Applicability of Article 102 TFEU as a legal instrument for ex post merger control in light of the CJEU judgment in case C-449/21 Towercast

Zastosowanie artykułu 102 TFUE jako prawnego instrumentu kontroli koncentracji ex post w świetle wyroku TSUE w sprawie C-449/21 Towercast

It has become accepted in existing practice that the principal instrument for the control of concentrations with a Community dimension is the mechanism provided for in Regulation 2004/139/EC. Its essence is the EC's prior control of concentrations assessed from the perspective of a significant impediment of effective competition in the common market or a substantial part of it. In contrast, concentrations which did not exceed the quantitative thresholds stipulated under EU or national law generally remained outside the control system. However, a certain change of approach in this respect has been introduced in the judgment of the Court of Justice of the European Union in case C-449/21 Towercast (ECLI:EU:C:2023:207). It confirms the NCAs' capacity to apply Article 102 TFEU when assessing concentrations that lack a 'community' or even 'national' character under ex post control. However, this issue may raise certain doubts, as past practice has indicated that the provisions on the prohibition of abuse of a dominant position for the assessment of a given concentration were applied incidentally and concerned a different legal context. Accordingly, the objective of this paper is to clarify the mutual relations between the provisions arising from the Regulation and the TFEU, including, in particular, their legal nature, functions, objectives and effects.

W dotychczasowej praktyce przyjęło się, że podstawowym instrumentem kontroli koncentracji o wymiarze wspólnotowym jest mechanizm przewidziany w rozporządzeniu 2004/139/WE. Jego istotą jest dokonywana przez KE uprzednia kontrola koncentracji oceniana z perspektywy znacznego zakłócenia konkurencji na wspólnym rynku lub znacznej jego części. Koncentracje natomiast, które nie przekraczały progów ilościowych przewidzianych w prawie unijnym czy krajowym, zasadniczo pozostawały poza systemem kontroli. Pewną zmianę podejścia w tym zakresie przynosi jednak wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-449/21 Towercast. W praktyce potwierdza on możliwość zastosowania (przez krajowe organy ochrony konkurencji) art. 102 TFUE w celu oceny koncentracji niemających przymiotu „wspólnotowych” czy nawet „krajowych” w trybie kontroli ex post. Kwestia ta jednak może budzić pewne wątpliwości, ponieważ dotychczasowa praktyka wskazywała, iż przepisy dotyczące zakazu nadużywania pozycji dominującej do oceny danej koncentracji stosowane były incydentalnie i dotyczyły innego stanu prawnego. Celem artykułu jest zatem wyjaśnienie wzajemnych relacji pomiędzy przepisami wynikającymi z rozporządzenia a TFUE, w tym zwłaszcza ich charakteru prawnego, funkcji, celów oraz skutków.

References/Bibliografia

Dentons. (2023). CJEU Decision in the Towercast case – ex post review of deals by the back door? https://www.dentons.com/en/insights/articles/2023/march/24/cjeu-decision-in-the-towercast-case-ex-post-review-of-deals-by-the-back-door (accessed 8.08.2023).

Doniec, A. (2016). Stosowanie kar pieniężnych w unijnym i polskim prawie konkurencji w świetle wymogów ochrony praw człowieka. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego.

Hellström, P., Maier-Rigaud, F., & Bulst F. W. (2009). Remedies in European antitrust law. Antitrust Law Journal, 76(1), 43–63. http://www.jstor.org/stable/40843701

Kohutek, K. (2015). Komentarz do rozporządzenia nr 1/2003 w sprawie wprowadzenia w życie reguł konkurencji ustanowionych w art. 81 i 82 Traktatu. Lex/el.

Kohutek, K. (2013). Komentarz do rozporządzenia nr 139/2004 w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw. Lex/el.

Kopera, D, & Wiliński, F. (2022). Problematyka killer acquisitions w świetle wyroku w sprawie Illumina/Grail przeciwko Komisji Europejskiej. Internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny, 11(4), 134–143.

von Koppenfels, U. (2015). A fresh look at the EU Merger Regulation? The European Commission's White Paper "Towards More Effective EU Merger Control". Liverpool Law Review, 36(1), 16–18. https://doi.org/10.1007/s10991-015-9163-x

Koszowski, M. (2012). Limits of being bound by the rulings of the Court of Justice of the European Union (42–43). In: S. M. Grochalski (ed.), Granice państwa jako granice jurysdykcji w Unii Europejskiej. Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej.

Krzykowski, M., Mariański, M., & Zięty J. (2021). Principle of reasonable and legitimate expectations in international law as a premise for investments in the energy sector. International Environmental Agreements: Politics, Law and Economics, 21, 75–91. https://doi.org/10.1007/s10784-020-09471-x

Levy, N., Rimsa, A., & Buzatu, B. (2021). The European Commission's new merger referral policy: A creative reform or an unnecessary end to 'brightline' jurisdictional rules? European Competition and Regulatory Law Review, 5(4), 364–379. https://doi.org/10.21552/core/2021/4/5

Maciejewski, T., & Theilen, J. (2017). Temporal aspects of the interaction between national law and EU law: Reintroducing the protection of legitimate expectations. European Law Review, (5), 714–715.

Mulder, J., & Sauter, W. (2023). A new regime for below threshold mergers in EU competition law? The Illumina/Grail and Towercast judgments. Journal of Antitrust Enforcement, 11(3), 544–554. https://doi.org/10.1093/jaenfo/jnad029

Skoczny, T. (ed.). (2009). Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz. C.H.Beck.

Stolarski, K. (2015). Zakaz nadużywania pozycji dominującej na rynkach telekomunikacyjnych w prawie Unii Europejskiej. Podręczniki Monografie, (16). Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego.

Van Meerbeeck, J. (2016). The principle of legal certainty in the case law of the European Court of Justice: From certainty to trust. European Law Review, 41(2), 275–288. http://hdl.handle.net/2078.3/177694

Wąsek-Wiaderek, M. (2007). Funkcja instytucji pytań prejudycjalnych. In: M. Wąsek-Wiaderek, & E. Wojtaszek-Mik (Eds.), Pytanie prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich. Oficyna.

Woźniak-Cichuta, M. (2022). Koniec „zabójczych przejęć” czy pewności prawa? Reinterpretacja art. 22 rozporządzenia w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw. Internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny, 11(4), 53–73. https://doi.org/10.7172/2299-5749.IKAR.4.11.3