W artykule omawiane są główne kwestie determinujące model ustawowej kodyfikacji samozatrudnienia, w szczególności samozatrudnienia zależnego. Zakres analizy obejmuje także konsekwencje wynikające z faktu, że samozatrudnienie jest instytucja prawa zobowiązań, fundamentalnej części prawa prywatnego. Wymaga to świadomości szeregu ryzyk związanych z nieprawidłową kodyfikacją samozatrudnienia, przesunięciem ciężaru jego regulacji wyłącznie w obszar klasycznych instytucji prawa pracy, bez uwzględnienia całości zasad prawa prywatnego. W ramach uwag de lege ferenda podjęto próbę odpowiedzi na pytanie o pożądany kształt kodyfikacji samozatrudnienia jako odrębnej od prawa pracy podstawy prawnej zatrudnienia. W tym zakresu zaproponowano model oparty na analizie ryzyk wynikających z nieprawidłowego modelu unormowania samozatrudnienia, szczególnie w wariancie ustawy pozakodeksowej, wzmacniającej odrębność samozatrudnienia od prawa pracy.

W artykule omawiane są główne czynniki delimitujące zakres zatrudnienia podlegającego prawu pracy oraz model świadczenia pracy przez osoby samozatrudnione z perspektywy stworzenia docelowego modelu ustawowego samozatrudnienia (kodyfikacji). Analiza obejmuje przegląd relacji samozatrudnienie a system prawa pracy, przyczyn oddziaływania samozatrudnienia na rynek pracy a dzięki temu omówiono ogólne podejście do uregulowaniu samozatrudnienia w UE oraz potencjalne kierunki unormowania samozatrudnienia w Polsce. W szczególności podjęto próbę odpowiedzi czy kodyfikacja samozatrudnienia jako odrębnej od prawa pracy podstawy prawnej zatrudnienia jest kierunkiem właściwym oraz jakie społeczne i ekonomiczne czynniki determinują wybór formy zatrudnienia podlegającego prawu pracy oraz zakres świadczenia pracy przez osoby samozatrudnione.