Praca i zabezpieczenie społeczne Nr 11/2006

W numerze:

Marek Zubik

Wnioski związków zawodowych w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym
Jednym z konstytucyjnych uprawnień przewidzianych dla związków zawodowych jest możliwość składania przez nie wniosków w sprawie abstrakcyjnej kontroli norm. Uprawnienie to ma zarówno wymiar prawny, jak i polityczny. Po pierwsze, daje ono możliwość usunięcia z porządku normatywnego niekonstytucyjnych przepisów szeroko rozumianego prawa pracy. W tym sensie może być środkiem ochrony wolności i praw socjalnych jednostek. Po drugie, ma wymiar polityczny, gdyż jest ważnym instrumentem w ramach dialogu społecznego. Pozostałe -- obok związków zawodowych - strony tego dialogu muszą się liczyć z ewentualnym zaskarżeniem przyjętych przepisów i konsekwencjami orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.

Studia i opracowania

Tatiana Wrocławska

Problemy dopuszczalności rozwiązywania umów o pracę za pomocą środków komunikowania się na odległość - artykuł dyskusyjny
Autorka rozważa dopuszczalność składania oświadczeń woli o rozwiązaniu umowy o pracę za pomocą środków komunikacji pośredniej (faksu oraz poczty elektronicznej) w świetle przepisów prawa pracy. Najwięcej wątpliwości budzi kwestia skuteczności oraz zgodności z prawem takich oświadczeń. Zdaniem autorki, uznanie za niezgodne z prawem oświadczeń woli pracodawcy składanych w innej formie niż forma pisemna w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego może się wydawać mało przekonujące ze względu na daleko idący postęp technologiczny, którego skutki są odczuwane w różnych dziedzinach prawa. Za rozszerzeniem dopuszczalności składania oświadczeń woli za pośrednictwem środków komunikacji pośredniej może też przemawiać rozpowszechnienie się takich form pracy, które w zasadzie nie wymagają bezpośredniego kontaktu stron (telepraca, praca poza granicami kraju podmiotu zatrudniającego, praca ruchoma). Autorka dokonuje oceny stosowania przepisów kodeksu cywilnego o formie pisemnej do takich oświadczeń, dochodząc do wniosku, iż prawo pracy może na swój sposób regulować sprawę składania oświadczeń woli o rozwiązaniu umowy o pracę bez potrzeby stosowania zasad obowiązujących w obrocie cywilnoprawnym.

Wykładnia i praktyka

Sebastian Samol

Umowa aktywizacyjna jako atypowa forma zatrudnienia
O plusach i minusach umowy aktywizacyjnej pisaliśmy w felietonie w numerze 11/05 "Pracy i Zabezpieczenia Społecznego". W prezentowanym artykule autor dokonuje szerszej prawnej analizy umowy aktywizacyjnej, na podstawie której możliwe stało się zatrudnianie bezrobotnych jako pomocy domowych, wskazując na cechy charakterystyczne tej umowy i konsekwencje podatkowe jej zawarcia. Opracowanie zawiera także ciekawe wnioski de lege ferenda, aczkolwiek ich wprowadzenie nie jest jednoznacznie pozytywne i tak też jest oceniane przez autora.

Tomanek Artur

Terminowość wypłaty wynagrodzenia w postępowaniu upadłościowym prowadzonym w celu zawarcia układu
W poprzednim numerze "Pracy i Zabezpieczenia Społecznego" autor omówił zakres obowiązku terminowego wypłacania wynagrodzenia w przypadku pracodawców, w stosunku do których ogłoszono upadłość obejmującą likwidację ich majątku. Obecnie dokonuje oceny powyższego obowiązku i skutków jego niedochowania w odniesieniu do pracodawców poddanych procedurze upadłościowej z możliwością zawarcia układu. W konkluzji rozważań zamieszczono uwagi odnoszące się do obu wymienionych sposobów prowadzenia postępowania upadłościowego. Poza ich zakres wyłączono natomiast problem tzw. nakazu płatniczego inspektora pracy adresowanego do pracodawcy w stanie upadłości, który będzie przedmiotem osobnego opracowania.

Z orzecznictwa Sądu Najwyższego

Charakter prawny pakietu socjalnego

Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich
Przegląd orzecznictwa w sprawach z zakresu prawa pracy za lata 2004 i 2005 - cz. 2 Prezentowana, druga część przeglądu zawiera omówienie orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości WE dotyczącego zwolnień grupowych, ochrony praw pracowniczych w razie transferu przedsiębiorstwa oraz ochrony pracowników w razie niewypłacalności pracodawcy. W cz. 1, opublikowanej w poprzednim numerze "Pracy i Zabezpieczenia Społecznego", przedstawiono orzecznictwo dotyczące zasady równego traktowania pracowników. W kolejnych częściach zostaną omówione orzeczenia dotyczące ochrony zdrowia pracowników podczas pracy, ochrony kobiet w ciąży i w okresie poporodowym, pracowników delegowanych do pracy za granicą i europejskich rad zakładowych.

Zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy

Różnicowanie wynagrodzeń w oparciu o staż pracy a zasada równego traktowania pracowników

Konsultacje i wyjaśnienia

Okres wypowiedzenia

Nowe przepisy

Przegląd obejmuje Dzienniki Ustaw od numeru 174 z 29 września 2006 r. do numeru 195 z 27 października 2006 r.

Wskaźniki i składki ZUS

Stan prawny na dzień 1 listopada 2006 r.

Przegląd wydawnictw

Jerzy Oniszczuk, Wolności i prawa socjalne oraz orzecznictwo konstytucyjne rec. Krzysztof Rączka