Zakres stosowania dyrektywy 2000/78/WE ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy – uwagi na tle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE

Celem artykułu jest pokazanie wpływu orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE (TS lub Trybunał) na zakres stosowania tytułowego aktu prawnego. Badania w tym obszarze oparto na hipotezie, iż postanowienia dyrektywy 2000/78/WE dotyczące zakresu jej stosowania podlegają szerokiej, funkcjonalnej interpretacji TSUE, dzięki której przyczynia się on do rozwijania unijnych standardów równego traktowania. Istotne znaczenie dla omawianego zagadnienia mają rozstrzygnięcia dotyczące wyznaczenia kręgu odniesienia na potrzeby porównań, które są prze prowadzone w celu ustalenia, czy miała miejsce dyskryminacja, jak i orzecznictwo dotyczące art. 3 ust. 1 dyrektywy 2000/78/WE. W rezultacie w artykule przedstawiono naj pierw regulacje tego aktu prawa wtórnego UE. Następnie zaś dokonano analizy rozstrzygnięć Trybunału uznanych za istotne dla rozszerzenia zakresu jego stosowania, w tym wydanych w latach 2021–2023. Uwagi końcowe koncentrują się na najważniejszych aspektach rozstrzygnięć, które mogą być pomocne przy stosowaniu polskich przepisów prawnych stanowiących implementację dyrektywy 2000/78/WE.

Bibliografia/References

Bell, M., Waddington, L. (2001). More Equal Than Others: Distinguishing European Union Equality Directives, Common Market Law Review, 38 (3), 587–611, DOI: 10.1023/A:1010629721933.

Bell, M., Waddington L. (2003). Reflecting on Inequalities in European Equality Law, European Law Review 28 (3), 349–369.

Cloots, E. (2018). Safe harbour or open sea for corporate headscarf bans? Achbita and Bougnaoui, Common Market Law Review, 55(2), 589–624, DOI:10.54648/COLA2018038

Howard, E. (2022). Headscarves and the CJEU: Protecting fundamental rights and pandering to prejudice, the CJEU does both, Maastricht Journal of European and Comparative Law 29 (2), 245–262.

Khaitan, T. (2015). A Theory of Discrimination Law, Oxford University Press. Køièková, L., Fellerová

Palkovská, I. (2023). Battling the hydra in EU anti-discrimination law: ECJ judgment raises more questions about discrimination against self-employed workers, VerfBlog, https://verfassungsblog.de/battling-the-hydra/, 1–5, DOI: 10.17176/20230131-174523-0.

Maliszewska-Nienartowicz, J. (2012). Dyskryminacja pośrednia w prawie Unii Europejskiej, Wydawnictwo Naukowe UMK.

Maliszewska-Nienartowicz, J. (2013). Dyskryminacja ze względu na religię, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną. Dyrektywa 2000/78 i orzecznictwo TS UE. Komentarz, C.H. Beck.

Maliszewska-Nienartowicz, J. (2020). Rola Trybunału Sprawiedliwości w rozwoju prawa antydyskryminacyjnego Unii Europejskiej (z perspektywy 20 lat od przyjęcia dyrektyw równościowych), Państwo i Prawo 11, 24–40.

Mitrus, L. (2021). Specyfika zakazu dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność w prawie pracy Unii Europejskiej (uwagi dotyczące skutków wyroku TSUE w sprawie C-16/19 VL przeciwko Szpitalowi Klinicznemu im. dra J. Babińskiego w Krakowie), Praca i Zabezpieczenie Społeczne 9, 3–11.

Mitrus, L. (2023). Zakaz dyskryminacji w prawie pracy Unii Europejskiej – uwagi na tle aktualnych zmian legislacyjnych i orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Europejski Przegląd Sądowy 6, 4–11.

Rainone, S. (2023). Digital and remote work: pushing EU labour law beyond its limits. W: N. Countouris, V. De Stefano, A. Piasna, S. Rainone S. (eds.) The future of remote work (163–183), European Trade Union Institute, Brussels.

Van den Brink, M. (2023). The Protected Grounds of Religion and Belief: Lessons for EU Non-Discrimination Law, German Law Journal: 24, 855–880.

Wróbel, A. (2020). Konstrukcja prawna zakazu dyskryminacji oraz prawa do niedyskryminacyjnego traktowania. W: J. Maliszewska-Nienartowicz. A. Wróbel (ed.), Prawo antydyskryminacyjne. System prawa Unii Europejskiej, tom 6 (s. 107–168), C.H. Beck.

Zawidzka-Łojek, A. (2021). Wiek. W: A. Szczerba-Zawada, A. Zawidzka-Łojek (ed.), Prawo antydyskryminacyjne Unii Europejskiej (s. 252–272), Instytut Wydawniczy EuroPrawo.