Niniejszy artykuł koncentruje się na charakterystycznych problemach i specyfice spółek rodzinnych, podkreślając znaczenie prawa spółek rodzinnych jako złożonego i kompleksowego obszaru praktyki głównie z zakresu prawa handlowego. W artykule zwrócono również uwagę na wybrane problemy z zakresu dogmatyki prawa spółek, dotyczące spółek rodzinnych. Przeprowadzona w artykule analiza skłania do wyciągnięcia wniosku, że prawo przedsiębiorstw i spółek rodzinnych, z uwagi na specyficzne problemy spółek rodzinnych, powinno stać się przedmiotem zwiększonego zainteresowania polskiej doktryny prawa spółek. Nie ma natomiast potrzeby dostosowywania polskiego prawa spółek do potrzeb spółek rodzinnych, ponieważ zdecydowana większość problemów związanych z ich funkcjonowaniem może zostać rozwiązana na podstawie obowiązujących przepisów prawa.

Niniejszy artykuł otwiera cykl artykułów dotyczących potrzeby wyodrębnienia, w ramach polskiego prawa handlowego i prawa spółek, prawa przedsiębiorstw i spółek rodzinnych, tak jak jest to postulowane w niemieckiej i austriackiej doktrynie prawa spółek. W artykule zwraca się uwagę na gospodarcze znaczenie przedsiębiorstw i spółek rodzinnych w Polsce, w Niemczech i w Austrii, omawia stan rozpoznania tej problematyki w doktrynie niemieckiej, austriackiej i polskiej, a także przedstawia dwa podstawowe podejścia definicyjne do problematyki przedsiębiorstw i spółek rodzinnych: pojęcie przedsiębiorstwa i spółki rodzinnej sensu largo oraz sensu stricto. Konfrontacja tych dwóch definicji przedsiębiorstwa i spółki rodzinnej prowadzi do wniosku, że dla zrozumienia, analizy i zgłębienia problematyki spółek rodzinnych istotne i miarodajne jest pojęcie spółki rodzinnej sensu stricto, które odwołuje się do istoty spółek rodzinnych i konstytuującego je elementu subiektywnego, jakim jest wola założyciela/założycieli spółki rodzinnej, by prowadzić i kontynuować spółkę przez następne pokolenia jako przedsiębiorstwo rodzinne w sposób zapewniający jej niezależność oraz wielopokoleniową trwałość.

Celem niniejszego artykułu jest spojrzenie na wprowadzany do polskiego porządku prawnego nowy typ fundacji w postaci fundacji rodzinnej nie tylko z perspektywy podnoszonych przez projektodawcę zalet tej formy organizacyjnoprawnej, lecz również dostrzeganych w doktrynie niemieckiej zagrożeń, które taka fundacja może ze sobą nieść. Zagrożenia te określono zbiorczym mianem „ciemnej strony” fundacji rodzinnej. W artykule pominięto ocenę tej nowej instytucji prawnej z perspektywy prawa podatkowego, skupiając się głównie na jej prywatnoprawnych aspektach.