Najlepsze ceny Specjalne oferty dla członków klubu książki PWE Najtańsza dostawa
Dr Agnieszka Małecka
ORCID: 0000-0002-7065-6289

Badaczka i wykładowczyni na Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach, specjalizująca się w innowacjach społecznych, zachowaniach konsumenckich i rynkach alternatywnych, ze szczególnym uwzględnieniem konsumpcji kolaboratywnej i gospodarki nieformalnej. Autorka licznych publikacji w czołowych czasopismach z zakresu marketingu i zarządzania, łączy swoją rolę akademicką z praktycznym doświadczeniem, prowadząc własną firmę badawczą, wypełniając tym samym lukę między wiedzą teoretyczną a wyzwaniami praktycznymi.

 
DOI: 10.33226/1231-7853.2025.5.3
JEL: M31, D12

Celem artykułu jest zaprezentowanie czynników motywacji etnocentryzmu regionalnego. W badaniu przeanalizowano motywy stojące za etnocentryzmem regionalnym, w tym wsparcie lokalnego otoczenia, postrzeganą wyższą jakość produktów regionalnych oraz postrzegany wpływ wyboru produktów regionalnych na zrównoważony rozwój. Zidentyfikowano trzy grupy konsumentów: osoby dostrzegające wysoką jakość produktów i korzyści ekonomiczne, ale niełączące wyborów regionalnych ze zrównoważonym rozwojem, silnie zaangażowanych konsumentów regionalnych z wysoką świadomością ekologiczną oraz konsumentów kierujących się przede wszystkim jakością produktów, wykazujących niski poziom etnocentryzmu. Wyniki dowodzą, że podejście pokolenia Z do etnocentryzmu regionalnego różni się od podejścia do tradycyjnego etnocentryzmu konsumenckiego, ponieważ jest mniej napędzane motywami prowewnątrzgrupowymi, a bardziej zrównoważonym rozwojem i względami moralnymi. Badanie podkreśla potrzebę dalszych analiz nad wpływem uwarunkowań gospodarczych oraz czynników indywidualnych na zachowania zakupowe w odniesieniu do produktów regionalnych.

Słowa kluczowe: etnocentryzm regionalny; zachowania konsumenckie; pokolenie Z; zrównoważona konsumpcja; produkty lokalne
DOI: 10.33226/1231-7853.2020.8.2
JEL: M31, D16, E21

Badanie wielowymiarowości użyteczności konsumpcji kolaboratywnej

The limited amount of research on collaborative consumption and its' different results suggest that the individual motivations for consumers' engagement are likely to be more complex and quite dissimilar to the motivation for participation in other social sharing initiatives. Except few studies on local community or environmental benefits, key motivators generating perceived utility for participants engaging in collaborative consumption were mostly connected with intrinsic benefits. In fact, researchers suggest that drivers for collaborative consumption seem to be broad and wideranging, from individual to social or even political ones. This study is a quantitative research on the influence of foregoing factors as components of perceived utility on collaborative consumption propensity.

Ograniczona liczba opracowań na temat konsumpcji kolaboratywnej, a także odmienne wyniki badań sugerują, że motywacja indywidualna uczestnictwa w zjawisku może być bardziej skomplikowana i różna od motywacji uczestnictwa w innych przejawach współdzielenia. Poza kilkoma badaniami odnoszącymi się do korzyści lokalnych społeczności i korzyści środowiskowych główne motywy postrzeganej użyteczności zjawiska dotyczyły przede wszystkim korzyści indywidualnych. Tym niemniej dostępne opracowania sugerują, że uwarunkowania uczestnictwa w konsumpcji kolaboratywnej mogą przyjmować znacznie szerszy zasięg, obejmując czynniki indywidualne, społeczne, a nawet polityczne. W niniejszym artykule autorzy, w oparciu o badania ilościowe, podejmują próbę określenia zależności pomiędzy tymi czynnikami a postrzeganą użytecznością konsumpcji kolaboratywnej.

Słowa kluczowe: collaborative consumption; sharing economy; utility