Najlepsze ceny Specjalne oferty dla członków klubu książki PWE Najtańsza dostawa
Prof. dr hab. Tomasz Sójka
ORCID: 0000-0001-7555-6829

Prof. dr hab. Tomasz Sójka

Autor jest profesorem Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

 
DOI: 10.33226/0137-5490.2025.1.1
JEL: K22

Instytucja ustąpienia akcjonariusza ze spółki jest nadzwyczajnym instrumentem, chroniącym mniejszościowego akcjonariusza prostej spółki akcyjnej przed nieetycznymi i dyskryminacyjnymi działaniami samej spółki lub akcjonariuszy kontrolujących spółkę, które w sposób trwały i poważny naruszają jego interesy. Jest to więc instytucja przewidziana do zastosowania w szczególnie drastycznych przypadkach. Ustąpienia akcjonariusza ze spółki nie powinno się postrzegać jako uniwersalnego rozwiązania problemu bycia „więźniem spółki” – a więc ogólnej, powszechnie dostępnej alternatywy dla zbycia akcji niepublicznej spółki w warunkach braku płynnego rynku dla jej akcji. Celem niniejszego artykułu jest rozstrzygnięcie kontrowersji wokół zakresu zastosowania omawianej instytucji. Autorzy opowiadają się za wąskim jego ujęciem.

Słowa kluczowe: prosta spółka akcyjna; ustąpienie akcjonariusza z prostej spółki akcyjnej
DOI: 10.33226/0137-5490.2024.1.2
JEL: K22

Celem niniejszego artykułu jest przeanalizowanie dopuszczalności nabycia od nieuprawnionego akcji objętych rejestrem akcjonariuszy. Poruszono również problem roszczeń przysługujących rzeczywiście uprawnionemu, związanych z przypadkiem takiego nabycia. Artykuł pozwolił na wykazanie, że w prawie polskim obecnie możliwe jest nabycie akcji wpisanych do rejestru akcjonariuszy, mimo że umowa została zawarta z osobą nieuprawnioną do rozporządzania nimi. Dematerializacja nie doprowadziła tym samym do osłabienia ochrony nabywcy w dobrej wierze. Odmienny wniosek przeczyłby zresztą założeniu o racjonalności ustawodawcy.

Słowa kluczowe: nabycie od nieuprawnionego; akcje; dematerializacja
DOI: 10.33226/0137-5490.2023.9.3
JEL: K22

Celem niniejszego artykułu jest opisanie zasad rządzących w prawie polskim dokonywaniem wpisów w rejestrze akcjonariuszy. Szczególna uwaga została poświęcona zasadzie szybkości wpisu, jej praktycznym konsekwencjom oraz ograniczeniom. Autorzy bronią poglądu, że zasada szybkości wpisu odgrywa w tym postępowaniu szczególnie ważną rolę. Obowiązek podjęcia wnikliwych i całościowych czynności wyjaśniających powstaje dopiero w razie powzięcia przez podmiot prowadzący rejestr akcjonariuszy uzasadnionych wątpliwości co do zasadności wpisu.

Słowa kluczowe: rejestr akcjonariuszy; akcje; dematerializacja
DOI: 10.33226/0137-5490.2021.4.4
JEL: K22

Celem niniejszego artykułu jest analiza podstawowych problemów prawnych związanych z prowadzeniem rejestru akcjonariuszy prowadzonego w formie rozproszonej, zdecentralizowanej bazy danych, w szczególności wykorzystującej technologię blockchain. Porusza więc on także problematykę formy akcji spółek niepublicznych i modelu ich dematerializacji; rejestru akcjonariuszy oraz obowiązków podmiotu prowadzącego ten rejestr. W niniejszym opracowaniu prezentuję tezę, że regulacje dotyczące rejestru akcjonariuszy prowadzonego w formie rozproszonej i zdecentralizowanej bazy danych należy interpretować świetle przepisów kształtujących ogólną funkcję rejestru akcjonariuszy jako podstawowego mechanizmu służącemu wykonywaniu prawa akcjonariuszy i obrotu nimi. Dlatego też konstrukcja takiego rejestru akcjonariuszy musi zapewniać nie tylko integralność zawartych tam danych, ale przede wszystkim prawidłowość stosunków korporacyjnych w spółce.

Słowa kluczowe: niepubliczna spółka akcyjna; prosta spółka akcyjna; reforma Kodeksu spółek handlowych; obrót akcjami; dematerializacja; blockchain