Zarządzenie zastępcze wojewody jako środek nadzoru nad samorządem terytorialnym umożliwiający wygaszanie mandatu w związku ze złamaniem ustawy antykorupcyjnej

Celem artykułu jest analiza instytucji zarządzenia zastępczego wojewody w kontekście przepisów ustawy o ograniczeniu swobody prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne, zwanej „ustawą antykorupcyjną”. Artykuł odnosi się do kwestii prawnego uregulowania jednego ze szczególnych środków nadzoru personalnego nad działalnością samorządu terytorialnego, jakim jest zarządzenie zastępcze wydawane przez wojewodę. Jego zasadniczym celem jest podejmowanie działań w następstwie bezczynności organów samorządowych. Działaniem takim wojewoda zastępuje de facto organy samorządu, przejmując ich kompetencje na podstawie określonych norm prawnych. Podstawą prawną do wydania zarządzenia zastępczego są ustrojowe ustawy samorządowe w związku z ustawą antykorupcyjną. Autor w swoich rozważaniach uwzględnia dorobek doktryny i judykatury oraz własne doświadczenie w zakresie wykładni i stosowania przepisów ustawy antykorupcyjnej. W tekście częściowo wykorzystano ustalenia poczynione przez autora na potrzeby innych publikacji dotyczących ustawy antykorupcyjnej (Mroczka, 2020, s. 31–64).

Bibliografia/References

Literatura

Borówka, K. (2018). Zarządzenie zastępcze wojewody. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.

Buczkowski, Ł. (2013). Środki nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego. W: W. Skrzydło, K. Eckhardt, P. Steciuk (red.), Prawo naszych sąsiadów. Konstytucyjne podstawy budowania i rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w Polsce i na Ukrainie. Rzeszów: Wyższa Szkoła Prawa i Administracji.

Chaba, D. (2018). Konstytucja RP jako podstawa umocowania samodzielności samorządu terytorialnego. W: K. Małysa-Sulińska, M. Stec (red.), Konstytucyjne umocowanie samorządu terytorialnego. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.

Chlipała, M., Żurek-Wójcik, J. (2020). Problematyka prawna uzasadnienia aktów nadzoru wojewody. Przegląd Prawa Publicznego, (9), 95–108.

Chmielnicki, P. (2006). Akty nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego w Polsce. Warszawa: Lexis Nexis.

Chmielnicki, P., Kisiel, W. (2005). Rozstrzygnięcie nadzorcze i zarządzenie zastępcze: alternatywa czy współwystępowanie. Finanse Komunalne, (7–8), 5–13.

Dolnicki, B., Wierzbica, A. (2019). Dopuszczalność uczestnictwa wójta (burmistrza, prezydenta miasta) w organach spółki prawa handlowego. Samorząd Terytorialny, (9), 32–40.

Dżedzyk, J. (2015). Zawieszenie prowadzenia działalności gospodarczej przez wójta. Nowe Zeszyty Samorządowe, (2), 20.

Gurdek, M. (2008). Glosa do wyroku TK z dnia 17 lipca 2007 r., P 19/04. Przegląd Prawa Publicznego, (1), 72–84.

Kisielewicz, A., Rymarz, F. (2006). Komentarz do art. 26. W: A. Kisielewicz, F. Rymarz, K. W. Czaplicki, B. Dauter (red.), Komentarz do ustawy z dnia 20 czerwca 2002 r. o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta. Samorządowe prawo wyborcze. Komentarz. Warszawa: Dom Wydawniczy ABC.

Mroczka, K. (2020). Komisja rozpatrująca wnioski o wyrażenie zgody na zatrudnienie osób, które pełniły funkcje publiczne — analiza instytucjonalno-prawna. Przegląd Legislacyjny, (4/114), 31–64.

Oleś, M. (2019). Integralność zewnętrzna prawa administracyjnego. W: J. Zimmermann (red.), Integralność prawa administracyjnego. Perspektywa polska. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.

Pyziak-Szafnicka, M. (1997). Zakaz łączenia funkcji w spółkach kapitałowych i organach gminy. Samorząd Terytorialny, (6), 11–24.

Rzetecka-Gil, A. (2009). Ustawa o ograniczeniu swobody prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.

Rzetecka-Gil, A. (2009). Ustawa o ograniczeniu swobody prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. Komentarz. Warszawa: LEX.

Rzetecka-Gil, A. (2017). Terminy do zaprzestania niedozwolonej działalności gospodarczej w ustawie antykorupcyjnej. Państwo i Prawo, (4), s. 86–92.

Szewc, T. (2016). Skuteczność samorządowych mechanizmów antykorupcyjnych. Samorząd Terytorialny, (4), s. 45–54.

Szewczyk, E. (2012). Odpowiednie stosowanie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego w postępowaniu nadzorczym prowadzonym przez wojewodę oraz regionalną izbę obrachunkową. Studia Lubuskie, (VIII), 177–199.

Szlachetko, K. (2020). Prawo gminy do wniesienia odwołania od zarządzenia zastępczego wojewody o zakazie zgromadzenia wydanego w trybie art. 26b ust. 4 ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. — Prawo o zgromadzeniach. Glosa do uchwały SN z dnia 28 marca 2018 r., III SZP 1/18. Gdańskie Studia Prawnicze, (1), 166–180.

Wierzbica, A. (2017). Ustawa o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. Komentarz. Warszawa: Legalis.

Zięty, J. J. (2020). Dopuszczalność powołania wójta do pełnienia funkcji członka organu spółki z udziałem jednostki samorządu terytorialnego, Radca Prawny. Zeszyty Naukowe, (3), s. 43–56.

 

Orzecznictwo/Judgments

Uchwała Sądu Najwyższego 7 sędziów z 18.10.2001 r., I KZP 9/01.

Uchwała Trybunału Konstytucyjnego z 13.04.1994 r., W 2/94.

Uchwała Trybunału Konstytucyjnego z 2.06.1993 r., W 17/93.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1.07.2019 r., II OSK 1425/19, LEX nr 2753273.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24.01.2019 r., I OSK 548/17, LEX nr 2627352.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26.02.2019 r., I OSK 836/17, LEX nr 2633422.

Wyrok Sądu Najwyższego z 1.10.2009 r., IV KK 455/08.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 23.06.1999 r., K 30/98.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 7.12.2005 r., Kp 3/05.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 19.10.2006 r., (2006), II SA/Sz 385/06.