Najlepsze ceny Specjalne oferty dla członków klubu książki PWE Najtańsza dostawa

Praca i Zabezpieczenie Społeczne nr 7/2013

ISSN: 0032-6186
Liczba stron: 48
Rok wydania: 2013
Miejsce wydania: Warszawa
Oprawa: miękka
Cena artykułu
Wersja elektroniczna
16.00
Kup artykuł
Cena numeru czasopisma
51.00
Prenumerata roczna 2025 (12 kolejnych numerów)
960.00 zł
768.00
Najniższa cena z 30 dni: 768.00
960.00 zł
768.00
Najniższa cena z 30 dni: 768.00
Od numeru:
Prenumerata półroczna 2025 (6 kolejnych numerów)
480.00 zł
432.00
Najniższa cena z 30 dni: 432.00
480.00 zł
432.00
Najniższa cena z 30 dni: 432.00
Od numeru:

Praca i Zabezpieczenie Społeczne 7/2013

 

Numer 7/2013 do pobrania w wersji PDF

 

Spis treści

 

Krzysztof Rączka
Elastyczny czas pracy

 

Przepisy o czasie pracy należą do najczęściej zmienianych. Wynika to z tego, że warunkują one w sposób bezpośredni wykorzystanie w procesie pracy pracowniczej zdolności do pracy. W dynamicznie zmieniających się warunkach, w których funkcjonują pracodawcy, potrzebne są unormowania umożliwiające elastyczne kształtowanie czasu pracy pracowników. Artykuł poświęcony jest kolejnemu etapowi zmian w przepisach o czasie pracy dokonywanych pod hasłem uelastyczniania czasu pracy.

 

Flexible Working Time

 

Legal provisions on working time are one of the most frequently amended. It results from the fact that possibilities to use employees’ ability to perform work are directly conditioned just by those provisions. In dynamically changing circumstances the employers must deal with, there is a need to consider legal regulations to allow more flexible working hours. The article covers analysis of the next stage of changes to working time provisions introduced under the banner of flexibilisation.

 

Studia i opracowania

 

Marta Antoniak, Barbara Krzyśków
Związki zawodowe w zakładzie pracy jako reprezentant pracowników w dziedzinie bhp w wybranych krajach UE

 

Unia Europejska w swoim prawodawstwie, strukturach i procedurach działania dużą rolę przywiązuje do partycypacji pracowników, między innymi w kształtowaniu bezpieczeństwa i higieny pracy. Autorki przedstawiają ramy, w których związki zawodowe jako reprezentant pracowników mogą działać na rzecz bhp na poziomie zakładu pracy, przede wszystkim w tych krajach UE, między którymi występują istotne różnice w zasadach działania związków zawodowych.

 

Trade Unions in Enterprises as Workers’ Representatives in Field of Occupational Safety and Health in Chosen European Countries

 

European Union through its legislation, structure and procedures underlines the importance of workers participation in creating safe and healthy working conditions. In the article the scope within trade unions, as workers’ representatives on enterprise level, can perform to improve occupational safety and health in chosen European countries are being presented.

 

Anna Piszczek, Aneta Tyc, Paulina Wysocka
Trzecie Seminarium Szubertowskie

 

W dniach 30 listopada - 1 grudnia 2012 r. odbyło się Trzecie Seminarium Szubertowskie, zorganizowane w setną rocznicę urodzin Profesora Wacława Szuberta przez Katedrę Prawa Pracy, Katedrę Prawa Ubezpieczeń Społecznych i Polityki Społecznej oraz Zakład Europejskiego i Zbiorowego Prawa Pracy Uniwersytetu Łódzkiego. Jego celem było uczczenie pamięci tego wybitnego prawnika i humanisty. Przedstawiciele ośrodków akademickich z całej Polski, a także najbliższa rodzina Wacława Szuberta zgromadzili się już po raz trzeci, aby podjąć kluczowe zagadnienia dotyczące prawa pracy i polityki społecznej, konfrontując je z ponadczasowymi koncepcjami stworzonymi niegdyś przez Profesora Szuberta. Trzecie Seminarium Szubertowskie było poświęcone problematyce układów zbiorowych pracy.

 

The Third Seminar Dedicated to Professor Wacław Szubert

 

Representatives of different academic institutions have gathered in Lodz for the third time to remember Professor Wacław Szubert`s life and work and this time to discuss the problems of collective bargaining agreements. The two-day sessions (November 30 – December 1, 2012) have used the first day for the presentation of Professor Wacław Szubert`s book entitled: “Labour Problems in Programming Concepts of the Government Delegate's Office at Home (1941-1945)”, which was published posthumously. After this presentation conducted by Professor Michał Seweryński and after handing the book to the participants of the Seminar, Professor Jerzy Wratny has given his lecture on collective bargaining agreements in scientific legacy of Professor Wacław Szubert. The first speaker on the second day of the Seminar was Professor Grzegorz Goździewicz, who has presented the thesis: “Collective Bargaining Agreements as a Source of Labour Law”. Professor Ludwik Florek has discussed the significance of collective bargaining agreements, while Professor Michał Seweryński has referred to their future. At the end of the Seminar, Hanna Mrozowska, Professor Szubert`s Daughter, has shared personal notes about Her Father.

 

Wykładnia i praktyka

 

Aleksandra Ziętek
Poddanie się egzekucji przez pracownika w akcie notarialnym

 

Problematyka poddania się egzekucji przez pracownika w akcie notarialnym nie była dotychczas przedmiotem rozważań w literaturze prawa pracy. Zdaniem autorki potrzeba jej podjęcia wynika z praktyki stosowania przez pracodawców tego rodzaju zabezpieczenia, pojawiających się w ostatnim czasie informacji prasowych dotyczących poddawania się przez pracowników egzekucji w akcie notarialnym, a także doniesień o inicjatywie wprowadzenia zmian w kodeksie pracy zmierzających do wyeliminowania stosowania przez pracodawców weksla gwarancyjnego in blanco i notarialnego tytułu egzekucyjnego w celu zabezpieczenia wierzytelności. Autorka omawia konstrukcję tytułu egzekucyjnego w postaci aktu notarialnego z uwzględnieniem funkcji zabezpieczającej, wskazuje pola jego zastosowania w prawie pracy, skutki dla pracodawcy i pracownika, w tym środki obrony przysługujące pracownikowi. Podejmuje także próbę oceny dopuszczalności stosowania notarialnego tytułu egzekucyjnego w celu zabezpieczenia wierzytelności pracodawcy.

 

Submission to Enforcement by an Employee in a Notarial Deed

 

The topic of submission to enforcement by an employee in a notarial deed has been not yet discussed in polish labour law literature. There is a need to consider this issue in view of practice of use of this type of security by employers, recent press information considering this topic and the initiative to amend the Labour Code to eliminate the use of blank promissory note and notarial writ of execution by employers in order to secure receivables. The article concerns legal structure of submission to enforcement in a notarial deed including protective function thereof, applicability in labour law, effects for employer and employee including employee’s measures of defense. Additionally, this article covered an attempt to assess the admissibility of use of notarial writ of execution in order to secure employer’s receivables.

 

Barbara Godlewska-Bujok
Nowe regulacje uprawnień związanych z rodzicielstwem

 

Autorka omawia jedną z ostatnich nowelizacji kodeksu pracy, która przekonstruowuje system uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem, rozszerzając dotychczasowe uprawnienia i wprowadzając nową instytucję – urlop rodzicielski w wymiarze 26 tygodni.. Zdaniem autorki nowelizacja ta może przynieść pozytywne skutki, ale może również spowodować niekorzystną zmianę struktury rynku pracy, a tym samym wpłynąć na jeszcze bardziej różnicujące ustalanie warunków pracy i płacy.

 

New Regulations on Parenting-Related Provisions

 

This paper concerns one of the most recent amendments of the labour code, reconstructing the system of employees parenting-related entitlements. Essentially, the law expands the scope of protection. However, the introduction of the amendments to the labour code may bring positive effects, it can also cause an adverse change in the structure of the labour market and thus affect even more diverse set of working conditions and remuneration.

 

Janusz Żołyński
Spór zbiorowy a brak zakładowej organizacji związkowej

 

Ustawa z 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych przyznaje uprawnienie do wszczynania sporu zbiorowego działającemu u pracodawcy związkowi zawodowemu mającemu uprawnienia zakładowej organizacji związkowej. Brak takiego związku u pracodawcy nie czyni jednak niemożliwym wszczęcie sporu zbiorowego. Zgodnie z art. 2 ust. 4 ustawy pracownicy mogą bowiem wystąpić do związku zawodowego działającego u innego pracodawcy o reprezentowanie ich zbiorowych interesów wobec macierzystego pracodawcy. Ustawa nie określa jednak ani trybu, ani formy takiego wystąpienia. Nie zawiera też regulacji prawnych normujących jego treść, co powoduje, że zarówno tryb, forma, jak i zakres upoważnienia do takiego wystąpienia jest dowolna oraz pozostawiona autonomicznemu uznaniu pracowników i reprezentującego ich związku zawodowego. Autor omawia wątpliwości pojawiające się w praktyce na tle tego unormowania.

 

Collective Disputes and Lack of Enterprise Trade Union

 

The Act on Collective Disputes Settlement grants a right to initiate a dispute to a trade union operating in an employing entity and possessing the rights of the enterprise trade union. The lack of such a trade union does not make it impossible at all to initiate the dispute. The employees may apply to a trade union operating at other employer for representing their collective interests towards their own employer. The Act however does not determine a course and a form of such an application. Nor it contains any rules regulating the content of the application. This leads to a conclusion that the course, content and the scope of authorization to submit that application in the name of applying employees is free and discretionary both for the employer and the trade union.

 

Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej

 

Ochrona w zakresie przetwarzania danych osobowych

 

Protection with Regard to Processing of Personal Data

 

Z orzecznictwa Sądu Najwyższego

 

Termin i warunki dochodzenia odszkodowania z art. 183d k.p. za dyskryminacyjną przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę

 

The Time Limit and the Conditions of the Seeking of the Reparation Regulated in Art. 183d of the Labour Code for the Discriminatory Reason of the Employment Contract’s Termination by the Notice

 

Zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy

 

Stosunek pracy a umowy cywilnoprawne

 

Konsultacje i wyjaśnienia

 

Uprawnienia rodzicielskie

 

Nowe przepisy

 

Przegląd Dzienników Ustaw z 2013 r. od poz. 615 do poz. 745

 

Wskaźniki i składki ZUS – według stanu na dzień 1 lipca 2013 r.

W sprawie norm czasu pracy

 

Od dłuższego czasu przeprowadzane są zmiany w prawnej regulacji czasu pracy. Czyni się to pod hasłem uelastyczniania czasu pracy, pod którym najogólniej mówiąc rozumie się umożliwienie pracodawcom w miarę swobodnego gospodarowania nominałem czasu pracy, który pracownik powinien przepracować w danym okresie rozliczeniowym. Co do zasady, czyni się to w dwojaki sposób: albo poprzez wprowadzanie wydłużonych dobowych norm czasu pracy, albo poprzez wydłużanie maksymalnego okresu rozliczeniowego, w ramach którego bilansowana jest przeciętna tygodniowa norma czasu pracy. Chociaż kodeks pracy posługuje się terminem normy czasu pracy, to jednak go nie definiuje. Na gruncie kodeksu można wyróżnić dobową normę czasu pracy oraz normę tygodniową. Przez normę dobową rozumiem maksymalny dla danego systemu czasu pracy dobowy wymiar czasu pracy, zaś przez normę tygodniową przeciętny dla danego okresu rozliczeniowego dopuszczalny tygodniowy wymiar czasu pracy. Wyrazem pierwszego, wspomnianego kierunku zmian legislacyjnych było wprowadzenie 16-godzinnej dobowej normy czasu pracy przy pracach polegających na dozorze urządzeń lub związanych z częściowym pozostawaniem w pogotowiu do pracy (art. 136 k.p.) oraz normy 24-godzinnej dla pracowników zatrudnionych przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób, a także w zakładowych strażach pożarnych i zakładowych służbach ratowniczych. Równolegle stopniowo wydłużano okresy rozliczeniowe, czego ukoronowaniem zdaje się być ostatnia nowelizacja art. 129 k.p. wprowadzająca dopuszczalność wydłużenia okresu rozliczeniowego do 12 miesięcy. Stosowny projekt zmian w kodeksie pracy znajduje się już w końcowym etapie prac legislacyjnych w Sejmie RP. Ponieważ dopuszczalność nawet 12-miesięcznego okresu rozliczeniowego dotyczy wszystkich systemów czasu pracy, to należy stwierdzić, że pracodawcy będą dysponować instrumentami umożliwiającymi im organizowanie procesu pracy stosownie do zmiennych warunków otoczenia, w którym funkcjonują.

 

Wypada się jednak zastanowić, czy są to jedyne możliwe kierunki zmian w prawnej regulacji czasu pracy w ramach jego uelastyczniania. Czy nie należałoby rozważyć możliwości odstąpienia na pewnych warunkach z ośmio- i dwunastogodzinnej dobowej normy czasu pracy. Mam pełną świadomość kontrowersyjności takiej propozycji, wszak ośmiogodzinna dobowa norma czasu pracy traktowana jest jako sztandarowa zdobycz ludzi pracy, a postulat jej zniesienia jako zamach na fundamentalne prawa pracownicze. Nie ulega wątpliwości, że normy czasu pracy, zarówno dobowa jak i tygodniowa, mają walor ochronny. Chronią zdrowie pracownika i jego zdolność do pracy, ale czy tylko one oddziaływają w tym kierunku, czy są one jedynym instrumentem ochrony w tym zakresie. Inna była rola norm czasu pracy kilkadziesiąt lat temu, gdy warunki środowiska pracy bardziej zagrażały pracownikom niż to ma miejsce dzisiaj, gdy przeważały prace fizyczne, gdy stosowano proste narzędzia pracy. Inna jest rola norm czasu pracy obecnie, w zmienionej strukturze rynku pracy. Obecnie większą rolę ochronną odgrywa dobowy i tygodniowy okres nieprzerwanego odpoczynku. Zwróćmy uwagę, że wymóg zapewnienia pracownikowi co najmniej 11-godzinnego dobowego odpoczynku powoduje, że co do zasady nie może on pracować dłużej niż 13 godzin na dobę. Oczywiście zrezygnowanie z ośmio- i dwunastogodzinnej normy dobowej musiałoby się wiązać z dodatkowymi zabezpieczeniami. Po pierwsze, musiałaby zostać zachowana przeciętna, dla danego okresu rozliczeniowego, czterdziestogodzinna tygodniowa norma czas pracy. Po drugie, należałoby w takim przypadku dopuścić krótki, maksymalnie jednomiesięczny okres rozliczeniowy. Powodowałoby to, że wydłużona praca dobowa musiałaby być w krótkim czasie zrekompensowana okresami dodatkowego wypoczynku. Należałoby też wprowadzić określone wyłączenia podmiotowe, np. nie można by wyłączać ośmiogodzinnej normy dobowej w stosunku do kobiet w ciąży, a także przedmiotowe, np. nie można by jej wyłączyć na stanowiskach, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia. Celowe wydaje się podjęcie spokojnej, merytorycznej dyskusji w kwestii tu poruszonej.

 

Krzysztof Rączka

Kurier Inpost 14 zł
Kurier FedEX 14 zł
Inpost Paczkomaty 14 zł
Odbiór osobisty 0 zł
Darmowa dostawa od 250 zł
Darmowa dostawa w Klubie Książki od 200 zł