Wyróżnienie kategorii przychodów z zysków kapitałowych na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wprowadziło istotne zmiany w zakresie obliczania dochodu i straty podatkowej. Nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, która weszła w życie 1.01.2018 r., oddzieliła bowiem przychody z zysków kapitałowych od pozostałych przychodów osiąganych przez podatnika. Definicja przychodów z zysków kapitałowych przyjmuje przy tym konstrukcję podobną do tej wysłowionej w przepisach ustawy o rachunkowości. Prawo podatkowe i bilansowe wykazują zatem w tym przypadku podobieństwo nie tylko przez związki treściowe konstruowane przez ustawodawcę, lecz także przez stosowanie przepisów odsyłających. Mimo tych powiązań, w prawie podatkowym i bilansowym występują także niespójności treściowe, polegające na odmiennym definiowaniu terminów przyjętych na gruncie różnych dziedzin prawa. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych zawiera przy tym wyraźne odesłania do przepisów odniesienia ujętych w ustawie o rachunkowości. Celem niniejszego artykułu jest wykazanie różnic oraz skutków prawnych przyjętych przez ustawodawcę rozwiązań legislacyjnych. Wyodrębnienie w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych kategorii przychodów z zysków kapitałowych wskazuje, że normy prawa bilansowego mogą kształtować podatkowy stan faktyczny.

Glosa stanowi krytykę podjętego przez Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzygnięcia dotyczącego wydania przez organ podatkowy postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania podatkowego w przypadku postępowania wszczynanego na wniosek. W związku z tym analizie poddano zakres uprawnień strony w postępowaniu podatkowym oraz charakter postępowania w przedmiocie zwrotu podatku od towarów i usług. Na jej podstawie stwierdzono, że postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania, wydane w myśl art. 165a § 1 o.p., dotyczy wyłącznie postępowań wszczynanych na wniosek. Nie jest zatem dopuszczalna odmowa wszczęcia postępowania w sprawie o zaliczenie zwrotu podatku na poczet wskazanych przez podatnika zobowiązań.