ZUS - według stanu na dzień 1 stycznia 2015 r.

Profesorowie „cykliczni”

 

Dążąc do większej otwartości i pełniejszego wykorzystania potencjału kadrowego środowisk naukowych w kolejnej nowelizacji przepisów o stopniach i tytule naukowym stworzona została dodatkowa możliwość uzyskania stopnia doktora habilitowanego na podstawie przedstawienia do oceny cyklu publikacji powiązanych tematycznie. Oznacza to, że by uzyskać stopień doktora habilitowanego, i w następstwie tego stanowisko profesora uczelni, nie trzeba się już trudzić przygotowując rozprawę habilitacyjną. Jest to swoista zachęta do porzucenia myśli o jej pisaniu i ograniczeniu się do sukcesywnego publikowania opracowań na ten sam temat, zabiegając przy tym, by ukazywały się one w czasopismach możliwie najwyżej punktowanych. Wprowadzone rozwiązanie ustawowe otworzyło też szeroką furtkę do ubiegania się o stopień doktora habilitowanego również przez te osoby, które w przeszłości publikowały opracowania dotyczące tego samego lub zbliżonych do siebie tematów, w ogóle nie zakładając, iż mają się one składać na jakiś cykl. Z reguły bowiem w ogóle nie przychodziło im do głowy, że mają one tworzyć jakiś cykl. W nowych warunkach stało się to jednak możliwe, bo w wyniku dokonanej zmiany cykl opracowań może stanowić podstawę nadania stopnia doktora habilitowanego, tym bardziej że ustawa nie definiuje co przez ten cykl należy rozumieć, a jednocześnie kształtująca się w tym zakresie praktyka zdaje się być szczególnie liberalna.

 

W następstwie takiego stanu rzeczy rodzi się zjawisko, które dla rozwoju nauki oraz jej poziomu jest szczególnie groźne i jednocześnie demoralizujące. Należy przy tym zdawać sobie sprawę, że rozpowszechnienie się studiów doktoranckich jako trzeciego stopnia studiów uniwersyteckich – obok innych czynników – sprawiło, iż często obecnie bronione prace doktorskie są na poziomie dawniejszych bardzo dobrych prac magisterskich a rozprawy habilitacyjne na poziomie najlepszych prac doktorskich, co trudno oceniać jako pożądany efekt dokonywanych zmian systemu zdobywania stopni naukowych i kształtowania dróg kariery uczelnianej. Stworzona możliwość zdobywania stopnia doktora habilitowanego na podstawie cyklu opracowań (profesury „cyklicznej”) sprawia, że poziom wymagań stawianych w zdobywaniu kolejnych stopni naukowych uległ dodatkowo zasadniczemu obniżeniu, jakkolwiek wprowadzone zmiany – jak można sądzić – miały prowadzić nie tylko do liczbowego powiększenia kadry nauczycieli akademickich o odpowiednim statusie, ale także do podniesienia poziomu i jakości efektów badań naukowych, a w konsekwencji także poziomu dydaktyki.

 

Trudno przy tym oprzeć się wrażeniu, że istnieje tu pewna analogia do tzw. docentur marcowych. Po tzw. wydarzeniach marcowych roku 1968, podobnie jak obecnie, stworzona została bowiem także możliwość uzyskania stanowiska samodzielnego pracownika uczelni bez konieczności przedstawienia rozprawy habilitacyjnej, w tym na podstawie wcześniejszego dorobku naukowego. Miało to zgubny wpływ na atmosferę w uczelniach, rodziło zarzuty karierowiczostwa, wywoływało efekt stygmatyzacji, jak również w części przypadków, w których nie doszło do „zrehabilitowania się” przez późniejsze złożenie rozprawy habilitacyjnej, w gruncie rzeczy zaszkodziło tym pracownikom, którzy zdecydowali się skorzystać ze stworzonej okazji, z uszczerbkiem dla nauki i rozwoju ich karier uczelnianych. Niezależnie od pewnego podobieństwa docentur marcowych i profesur „cyklicznych” istnieją między nimi zasadnicze różnice, tyle tylko że nie wiadomo czy na korzyść tych drugich. U podłoża przyznawania docentur bez habilitacji leżały motywy i zasługi polityczne, jakkolwiek nie we wszystkich przypadkach. Decyzje te miały wszakże charakter epizodyczny (była to akcja jednorazowa), a przy tym nie motywowano ich dążeniem do podniesienia poziomu wymagań i przyspieszenia badań naukowych oraz lepszych ich efektów. Ponadto ówczesne władze przyznając stanowiska docenta, nie były jednak tak szczodre, by jednocześnie nadawać awansowanym nauczycielom akademickim stopień doktora habilitowanego, choć wielu z nich posiadało dorobek, który spełniał wymagania „cyklu” publikacji tak jak się chce go współcześnie rozumieć.

 

Inaczej jest w przypadku profesur „cyklicznych”, bo wprowadzone rozwiązanie jest z założenia pomyślane jako trwały sposób kształtowania zasad awansu naukowego (uzyskiwania stopni naukowych) i to taki, który ma być nowocześniejszy, lepszy od poprzednio istniejącego systemu oraz zapewniający bardziej sprawiedliwą i wszechstronną ocenę osiągnięć naukowych, i tym samym skutecznie przyczyniający się do ilościowego i jakościowego podniesienia ich poziomu. Wprawdzie o nadaniu stopnia doktora habilitowanego w ustanowionym systemie nie decydują już zasługi polityczne, a „cykl” opracowań, ale wcale nie oznacza to, że oceny w tym zakresie są bardziej sprawiedliwe, rzetelne i nie prowadzą do niedopuszczalnej liberalizacji wymagań. Jest tak zwłaszcza dlatego, że w ogóle rezygnuje się z reguły, iż zasadniczo - poza precyzyjnie ujętymi wyjątkami - tylko napisanie rozprawy habilitacyjnej otwiera drogę do uzyskania stopnia doktora habilitowanego i jednocześnie – oraz co gorsza – nie ustala się w ustawie w sposób jednoznaczny i ścisły co należy rozumieć przez „cykl’ opracowań. Ponieważ kryteria oceny są nieprecyzyjne, w sposób naturalny stwarza to dodatkowy nacisk na pisanie tzw. recenzji grzecznościowych, czemu - moim zdaniem - niestety nie zapobiega stworzony system kontroli, wyrastający z nieufności wobec rad wydziałów i w gruncie rzeczy prowadzący do rozmycia odpowiedzialności.

 

W moim przeświadczeniu, jeżeli sprawy będą się dalej tak toczyć jak się zaczęły, to nauce grozi jeśli nie katastrofa czy zapaść, to w każdym razie należy się liczyć z poważną dezintegracją środowisk naukowych oraz istotnym obniżeniem się osiągnieć badawczych i dydaktycznych. Być może „cykl” opracowań sprawdza się w innych dziedzinach wiedzy niż humanistyka. Jednak w odniesieniu do tej ostatniej – jak sądzę – potrzebne są jak najszybsze decyzje. Należy zrezygnować z profesury „cyklicznej”, a jeżeli nie da się tego z jakichś względów uczynić, to należy ustawowo określić, co jest „cyklem” i to w sposób, z którego będzie niedwuznacznie wynikało, że jest nim efekt badawczy, który swoim poziomem i wartością naukową odpowiada co najmniej rozprawie habilitacyjnej. „Cykl” nie może stanowić przepustki do profesury dla tych osób, które nie są w stanie przygotować rozprawy habilitacyjnej lub które nie chcą z jakiegoś powodu tego warunku spełnić. Wyjątek mogą stanowić tylko takie przypadki, w których wysoka wartość naukowa efektów badawczych nie budzi żadnych wątpliwości, co nie dotyczy zwłaszcza przypadkowego, niezaplanowanego z góry i niepoddanego jednej myśli przewodniej zbioru artykułów i innych publikacji, tym bardziej jeżeli ukazują się one na przestrzeni dziesiątków lat i stanowią powtórzenie czy tylko uzupełnienie myśli już wcześniej w nich wyrażonych.

 

Walerian Sanetra

Kurier FedEX 14 zł
Inpost Paczkomaty 14 zł
Kurier Inpost 14 zł
Odbiór osobisty 0 zł
Darmowa dostawa od 250 zł
Darmowa dostawa w Klubie Książki od 200 zł