Artykuł dotyczy całkowicie nowego w prawie spółek kapitałowych sposobu zakończenia bytu prawnego prostej spółki akcyjnej, jaką jest przejęcie majątku tej spółki przez jej akcjonariusza. Autor zasadniczo pozytywnie ocenia tę instytucję, formułuje jednak dwa podstawowe zastrzeżenia. Po pierwsze, kwestionuje prawidłowość przyjęcia uprawdopodobnienia pokrzywdzenia wierzyciela jako negatywnej przesłanki przejęcia majątku. O ile uprawdopodobnienie może być wystarczające na poziomie wniosku o udzielenie zezwolenia i na etapie sprzeciwu wierzyciela, o tyle może być ono nieefektywne w przypadku konieczności oceny przesłanek przejęcia po wniesieniu sprzeciwu, a więc w razie sporu co do faktu. Oznacza to pozbawienie sądu możliwości oceny materiału dowodowego, a przez to faktycznie zmniejsza efektywność całej regulacji. Zdaniem autora wątpliwości budzi także koncepcja ochrony interesów pozostałych akcjonariuszy, którym nie przysługuje prawo wniesienia sprzeciwu co do przejęcia, a jedynie prawo zaskarżenia uchwały. Rozwiązaniem bardziej efektywnym byłoby wyraźne wyłączenie możliwości zaskarżenia uchwały tylko z uwagi na kwestionowanie wartości spłaty i przyznanie także akcjonariuszom prawa do złożenia sprzeciwu.

W artykule podjęto próbę rozwiązania dwóch istotnych problemów prawnych. Po pierwsze, jaka powinna być treść wniosku spółki o dokonanie wyceny udziału w trybie art. 185 ustawy z 15.09.2000 r. — Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 505 ze zm.), dalej k.s.h. Czy spółka, domagając się wyceny udziałów, powinna jednocześnie wskazać także kandydata na nabywcę, czy też może (powinna) zrobić to później i jaki jest status prawnoprocesowy takiej osoby (czy osoba taka powinna być uczestnikiem postępowania o ustalenie ceny udziałów). Po drugie, jaki jest charakter uprawnienia spółki do wskazania kandydata na nabywcę (czy wykonanie tego uprawnienia jest zależne od treści klauzuli winkulacyjnej, czy też niezależnie od szczegółowej postaci ograniczenia zawartego w umowie — to spółka wskazuje taką osobę). Przyjęto stanowisko, że art. 185 k.s.h. pozwala spółce wskazać nabywcę aż do upływu dwutygodniowego terminu od zawiadomienia jej o ustaleniu ceny udziałów. Jeżeli jednak taka osoba zostanie wskazana w trakcie trwania postępowania przed sądem rejestrowym, posiada status zainteresowanego w tym postępowaniu. Uprawnienie zaś spółki do wskazania nabywcy ma charakter samodzielny, tzn. niezależny od treści klauzuli ograniczającej zbycie udziałów. W sferze optymalizacji prawa stwierdzono, że hybrydowość egzekucji z udziałów, których zbycie umowa spółki ogranicza (wkomponowanie w procedurę sprzedaży egzekucyjnej sądu rejestrowego) jest zbędna. Nie wnosi niczego istotnego, a jednocześnie przedłuża postępowanie egzekucyjne. Artykuł zawiera postulat nowelizacji art. 185 k.s.h. poprzez pozbawienie sądu rejestrowego kompetencji szacowania udziałów i oddanie jej komornikowi.