O kształtowaniu wysokości kary umownej w zamówieniach publicznych

Kształtowanie kar umownych w zamówieniach publicznych napotyka nadal liczne trudności o podłożu kwalifikacyjnym, związane zwłaszcza z adekwatnym do naruszeń powinności kontraktowych doborem tytułu kary oraz optymalizacją jej wysokości. Jej racjonalizacja jest uzasadniona nie tylko ochroną interesów publicznych i publicznoprawnym obowiązkiem dochodzenia roszczeń, lecz także powszechną ideą sprawiedliwości kontraktowej. Ostatnio potęgują się jeszcze trudności interpretacyjne dotyczące nowych przepisów o zwalczaniu klauzul abuzywnych, wprowadzanych bezzasadnie na niekorzyść wykonawców do projektowanych adhezyjnie umów o zamówienia publiczne, podlegających kontroli w trybie odwoławczym przed Krajową Izbą Odwoławczą. Nie bez znaczenia są ponadto niepewności interpretacyjne dotyczące dopuszczalnej kumulacji kar z różnych tytułów oraz obligatoryjnego wyznaczania maksymalnego limitu wszystkich kar. Celem niniejszego artykułu jest wyjaśnienie tych trudności, w połączeniu z propozycją wykładni funkcjonalnej wątpliwych przepisów.

Bibliografia/References

von Bar, Ch., Clive, E., & Schulte-Nölke, H. (Red.) (2009). Principles, Definitions and Model Rules of European Private Law. Draft Common Frame of Reference (DCFR). Sellier. European Law Publishers. https://doi.org/10.1515/9783866537279

Borysiak, W. (2017). W: K. Osajda (Red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania – część ogólna. C.H.Beck.

Drapała, P. (2006). W: E. Łętowska (Red.), System Prawa Prywatnego. Tom 5. Prawo zobowiazań – część ogólna. C.H.Beck.

Drapała, P. (2021). Niedopuszczalność zastrzegania na podstawie zasady swobody umów „quasi kar umownych” – glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 17.01.2020 r. (IV CSK 579/17). Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, (9). https://doi.org/10.33226/0137-5490.2021.9.8

Drozdowicz, M. (2021). Dopuszczalność zastrzeżenia kary umownej z tytułu braku zapłaty lub nieterminowej zapłaty wynagrodzenia należnego podwykonawcom lub dalszym podwykonawcom – glosa do uchwały Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z 30.6.2020 r. (III CZP 67/19). Prawo Zamówień Publicznych, (1), 188–192.

Gawrońska-Baran, A. (2022). Kształtowanie kar umownych w zamówieniach na roboty budowlane. Prawo Zamówień Publicznych, (3).

Jastrzębski, J. (2006). Kara umowna. Wolters Kluwer.

Katner, W. (2020). W: M. Stec (Red.), System Prawa Handlowego. Tom 5A. Prawo umów handlowych. C.H.Beck.

Księżak, P., & Duszyńska, K. (2014). Glosa do uchwały SN z 18 lipca 2012 r. (III CZP 12/39). Przegląd Sądowy, (7–8).

Lando, O., & Beale, H. (Red.) (2004). Zasady europejskiego prawa umów (M. A. Zachariasiewicz, J. Bełdowski, Tłum.). Kwartalnik Prawa Prywatnego, (3), s. 814 i n. (oryginał został opublikowany w 1999 r.).

Lemkowski, M. (2016). W: M. Gutowski (Red.), Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz do art. 353–626. C.H.Beck.

Popiołek, W. (2020). W: K. Pietrzykowski (Red.), Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz do art. 450–1088. Przepisy wprowadzające. C.H.Beck.

Skowrońska-Bocian, E. (2017). Kara umowna – kompensacja czy represja? Zeszyty Prawnicze UKSW, 3(2). 179–194. https://doi.org/10.21697/zp.2003.3.2.08

Szanciło, T. (2023). W: M. Załucki (Red.), Kodeks cywilny. Komentarz. C.H.Beck.

Safjan, M. (2020). W: K. Pietrzykowski (Red.), Kodeks cywilny. Tom I. Tom I. Komentarz do art. 1–449(10). C.H.Beck.

Szostak, R. (2021). Zastrzeżenie kary umownej na tle nowego Prawa zamówień publicznych. Zamówienia Publiczne – Doradca, (8).

Szostak, R., Moras, M., & Nuzzo, B. (2023). Pozasądowe rozwiązywanie sporów w zamówieniach publicznych. C.H.Beck.

Szwaja, J. (1967). Kara umowna według kodeksu cywilnego. Wydawnictwo Prawnicze.

Szpunar, A. (1998). Odszkodowanie za szkodę majątkową – szkoda na mieniu i na osobie. Oficyna Wydawnicza Branta.

Wilejczyk, M. (2020). Miarkowanie kary umownej de lege ferenda. Transformacje Prawa Prywatnego, (2).

Wiśniewski, T. (2016). Kilka słów na temat prawa sędziowskiego w postaci moratorium sędziowskiego. Polski Proces Cywilny, (3).

Wiśniewski, T. (2018). W: J. Gudowski (Red.). Kodeks cywilny, Zobowiązania – część ogólna. Komentarz. Wolters Kluwer.

Zielińska, E. (2022). Postanowienia obligatoryjne umowy o roboty budowlane w zamówieniach publicznych. Prawo Zamówień Publicznych, (3).