Sprzedaż egzekucyjna udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, której umowa uzależnia zbycie udziałów od zgody spółki lub ogranicza zbycie w inny sposób (art. 185 k.s.h.)

W artykule podjęto próbę rozwiązania dwóch istotnych problemów prawnych. Po pierwsze, jaka powinna być treść wniosku spółki o dokonanie wyceny udziału w trybie art. 185 ustawy z 15.09.2000 r. — Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 505 ze zm.), dalej k.s.h. Czy spółka, domagając się wyceny udziałów, powinna jednocześnie wskazać także kandydata na nabywcę, czy też może (powinna) zrobić to później i jaki jest status prawnoprocesowy takiej osoby (czy osoba taka powinna być uczestnikiem postępowania o ustalenie ceny udziałów). Po drugie, jaki jest charakter uprawnienia spółki do wskazania kandydata na nabywcę (czy wykonanie tego uprawnienia jest zależne od treści klauzuli winkulacyjnej, czy też niezależnie od szczegółowej postaci ograniczenia zawartego w umowie — to spółka wskazuje taką osobę). Przyjęto stanowisko, że art. 185 k.s.h. pozwala spółce wskazać nabywcę aż do upływu dwutygodniowego terminu od zawiadomienia jej o ustaleniu ceny udziałów. Jeżeli jednak taka osoba zostanie wskazana w trakcie trwania postępowania przed sądem rejestrowym, posiada status zainteresowanego w tym postępowaniu. Uprawnienie zaś spółki do wskazania nabywcy ma charakter samodzielny, tzn. niezależny od treści klauzuli ograniczającej zbycie udziałów. W sferze optymalizacji prawa stwierdzono, że hybrydowość egzekucji z udziałów, których zbycie umowa spółki ogranicza (wkomponowanie w procedurę sprzedaży egzekucyjnej sądu rejestrowego) jest zbędna. Nie wnosi niczego istotnego, a jednocześnie przedłuża postępowanie egzekucyjne. Artykuł zawiera postulat nowelizacji art. 185 k.s.h. poprzez pozbawienie sądu rejestrowego kompetencji szacowania udziałów i oddanie jej komornikowi.

Bibliografia

Allerhand, M. (1935). Kodeks handlowy. Komentarz. Lwów: „Kodeks” Spółka Wydawnicza z ograniczoną odpowiedzialnością.

Chomiuk, M., (2018). W: Jara Z., Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Warszawa: C.H. Beck Legalis/el..

Doliński, A. (1908). Austryackie prawo spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Lwów: nakł. autora.

Dróżdż, M. (2015). Tryb i zasady sprzedaży egzekucyjnej udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w przypadku ograniczenia ich zbywalności. Przegląd Prawa Egzekucyjnego, (10), 32–41.

Gudowski, J. (2016). W: Ereciński, T. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz (t. 4). Warszawa: Wolters Kluwer LEX/el..

Herbet, A. (2004). Obrót udziałami w spółce z o.o. Warszawa: C. H. Beck.

Herbet, A. (2010). W: S. Sołtysiński (red.), System Prawa Prywatnego. Prawo spółek kapitałowych (t. 17A). Warszawa: C.H. Beck

Jakubecki, A., (2002). W: Ciulkin L., Jakubecki A., Kowal N., Krajowy Rejestr Sądowy i postępowanie rejestrowe. Praktyczny Komentarz, Warszawa: Wydawnictwo Zrzeszenia Prawników Polskich.

Jodłowski, J. (1937a). Egzekucja z udziałów w spółce z ogr. odp. (cz. 1). Palestra, (7), 636–651.

Jodłowski, J. (1937b). Egzekucja z udziałów w spółce z ogr. odp. (cz. 2). Palestra, (8–9), 751–767.

Jodłowski, J. (1937c). Egzekucja z udziałów w spółce z ogr. odp. (cz. 3). Palestra, (10), 887–895.

Kidyba, A. (2001). Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz. Warszawa: C.H. Beck.

Konowalczuk, J. (2012). Wycena przedsiębiorstw. W: J. Dydenko (red.), Szacowanie nieruchomości. Rzeczoznawstwo majątkowe. Warszawa: Wolters Kluwer.

Korzan, K. (1987), Postępowanie nieprocesowe., Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Korzan, K. (2004). Postępowanie nieprocesowe przed sądem pierwszej instancji. Rejent (10), 9–17

Namitkiewicz, J. (1999). Kodeks handlowy. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Łódź: Księgarnia Naukowa.

Nowacki, A., Komentarz do art. 185. (2017). W: A. Nowacki, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz. Art. 151–226 (t. 1). Warszawa: C.H. Beck.

Pabis, R. (2018). Komentarz do art. 185. W: A. Opalski (red.), Kodeks spółek handlowych. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz. Art. 151–226 (t. 2A). Legalis: C.H. Beck.

Siedlecki, W. (1980). W: Policzkiewicz, J., Siedlecki, W., Wengerek, E., Postępowanie nieprocesowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Siemiątkowski, T., Potrzeszcz, R. (2001). W: Siemiątkowski T., Potrzeszcz R. (red.), Komentarz do Kodeksu spółek handlowych. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Warszawa: LexisNexis.

Tarska, M. (2003). Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Istota. Ustrój. Funkcjonowanie. Warszawa: C.H. Beck.

Telenga, P. (2019). W: Jakubecki, A. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer LEX/el.

Wiśniewski, T. (1994). Udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością jako przedmiot egzekucji. Rejent, (2), 75–108.

Zieliński, A. (2017). W: Zieliński, A. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Warszawa: C.H. Beck, Legalis/el.