Praca i Zabezpieczenie Społeczne nr 8/2013
Rok wydania: 2013
Miejsce wydania: Warszawa
Oprawa: miękka
Praca i Zabezpieczenie Społeczne 8/2013
Numer 8/2013 do pobrania w wersji PDF
Spis treści
Halina Kiryło
Przedawnienie roszczeń przeciwko pożyczkobiorcy i poręczycielowi umowy pożyczki z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych
Autorka omawia kryteria decydujące o stosowaniu terminów przedawnienia z kodeksu pracy do roszczeń wynikających ze stosunków prawnych między pracodawcą i pracownikiem, podkreślając, że istota problemu sprowadza się do pytania, czy w zakresie terminu przedawnienia roszczeń pracodawcy wskazanych w tytule artykułu mają zastosowanie przepisy kodeksu pracy, czy kodeksu cywilnego. Na tym tle rozważa charakter prawny instytucji pożyczki z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz poręczenie jako jedną z form zabezpieczenia tej umowy i przysługujące poręczycielowi wobec wierzyciela zarzuty przedawnienia.
Imitation of actions against loanee and guarantor from the Employee Social Benefit Fund lean contract
Authoress stresses that the essence of raised matter is in fact a question concerning whether the scope of imitation of employers actions stated in topic should be considered on Labour Law Code or the Civil Code basis. With this end in view the criteria of applying terms in legal relations between employer and employee will be presented. The legal character of the loan from the Employee Social Benefit Fund will also be considered. The Authoress reviews the surety bond as one of the topic contract security measures and considers the guarantors pleas of imitations of actions against the creditor.
Studia i opracowania
Jolanta Dąbrowska
Przemiany statusu prawnego funkcjonariuszy celnych
Autorka omawia przemiany statusu prawnego funkcjonariuszy celnych w regulacjach prawnych przyjmowanych po II wojnie światowej. Ze względu na to, że problematyka stosunków służbowych stanowi przedmiot zainteresowania zarówno prawa pracy, jak i prawa administracyjnego, przedstawia wzajemną relację stosunku służbowego i zatrudnienia pracowniczego, a także charakterystykę stosunków publicznoprawnych. Na tej podstawie ocenia charakter statusu prawnego funkcjonariuszy celnych na poszczególnych etapach jego regulacji. Przedstawiając drogę Służby Celnej do własnej pragmatyki służbowej, autorka ukazuje istniejące faktycznie długotrwałe odrębności tej służby i stopniowe nasycanie stosunku zatrudnienia funkcjonariuszy celnych elementami administracyjnoprawnymi.
Evolution of a legal status of customs officers in Poland
The article presents the evolution of a legal status of customs officers in Poland. Until the adoption of the Act on Customs Service dated 24 July 1999, their legal status was covered by general rules applying to the employment in public administration. Therefore the process of changes of a legal status of customs officers shows also the evolution of a model of employment in public administration in Poland. The employment in Customs Service is established by nomination. Such act of employment in the so called „military services” is considered to be of an administrative character, not covered by the labour law. However, as the nomination is also a source of employment under the labour law, the author presents a relation of both forms of employment in order to asses on that basis the character of a legal status of customs officers.
Wykładnia i praktyka
Małgorzata Gersdorf, Michał Raczkowski
O formułowaniu przyczyny rozwiązania stosunku pracy
Problem zasadności wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nadal aktualny w praktyce życia gospodarczego. Autorzy przedstawią nowe problemy interpretacyjne związane z przyczyną wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony, które pojawiają się w judykatach Sądu Najwyższego. Ważne staje się zrozumienie przyczyny przedstawionej przez pracodawcę jako powód zwolnienia z pracy, istotny jest także ciężar dowodu w sporach o odprawy i konieczność uzasadnienia, że przyczyna wypowiedzenia leży po stronie pracownika (obciążenie ciężarem dowodu), oraz zagadnienie ważkości wielu z podanych przyczyn.
Wording of the termination of labour relationship
Requirement for justification of the termination of labour relationship keeps on bringing new practical issues. It is noticeable, how proper wording of the reason in the termination notice, affects the position of the employer and employee in a court proceeding. If the employer incorrectly expresses reason, may lose the case even though there really exists a need to dismiss the employee. The authors view tends against too strict attitude of the courts towards the termination notice, which must be understandable for the employee and not for third persons.
Maciej Jakub Zieliński
Zasada równego traktowania a zakaz niedyskryminacji w prawie pracy
Autor podejmuje próbę odtworzenia relacji zasady równego traktowania pracowników (równych praw w stosunkach pracy), wyrażonej w art. 112 k.p., do zakazu dyskryminacji, wyrażonego w art. 113 k.p., z uwzględnieniem przepisów rozdziału IIa działu pierwszego kodeksu pracy. Jego zdaniem przybliżenie tej problematyki wydaje się uzasadnione ze względu na jej praktyczną doniosłość, którą zdają się potwierdzać liczne orzeczenia Sądu Najwyższego. W artykule poruszono także zagadnienie charakteru katalogu przyczyn dyskryminacyjnych zawartego w tekście kodeksu pracy. Ma ono bowiem bezpośredni wpływ na dopuszczalność uznania za dyskryminację dyferencjacji pracowników ze względu na inne kryteria aniżeli wymienione wprost w analizowanych przepisach.
Principle of equal treatment and ban on discrimination in labour law
This article attempts to grasp the relationship between the principle of equal treatment of employees (equal rights in labour relations) expressed in Article 112 of the Labour Code and the ban on discrimination laid down in Article 113 thereof having regard to the provisions of Section I Chapter IIa of the Labour Code. Analysis of this issue is justified due to its practical importance, which seems to be confirmed by the number of relevant Supreme Court rulings. The author also addresses the question of the nature of the list of discriminatory criteria included in the Labour Code. It has a direct impact on the admissibility of recognising discrimination where differentiation of employees’ situation is based on criteria other than those explicitly mentioned in the analysed regulations.
Grzegorz Skórka
Pojęcia niedookreślone z art. 11-12 ustawy o pomocy społecznej
Treść ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej wskazuje, iż ustawodawca wybrał drogę kompromisu pomiędzy zwięzłością aktu prawnego a ustaleniem norm postępowania dla możliwe największej ilości stanów faktycznych. Jedną z metod ustalenia normy postępowania dla dużej ilości stanów faktycznych jest zastosowanie pojęć niedookreślonych. Chociaż pojęcia te w ustawie o pomocy społecznej występują bardzo licznie, autor skupia się na regulacjach prawnych zawartych w art. 11 i 12 ustawy. Wykładnia użytych w nich terminów ma istotne znaczenie praktyczne, bowiem zgodnie z dyspozycjami zawartymi w tych przepisach organ stosujący prawo, po stwierdzeniu, iż określone stany faktyczne odpowiadają zakresowi pojęć niedookreślonych, może ograniczyć świadczenia, odmówić ich przyznania, przyznać pomoc w formie świadczenia niepieniężnego, uchylić decyzję przyznającą świadczenie lub też wstrzymać świadczenia pieniężne.
Undefined terms in art. 11–12 of the Act of 12 March 2004 of social assistance
The content of the Act of March 12, 2004 r of social assistance indicates that the legislature chose the path of compromise between compactness and act and the determination of rules for conducting many number of situations. One way to establish standards of conducting for a large number of situations is the use of undefined terms. Those terms in the mentioned Act are very numerous, the article focuses on the legal regulations of article 11 and 12 of that Act. The interpretation of these concepts has a very important practical significance because according to the dispositions contained in the articles 11 and 12 of that Act, authority applying the law, after finding that certain states correspond to the scope of the undefined terms, can reduce the benefits, refuse to grant, grant aid in the form of benefits in kind, set aside the decision granting benefit or stops the cash benefits.
Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
Odmowa zatrudnienia ze względu na orientację seksualną
Refusal to recruit on grounds of sexual orientation
Z orzecznictwa Sądu Najwyższego
Przedawnienie żądania związku zawodowego przekazania kwot nieprzekazanych w terminie przez pracodawcę na rachunek bankowy zakładowego funduszu świadczeń socjalnych
The limitation of trade union’s claim to transfer amounts not transferred on time by the employer to the bank account of the employee benefit fund
Zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy
Urlopy wypoczynkowe
Nowe przepisy
Przegląd Dzienników Ustaw z 2013 roku od pozycji 746 do pozycji 868
Wskaźniki i składki ZUS – według stanu na dzień 1 sierpnia 2013 r.
Koniec wakacji, czas pomyśleć o małej rekodyfikacji
Okres wakacyjny kończy się, czas powrócić do rzeczywistości prawnej. O konieczności wprowadzania zmian w celu wzmożenia konkurencyjności przez bardziej elastyczne rozwiązania choćby w zakresie czasu pracy napisano wiele, także w felietonach publikowanych w PiZS. Jednak poza tak zasadniczymi problemami, jak ochrona czasu pracy pracujących czy ich stabilizacja w zatrudnieniu, pozostają kwestie równie istotne, związane z obrotem gospodarczym, łączeniem się firm oraz ich likwidacją i upadłością. Te kwestie co jakiś czas powracają w sporach ze stosunku pracy. Pamiętamy, ile kłopotów sprawiało judykaturze pojęcie likwidacji pracodawcy oceniane przez pryzmat art. 411 k.p. Aktualnie coraz więcej problemów niesie ze sobą art. 231 k.p. kwalifikowany przez pryzmat postępowań upadłościowych i prowadzonej w trakcie tych postępowań restrukturyzacji majątku upadłego. Coraz częściej, w związku ze znaczną liczbą toczących się postępowań upadłościowych, powstaje konieczność korelacji przepisu art. 231 § 1 i 2 k.p. z art. 317 ust. 2 ustawy z 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (t.j. DzU z 2012 r., poz. 1112) przy uwzględnieniu art. 5 ust. 1 dyrektywy Rady 2001/23/WE z 12 marca 2001 r. w sprawie zbliżania ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do ochrony praw pracowniczych w przypadku przejęcia przedsiębiorstw, zakładów lub części przedsiębiorstw lub zakładów (Dz. Urz. WE L 82 z 22 marca 2001 r., s. 16 - Dz. Urz. UE - sp. 05, t. 4, s. 98).
Innymi słowy, chodzi o udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy transfer majątku w czasie prowadzonego postępowania upadłościowego lub naprawczego stanowi także transfer zakładu pracy lub jego części, ze wszystkimi tego konsekwencjami, w sytuacji gdy zgodnie z art. 317 ust. 2 prawa upadłościowego i naprawczego nabywca nabywa przedsiębiorstwo upadłego w stanie wolnym od obciążeń i nie odpowiada za zobowiązania upadłego. Ustawodawca nie reguluje tej kwestii wprost, co daje prawo do stawiania postulatu rekodyfikacji art. 231 k.p. w tym przedmiocie, tak by było jasne, czy kodeks pracy wyłącza stosowanie art. 231 w sytuacji prowadzenia postępowania upadłościowego, czy też nie.
Omawiając przedstawione zagadnienie przez pryzmat aktualnie obowiązujących przepisów, tj. ustawy z 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze, wypada na wstępie przypomnieć, że na podstawie tej ustawy postępowanie upadłościowe może być prowadzone na dwa sposoby (postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu - w tym układu likwidacyjnego i postępowanie obejmujące likwidację majątku upadłego).
Porównując treść art. 231 k.p. oraz art. 317 ust. 2 prawa upadłościowego i naprawczego (zgodnie z którym nabywca nabywa przedsiębiorstwo upadłego w stanie wolnym od obciążeń i nie odpowiada za zobowiązania upadłego), w literaturze z zakresu prawa cywilnego wyrażono przekonanie, że oba przepisy są jednoznaczne i trzeba posiłkować się przy dokonywaniu ich wzajemnej korelacji wykładnią celowościową oraz funkcjonalną. Taka wykładnia może przemawiać za tym, że art. 231 k.p. nie ma zastosowania wtedy, gdy przejście zakładu pracy następuje w wyniku sprzedaży przedsiębiorstwa upadłego lub jego zorganizowanej części w toku postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku upadłego. Według referowanej interpretacji za ograniczeniem stosowania art. 231 k.p. optuje art. 5 ust. 1 dyrektywy Rady 2001/23/WE z 12 marca 2001 r. Analogiczny pogląd jest prezentowany wobec upadłości z układem likwidacyjnym przeprowadzanej na zasadzie art. 271 i 275 prawa upadłościowego i naprawczego.
Brakuje natomiast de lege lata wykładni doktryny co do funkcjonowania art. 231 k.p. w postępowaniu naprawczym, którego cele są odmienne od czystej upadłości. Sądzę, że i ta sprawa wymaga weryfikacji ustawowej i jasnej deklaracji ustawodawcy.
Na marginesie problemu trzeba zwrócić uwagę na fakt, iż transfer zakładu pracy w rozumieniu art. 231 k.p. jest możliwy na podstawie różnych umów, np. zawarcia umowy dzierżawy, a nie umowy zbycia. Są to zupełnie odmienne umowy, co znajduje odzwierciedlenie normatywne w treści art. 751 § 1 k.c., który wyraźnie rozróżnia czynności prawne zbycia i wydzierżawienia przedsiębiorstwa. Dzierżawca przedsiębiorstwa nie nabywa go, lecz uzyskuje do niego tytuł obligacyjny. Przepis art. 316 prawa upadłościowego i naprawczego rozróżnia te dwie czynności (zbycia i dzierżawy), pozwalając syndykowi na wydzierżawienie przedsiębiorstwa, jeśli dopuszczono dalsze prowadzenie przedsiębiorstwa upadłego (art. 312 prawa upadłościowego i naprawczego). Powoływany zaś w skardze kasacyjnej przepis art. 317 prawa upadłościowego i naprawczego dotyczy tylko umowy sprzedaży, a zatem zbycia. Dopiero sprzedaż majątku w postępowaniu upadłościowym ma skutki sprzedaży egzekucyjnej (analogicznie wyrok Sądu Najwyższego I PK 34/13).
Należy także dodać, że art. 5 ust. 1 dyrektywy Rady z 12 marca 2001 r. w sprawie zbliżania ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do ochrony praw pracowniczych w przypadku przejęcia przedsiębiorstw, zakładów lub części przedsiębiorstw lub zakładów ustanawia wyjątek. Nie dotyczy zatem postępowania naprawczego i nie dotyczy też umów dzierżawy. Prezentowany pogląd potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości odnoszące się do postępowań naprawczych (por. np. orzeczenie ETS z 7 lutego 1985 r. C- 135/83 w sprawie H.B.M. Abels przeciwko The Administrative Board of the Bedrifsvereiniging voor de Mataalindustrie en de Elektrotechnische Industrie ). To wszystko nie jest jednak jednoznaczne dla oceny praw pracowniczych. De lege ferenda ustawodawca powinien zatem expressis verbis postanowić, w jakich sytuacjach art. 231 k.p. nie ma zastosowania.
Małgorzata Gersdorf
| Inpost Paczkomaty | 14 zł |
| Kurier Inpost | 14 zł |
| Kurier FedEX | 14 zł |
| Odbiór osobisty | 0 zł |
| Darmowa dostawa | od 250 zł |
| Darmowa dostawa w Klubie Książki | od 200 zł |