Transport, obok rolnictwa i handlu, stanowił jeden z pierwszych obszarów, które zostały objęte wspólną polityką Unii Europejskiej. Pochodną dynamicznych zmian społeczno-gospodarczych oraz procesów integracyjnych było niejednokrotne przewartościowanie realizowanych w jej ramach celów i priorytetów inwestycyjnych oraz potrzeb rozwojowych w zakresie poszczególnych gałęzi transportu, w tym również kolejowych przewozów cargo.

Kraje członkowskie, choć prowadzą suwerenne polityki transportowe, chcąc współtworzyć system transportowy — muszą starać się podążać za tymi zmianami i ujmować je w narodowych politykach transportowych. W artykule dokonano analizy tych celów oraz ich wpływu na funkcjonowanie polskiego rynku kolejowego cargo w latach 1980–2018.