Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 11/2020

Celem artykułu jest wykładnia przepisów regulujących funkcjonowanie instytucji depozytu likwidacyjnego spółek kapitałowych. Artykuł omawia społeczno-gospodarcze przeznaczenie instytucji depozytu likwidacyjnego spółek kapitałowych z perspektywy praw wspólników (akcjonariuszy) spółek kapitałowych, ich wierzycieli oraz różnych wartości publicznoprawnych. Autor stawia i broni tezę, że zaspokojenie wierzycieli lub zabezpieczenie ich praw depozytem likwidacyjnym jest bezwzględnym warunkiem ukończenia likwidacji i wykreślenia spółek kapitałowych z rejestru. Zwraca uwagę, że spotykane w praktyce relatywizowanie tego wymogu w postępowaniu likwidacyjnym prowadzi do różnych nadużyć, które w zależności od specyfiki należy kwalifikować nie tylko jako naruszenie praw wierzycieli, ale również naruszenie zasad praworządności oraz pewności prawa i bezpieczeństwa obrotu. Autor opowiada się za taką wykładnią przepisów, która zwiększa skuteczność nadzoru publicznego sądów rejestrowych nad postępowaniem likwidacyjnym spółek kapitałowych.

Niedostateczna kapitalizacja jako szczególna forma finansowania długiem w strategiach podatkowych holdingów międzynarodowych

The instrument of thin capitalization is of key importance in holding companies' international tax planning policies. This measure has been widely adopted by structures conducting cross-border business activity. That notwithstanding, shaping such policies through the use of thin capitalization requires a thorough knowledge of domestic regulations applicable in EU Member States that are concerned not only with the possibilities of employing this measure but also with the provisions limiting the use of thin capitalization. Analyzing the legal provisions on countering thin capitalization, it may be concluded that no measure offers absolute certainty that the negative consequences of the phenomenon of thin capitalization will be countered. The objective of the article is to indicate the most effective mechanisms adopted by international holding companies as well as the tax consequences that they bring about, and tax risk in particular.

Kluczowe znaczenie dla międzynarodowej polityki planowania podatkowego holdingów ma instrument niedostatecznej kapitalizacji. Zjawisko to jest dość powszechnie wykorzystywane przez struktury działające transgranicznie, jednak kreowanie polityki przy jego zastosowaniu wymaga biegłej znajomości regulacji wewnętrznych poszczególnych państw członkowskich UE, nie tylko odnoszących się do możliwości wykorzystywania tej konstrukcji, ale również przepisów ograniczających tzw. cienką kapitalizację. Celem artykułu jest wskazanie najbardziej efektywnych mechanizmów wykorzystywanych przez holdingi międzynarodowe i konsekwencji podatkowych, jakie za sobą niosą, a szczególnie unaocznienie, jakie jest ryzyko podatkowe.

Inspiracją do badań przedstawionych w artykule stały się pojawiające się w ostatnim czasie postulaty nowelizacji ustawy o własności lokali w kontekście wyposażenia wspólnot mieszkaniowych w prawo do podejmowania uchwał w przedmiocie zakazu wynajmu krótkoterminowego lokali. Postulaty te argumentowano m.in. brakiem jednoznacznej regulacji dotyczącej dopuszczalności podejmowania takich uchwał, jak też brakiem odpowiednich środków ochrony praw właścicieli lokali przed naruszeniami generowanymi zjawiskiem najmu krótkoterminowego lokali. Celem artykułu stało się zatem ustosunkowanie się do zasadności podnoszonych argumentów. W pierwszej części artykułu przedmiotem analiz uczyniono problem dopuszczalności podejmowania przez wspólnoty mieszkaniowe uchwał zakazujących wynajmu krótkoterminowego lokali oraz uchwał o zwiększeniu obciążenia właścicieli lokali wynajmowanych krótkoterminowo na gruncie obowiązujących przepisów. W drugiej części artykułu badaniem objęto problematykę przysługujących właścicielom lokali środków ochrony ich praw w sytuacji, w której w budynku sąsiednie lokale wynajmowane są w reżimie najmu krótkoterminowego. Omówione zostały środki ochrony praw przysługujące właścicielom lokali, uregulowane zarówno w kodeksie cywilnym, jak i ustawie o własności lokali. Dokonano też ich oceny w kontekście możliwości ich wykorzystania w sytuacji naruszeń generowanych najmem krótkoterminowym lokali.

Przejawem instytucji incompatibilitas w prawie samorządu terytorialnego jest między innymi art. 24f ust. 2 ustawy z 8.03.1990 r. o samorządzie gminnym (u.s.g.). Określone w ustawach zasady zapobiegania korupcji w samorządzie są przedmiotem licznych uwag krytycznych nauki prawa. W szczególności kwestią problematyczną jest relacja art. 2 ust. 6, art. 4 oraz art. 6 ust. 1 ustawy z 21.08.1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne względem art. 24f ust. 2 u.s.g. Wątpliwości interpretacyjne rodzi także kwestia bycia przez osoby wskazane w art. 24f ust. 2 u.s.g. członkami władz zarządzających lub kontrolnych i rewizyjnych oraz pełnomocnikami spółek handlowych z udziałem osób prawnych jakichkolwiek jednostek samorządu terytorialnego lub przedsiębiorców, w których uczestniczą takie osoby. Tymże szczegółowym zagadnieniom został poświęcony niniejszy artykuł.

Celem artykułu jest ocena rozwiązań prawnych przyjętych w ustawie z 13.02.2020 r. o zmianie ustawy — Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw w zakresie legalizacji samowoli budowlanych. Powołany akt stanowi kolejny przykład działań ustawodawcy ukierunkowanych na ograniczenie liczby samowoli budowlanych w Polsce. W odróżnieniu od dotychczas obowiązującej regulacji ustawa tworzy jedno, czytelne postępowanie legalizacyjne, wprowadzając jednocześnie nieznaną prawu budowlanemu uproszczoną procedurę legalizacji tzw. starych samowoli budowlanych. Legalizacja nadal pozostaje zjawiskiem negatywnie ocenianym przez ustawodawcę, połączonym z obowiązkiem uiszczenia opłaty legalizacyjnej. W ustawie zabrakło rozwiązań usprawniających wykrywanie samowoli budowlanych oraz egzekucję nakazów rozbiórki. Uzasadnione wątpliwości jurydyczne, w aspekcie zgodności z zasadą równości wobec prawa wywołuje także sformułowanie przepisów poświęconych legalizacji samowoli, w których od zakończenia budowy upłynęło co najmniej 20 lat.

Przedmiotem niniejszego artykułu jest nowelizacja kodeksu spółek handlowych dokonana w związku z epidemią COVID-19. Autor prezentuje zasadnicze aspekty tej nowelizacji, wskazując iż w przeważającej mierze dotyczy ona nowych zasad funkcjonowania organów spółek kapitałowych. Celem zasadniczym nowelizacji jest umożliwienie funkcjonowania organów spółek kapitałowych w trybie zdalnym albo zbliżonym do trybu zdalnego.

Glosowany wyrok dotyczy możliwości uznania rozbiórki obiektu za przedmiot umowy o roboty budowlane. Kwestia ta jest jednak związana z szerszym zagadnieniem o istotnym znaczeniu dla praktyki — określeniem kryteriów odróżniających umowę o roboty budowlane od umowy o dzieło. Celem artykułu jest wskazanie przesłanek umożliwiających delimitację obu umów, w tym przede wszystkim dokonanie wykładni pojęć „obiekt” i „roboty budowlane”. Odniesiono się również do zakresu podmiotowego umowy o roboty budowlane oraz zakresu przedmiotowego ochrony, którą ustawodawca zapewnił podwykonawcom robót budowlanych. W konsekwencji autorka dochodzi do wniosku, że wykonanie rozbiórki obiektu może stanowić przedmiot umowy o roboty budowlane. Ustalenie zastosowania wskazanych przepisów wymaga jednak zbadania w ramach konkretnej umowy świadczenia wykonawcy oraz jego przedmiotu, oceny realizowanej inwestycji stosownie do wymagań prawa budowlanego, jak również istnienia szczególnej postaci współdziałania inwestora z wykonawcą.