Najlepsze ceny Specjalne oferty dla członków klubu książki PWE Najtańsza dostawa
DOI: 10.33226/0137-5490.2020.7.6
JEL: K220

Glosa do wyroku NSA z 12.03.2019 r., I OSK 657/19, dotyczącego kontrolowania spółek komunalnych przez radę gminy (glosa częściowo krytyczna)

Przedmiotem glosy jest orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz poprzedzającego go wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim. W wyrokach tych sąd doszedł do przekonania, że rada gminy ma kompetencje do bezpośredniego kontrolowania spółek komunalnych. Wyrok ten stanowi wyłom w dotychczasowej linii orzeczniczej, przyjmującej że nadzór i kontrola sprawowane przez komisję rewizyjną rady gminy następują pośrednio przez kontrolę działalności organu wykonawczego gminy. W artykule poddano analizie argumenty przedstawione przez sąd zarówno na tle dotychczasowego orzecznictwa, jak i wypowiedzi doktryny. W konsekwencji autor dochodzi do przekonania, że stanowisko sądu dopuszczające kontrolę spółek komunalnych przez komisje rewizyjne nie znajduje oparcia w obowiązującym stanie prawnym. Nawet jeżeli przyjąć, że rada może wskazać taki przedmiot kontroli, to nie istnieją instrumenty prawne zmuszające spółkę do podporządkowania się tej kontroli. Jedyny instrument, jaki przewidział ustawodawca, to uprawnienia do indywidualnej kontroli spółek przez radnych.

Pobierz artykul
Słowa kluczowe: spółka komunalna; gmina; rada gminy; nadzór; kontrola

Bibliografia

Bibliografia/References

Literatura/Literature

Banasiński, C., Jaroszyński, K. (2017). Ustawa o gospodarce komunalnej. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer.

Boć, J. (2003). W: A. Błaś, J. Boć, J. Jeżewski, Administracja publiczna. Poznań: Kolonia Limited.

Budzisz, R. (2019). Wzmocnienie pozycji organu stanowiącego w samorządzie terytorialnym — realna zmiana czy gra pozorów? W: B. Dolnicki (red.), Pozycja ustrojowa organów jednostek samorządu terytorialnego. Warszawa: Wolters Kluwer.

Cern, G. (2017). Wzajemne przenikanie prawa publicznego i prywatnego w działalności spółek komunalnych — wybrane zagadnienia. W: P.

Bieś-Srokosz (red.), J. Srokosz (red.), E. Żelasko-Makowska (red.), Wzajemne oddziaływanie gałęzi prawa publicznego i prywatnego. Częstochowa. https://doi.org/10.16926/gea.2017.01.08

Cern, G. (2019). Spółka komunalna a kontrola sprawowana przez radę gminy i radnych. W: B. Dolnicki (red.), Pozycja ustrojowa organów jednostek samorządu terytorialnego. Warszawa: Wolters Kluwer.

Cisek, A. (2003). Uprawnienia komisji rewizyjnej rady gminy do kontroli spółki z o.o., której jedynym udziałowcem jest gmina. Nowe Zeszyty Samorządowe, (1), 6.

Czesyk, D. (2016). Pozycja ustrojowa oraz kompetencje komisji rewizyjnej w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych oraz rozstrzygnięć nadzorczych wojewodów. Samorząd Terytorialny, (11), 77.

Dolnicki, B. (2015), Gminne jednostki organizacyjne a jednostki organizacyjne gminy. Gdańskie Studia Prawnicze, (2).

Górecki, E. (2001). Kontrola wewnętrzna w przedsiębiorstwie rynkowym. Łódź: Agencja Wydawnicza Interfart.

Jagoda, J., Łobos-Kotowska, D., Stańko, M. (2008). Gospodarka mieniem komunalnym. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis.

Jaworska-Dębska, B. (2018). Uprawnienia kontrolne w samorządzie terytorialnym w świetle nowelizacji z 2018 roku. Opolskie Studia Administracyjno-Prawne, (1). https://doi.org/10.25167/osap.205

Jóźwik, M. (2008). Kontrola w spółce. Wspólnota, (5).

Kiełbus, M. (2018). Kontrola spółek komunalnych przez komisję rewizyjną rady gminy. prawodlasamorządu.pl (1.04.2020). https://doi.org/10.31648/cetl.2499

Kiełbus, M. (2019), Rozbieżne orzeczenia dotyczące możliwości kontrolowania spółek komunalnych przez komisję rewizyjną rady gminy. Prawodlasamorządu.pl (1.04.2020).

Kisiel, W. (2010). W: K. Bandarzewski, P. Dobosz, W. Kisiel, P. Kryczko, M. Mączyński, S. Płażek, P. Chmielnicki (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis, 386.

Kociński, C. (2011). Dopuszczalność przeprowadzenia kontroli Ośrodka Sportu i Rekreacji w likwidacji sp. z o.o. przez komisję rewizyjną rady miejskiej. Nowe Zeszyty Samorządowe, (3), 37.

Korczak, J. (2007). Zasady podejmowania czynności kontrolnych względem spółek prawa handlowego z udziałem mienia samorządowego. Nowe Zeszyty Samorządowe, (4), 35.

Kruczalak-Jankowska, J., Cern G. (2016). Nadzór właścicielski w spółkach komunalnych z udziałem gminy sprawowany przez organ stanowiący oraz wykonawczy gminy — uwagi krytyczne. Gdańskie Studia Prawnicze, (2).

Kudra-Ostrowska, A. Jagodziński, M. (2015). Czy komisja rewizyjna rady gminy jest uprawniona do kontroli spółek komunalnych?, prawodlasamorzadu.pl (1.04.2020).

Kurowski, L., Ruśkowski, E., Sochacka-Krysiak, H. (2000). Kontrola finansowania w sektorze publicznym. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.

Lemańska, J. (2017). Kryterium czy kryteria nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego? Samorząd Terytorialny, (5).

Martysz, Cz. (2018). Komentarz do art. 24. W: B. Dolnicki (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer.

Mituś, A. (2005). Gospodarka komunalna gminy. Kontrowersje wokół ustawy, Przegląd Samorządowy. Monitor Zamówień Publicznych, (5).

Rzetecka-Gil, A. (2007). Glosa do wyroku z dnia 28 lutego 2006 r., II PK 189/05, LEX/el 2007, nr 61954. https://doi.org/10.17951/sil.2020.29.1.261-271

Rzetecka-Gil, A. (2014). Pojęcie zgłoszenia w rozumieniu przepisu art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu w prowadzeniu działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. Glosa do wyroku NSA z dnia 23 kwietnia 2014 r., II OSK 637/2014, LEX/el. 2014. https://doi.org/10.31268/zpbas.2019.71

Rzetecka-Gill, A. (2009). Glosa do wyroku WSA w Bydgoszczy z dnia 8 stycznia 2009 r., II SA/Bd 878/08, Lex 99925.

Skwarło, R. (2006). Spółka jest jednostką organizacyjną. Wspólnota, (19).

Sołtyk, P. (2018). Komisja Rewizyjna jako element kontroli wewnętrznej w samorządzie terytorialnym. Samorząd Terytorialny, (5).

Szewc, A. (2000), O prawie samorządu terytorialnego (uwagi krytyczne), Państwo i Prawo, (8).

Szewc, A. (2005a). O pojęciu „jednostka organizacyjna” w polskim prawie samorządu terytorialnego. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 67(3), s. 105–111;

Szewc, A. (2005b). W: A. Szewc, G. Jyż, Z. Pławecki (red.), Samorząd Gminny. Komentarz. Warszawa: Dom Wydawniczy ABC.

Walczak, W. (2014). Wyznaczenie prezydenta miasta do pełnienia funkcji w radzie nadzorczej spółki kapitałowej. Wiedza Prawnicza, (2).

Wierzbica, A. (2008a). Glosa do wyroku SN z dnia 28 lutego 2006 r., II PK 189/05. Przegląd Prawa Publicznego, (2), 88. https://doi.org/10.12775/ppos.2014.035

Wierzbica, A. (2008b). Ograniczenia antykorupcyjne w samorządzie terytorialnym. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.

Wierzbica, A. (2012). W: R. Cybulska, B. Dolnicki, A. Faruga, J. Glumińska-Pawlic, J. Jagoda, A. Marekwia, Cz. Martysz, A. Wierzbica, Ustawa o samorządzie województwa. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.

Wróblewski, J. (1979). W: W. Lang, J. Wróblewski, S. Zawadzki (red.), Teoria państwa i prawa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Akty prawne/Legal acts

Ustawa z 15.09.2000 r. — Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 505 ze zm.).

Ustawa z 20.12.1996 r. o gospodarce komunalnej (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 712 ze zm.).

Ustawa z 8.03.1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 713 ze zm.).

Orzecznictwo/Judgments

Orzeczenie TK K 5/86, U 6/87, K 1/89, U 3/92, K 11/93.

Postanowienie NSA z 26.05.2015 r., II FSK 826/13.

Wyrok NSA z 15.07.2009 r., II OSK 663/09.

Wyrok NSA z 19.06.2008 r., II OSK 500/08.

Wyrok NSA z 23.04.2014 r. II OSK 637/14, OwSS 2014/3/97-101.

Wyrok NSA z 29.05.2009, I OSK 178/09.

Wyrok NSA z 8.08.2007 r., I OSK 781/07.

Wyrok WSA w Bydgoszczy z 8.01.2009 r., II SA/Bd 878/08.

Wyrok WSA w Gliwicach z 2.07.2019 r. sygn. III SA/Gl 472/19.

Wyrok WSA w Olsztynie z 16.06.2015 r., II SA/OL 433/15.

Wyrok WSA w Poznaniu z 18.08.2009 r., II SA/Po.

Wyrok WSA w Warszawie z 7.09.2018 r., VIII SA/Wa 543/18.

Cena artykułu
16.00
Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego nr 7/2020
62.00
Wersja elektroniczna
62.00
Prenumerata
840.00 zł
672.00
Najniższa cena z 30 dni: 672.00
zamów prenumeratę