Depozyt likwidacyjny jako warunek wykreślenia spółek kapitałowych z Krajowego Rejestru Sądowego

Celem artykułu jest wykładnia przepisów regulujących funkcjonowanie instytucji depozytu likwidacyjnego spółek kapitałowych. Artykuł omawia społeczno-gospodarcze przeznaczenie instytucji depozytu likwidacyjnego spółek kapitałowych z perspektywy praw wspólników (akcjonariuszy) spółek kapitałowych, ich wierzycieli oraz różnych wartości publicznoprawnych. Autor stawia i broni tezę, że zaspokojenie wierzycieli lub zabezpieczenie ich praw depozytem likwidacyjnym jest bezwzględnym warunkiem ukończenia likwidacji i wykreślenia spółek kapitałowych z rejestru. Zwraca uwagę, że spotykane w praktyce relatywizowanie tego wymogu w postępowaniu likwidacyjnym prowadzi do różnych nadużyć, które w zależności od specyfiki należy kwalifikować nie tylko jako naruszenie praw wierzycieli, ale również naruszenie zasad praworządności oraz pewności prawa i bezpieczeństwa obrotu. Autor opowiada się za taką wykładnią przepisów, która zwiększa skuteczność nadzoru publicznego sądów rejestrowych nad postępowaniem likwidacyjnym spółek kapitałowych.

Bibliografia/References

Allerhand, M. (1991). Kodeks handlowy. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, t. 2. Bielsko Biała: Wydawnictwo Park (reprint Spółki Wydawniczej „Kodeks” Lwów 1935).

Babiarz, S., Łukowski, W. (2010). Glosa do uchwały SN z 24.01.2007 r., III CZP 143/06. Prawo Spółek, (3).

Chłopecka, A. (2018). Problematyka majątku ujawnionego po zakończeniu postępowania likwidacyjnego spółki kapitałowej. Zeszyty Prawnicze, (3). https://doi.org/10.21697/zp.2018.18.3.02

Dziurzyński, T., Fenichel, Z., Honzatko, M. (1992). Kodeks handlowy. Komentarz. Łódź: Łódzka Agencja Informacyjna S.A. (reprint wydania Księgarni Powszechnej, Kraków, 1936).

Garlicki, L., Zubik, M. (red.) (2016). Komentarz do art. 21 KRP. W: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. I. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.

Grykiel, J. (2011). Postępowanie dotyczące aktywów spółki po jej likwidacji. Glosa do uchwały SN z 24.01.2007 r., III CZP 143/06. Glosa, (2).

Jakubecki, A. (2017). Glosa do uchwały SN z 24.01.2007 r., III CZP 143/06, OSP 2008/7/74.

Jara, Z. (red.) (2020). W: Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Warszawa: C.H. Beck.

Klepacz, T. (2012). Ujawnienie składników majątkowych spółki kapitałowej po wykreśleniu z rejestru. Przegląd Prawa Handlowego, (6).

Koniewicz, A. (2010a). Majątek polikwidacyjny osób prawnych na przykładzie spółek kapitałowych. Warszawa.

Koniewicz, A. (2010b). Majątek polikwidacyjny spółek kapitałowych. Glosa (4).

Koniewicz, A. (2017). Komentarz do uchwały SN z 3 grudnia 2014 r., III CZP 90/14, OSNC 2015/10/112. Rocznik Orzecznictwa i Piśmiennictwa z zakresu Prawa Spółdzielczego oraz Prawa Spółek Handlowych, VII.

Krawczyk-Giehsmann, A., Śledzikowski, M. (2018). Zabezpieczenie wierzytelności spornych w trakcie postępowania likwidacyjnego spółki z o.o., Monitor Prawa Handlowego, (2).

Kruczalak, K. (red.) (2001). Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Warszawa: LexisNexis.

Marek, R. (2014). Ustanie bytu prawnego spółki kapitałowej a wygaśnięcie jej długów. Przegląd Prawniczy Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, (6/19). https://doi.org/10.14746/ppuam.2016.6.19

Markiewicz, K. (2008). Zwrot przedmiotu z depozytu sądowego, cz. II. Monitor Prawniczy, (11).

Marszałkowska-Krześ, E. (2004). Wpisy w rejestrze przedsiębiorców dotyczące spółek handlowych. Warszawa: C.H. Beck.

Olejniczak, A. (red.) (2018). System prawa prywatnego, t. 6. Warszawa: C.H. Beck.

Osajda, K. (red.) (2020). Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym. Komentarz. Warszawa: C.H. Beck.

Potrzeszcz, R. (1998). Wykreślenie spółki kapitałowej bez (właściwej) likwidacji — ze stanowiska wierzycieli. Rejent, (5).

Rodzynkiewicz, M. (2018). Komentarz do art. 272 ksh. W: A. Opalski (red.), Kodeks spółek handlowych, tom II B. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz. Art. 227–300. Warszawa: C.H. Beck.

Sołtysiński, S. (red.) (2016). System Prawa Prywatnego, t. 17B. Warszawa: C.H. Beck.

Szanciło T. (2013). Actio pro socio a następstwo prawne. Przegląd Prawa Handlowego, (12).

Szczurowski, T. (2016). Kognicja sądu rejestrowego w sprawach wszczynanych na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym. Warszawa: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości.

Szumański, A. (red.) (2019). System Prawa Handlowego, t. 2A. Warszawa: C.H. Beck.

Terc, A. (2020). Komentarz do art. 287 k.s.h., nb 11. W: Z. Jara (red.) Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Warszawa: C.H. Beck.

Tuleja, P. (red.) (2019). Komentarz do art. 21 KRP. W: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Wolters Kluwer Polska.

Węgrzynowski, Ł. (2014a). Charakterystyka praw i obowiązków spółki kapitałowej po jej wykreśleniu z rejestru przedsiębiorców, cz. II. Przegląd Prawa Handlowego, (8).

Węgrzynowski, Ł. (2014b). Skutki prawne wykreślenia spółki kapitałowej z rejestru przedsiębiorców, cz. I. Przegląd Prawa Handlowego, (7).

Włodyka, S. (red.), (2009), System Prawa Handlowego, t. 1. Warszawa: C.H. Beck.

Wowerka, A. (2008). Dopuszczalność ustanowienia likwidatora spółki z o.o. po jej prawomocnym wykreśleniu z rejestru. Glosa do uchwały SN z dnia 24 stycznia 2007 r., III CZP 143/2006. Gdańskie Studia Prawnicze. Przegląd Orzecznictwa, (3).

Wrzołek-Romańczuk, M. (2002). Wpis niedopuszczalny w Krajowym Rejestrze Sądowych. Przegląd Prawa Handlowego, (4).

Zamojski, Ł. (2016). Pojęcie danych niedopuszczalnych ujawnionych w Krajowym Rejestrze Sądowym — glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 2.12.2015 r. (IV CSK 99/15). Glosa, (3).

Zieliński, A. (2002). Złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego. Monitor Prawniczy, (7).