Regulacja transgraniczności w dyrektywie 2008/48/WE o kredycie konsumenckim — próba oceny po 10 latach jej obowiązywania

W artykule zanalizowano regulację transgraniczności i tworzenia jednolitego rynku w obszarze kredytu konsumenckiego w UE, zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z 23.04.2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającą dyrektywę Rady 87/102/EWG (Dz.U. L 133 z 22.5.2008, s. 66). Skoncentrowano się na wybranych aspektach tej dyrektywy: jej zakresie, zastosowanej maksymalnej harmonizacji i ocenie zdolności kredytowej konsumenta. Celem artykułu jest ocena realizacji transgraniczności w ostatnich 10 latach jej obowiązywania na podstawie regulacji unijnych, krajowych, orzecznictwa TSUE oraz dokumentów unijnych.

Bibliografia/References

Literatura/Literature

Cherednychenko, O. (2011). Full harmonisation of retail financial service contract law: A success or a failure? W: S. Grundmann, Y. Atamer (red.), Financial Services, Financial Crisis and General European Contract Law. Haag: Kluwer Law International, 240–241.

Cieśliński, A. (2020). W: D. Kornobis-Romanowska (red.), System prawa UE, t. 7, Prawo rynku wewnętrznego. Warszawa: C.H. Beck, 39–40.

Crow, I., Howells, G., Moroney, M. (1993). Credit and Debt: Choices for Poorer Consumers. W: I. Crow, G. Howells, M. Moroney (red.), Aspects of Credit and Debt: Choices for Poorer Consumers. London: Sweet and Maxwell, 11–51.

Gałązka, P. (2019). Różnice w ocenie zdolności kredytowej konsumenta w państwach członkowskich UE jako ograniczenie jednolitego rynku kredytów — analiza w kontekście zasady minimalizacji danych z art. 5 RODO. Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny, (8), 92–100.

Howells, G., Twigg-Flesner, Ch., Wilhelmsson, T. (2018). Rethinking EU Consumer Law. London: Routledge.

Komisja Europejska (2002). The Commission's Second Biennial Report on the Application of the Principle of the Mutual Recognition in the Single Market, COM(2002) 419, final.

Komisja Europejska (2017a). Communication from the Commission. Consumer Financial Services Action Plan: Better Products, More Choice. Bruksela, 23.03.2017 r. COM(2017) 139 final. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/en/TXT/?uri=CELEX%3A52017DC0139 (1.03.2020).

Komisja Europejska (2017b). Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Banku Centralnego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, Plan działania w sprawie detalicznych usług finansowych: szersza oferta i lepsze produkty COM(2017) 139, final https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:055353bd-0fba-11e7-8a35-01aa75ed71a1.0009.02/DOC_1&format=PDF (1.03.2020).

Komisja Europejska (2019). Evaluation of the Consumer Credit Directive (Directive 2008/48/EC). Summary report — public consultation, maj 2019 r., ref. Ares (2019) 3218540 — 16/05/2019.

Kunkiel-Kryńska, A. (2007). Implementacja dyrektyw opartych na zasadzie harmonizacji pełnej na przykładzie dyrektywy o nieuczciwych praktykach handlowych. Monitor Prawniczy, (18).

Kunkiel-Kryńska, A. (2013). Metody harmonizacji prawa konsumenckiego w Unii Europejskiej i ich wpływ na procesy implementacyjne w państwach członkowskich, 210–211. Warszawa: Wolters Kluwer.

Larghi, G. (2019). Raport informacyjny, Sekcja Jednolitego Rynku, Produkcji i Konsumpcji, Dyrektywa w sprawie kredytów konsumenckich (ocena).

Łobocka-Poguntke, I. (2012). The Evolution of EC Consumer Protection in the Field of Consumer Credit. Frankfurt am Main: Peter Lang.

Machnikowski, P. (2017). Harmonizacja maksymalna jako metoda zbliżania prawa zobowiązań w UE na przykładzie odpowiedzialności za produkt. Studia Prawa Prywatnego, (1), 3–20.

Mapping (2017). Mapping of national approaches in relation to creditworthiness assessment under Directive 2008/48/EC on credit agreements for consumers, https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/mapping_national_approaches_creditworthiness_assessment.pdf (1.03.2020).

Molis, J. (2001). Kontrola zdolności kredytowej na tle Prawa bankowego i przepisów ustawy o ochronie danych osobowych. Transformacje Prawa Prywatnego, (4).

Nieborak, T. (2016). Tworzenie i stosowanie prawa rynku finansowego a proces ekonomizacji prawa, 116–125. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Reifner, U. (2009). A call to arms for regulation of consumer lending. W: J. Niemi, I. Ramsay, W. C. Whitford (red.) Consumer credit, debt and bankruptcy. Comparative and international perspectives. Oxford: Hart Publishing.

Reifner, U. (2019). Systemic usury and the European Consumer Credit Directive, Thünen-Series of Applied Economic Theory, Working Paper, No. 161. Rostock: Universität Rostock.

Rutkowska-Tomaszewska, E. (2013). Ochrona prawna klienta na rynku usług, 40–41. Warszawa: Wolters Kluwer.

Rutkowska-Tomaszewska, E. (2014). Kryzys na rynku finansowym a problem odpowiedzialnego udzielania kredytów konsumenckich. W: W. Miemiec, K. Sawicka (red.), Instytucje prawnofinansowe w warunkach kryzysu gospodarczego. Warszawa: Wolters Kluwer.

Rutkowska-Tomaszewska, E., Paleczna, M. (2018). Idea odpowiedzialnego kredytowania na rynku niebankowych kredytów konsumenckich w Polsce, internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny, 6 (7), 40–42.

Warren, E. (2007). Unsafe at any rate, democracy. A Journal of Ideas, (5), https://democracyjournal.org/category/magazine/5/ (1.03.2020).

Wösthoff, Ph. (2010). Die Verbraucherkreditrichtlinie 2008/48/EG und deren Umsetzung ins deutsche Recht, rozprawa doktorska, Universität Wien.

Zielona księga w sprawie detalicznych usług finansowych na jednolitym rynku, Bruksela, 30.4.2007, KOM (2007) 226 wersja ostateczna.

Akty prawne/Legal acts

Dyrektywa 87/102/EWG z 22.12.1986 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych Państw Członkowskich dotyczących kredytu konsumenckiego (Dz.U. L 42, 12.2.1987, s. 48).

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z 23.04.2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylająca dyrektywę Rady 87/102/EWG (Dz.Urz. WE L 133 z 22.5.2008, s. 66).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z 17.06.2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) (Dz.U. L 177 z 4.7.2008).

Orzecznictwo i opinie /Judgments and Opinions

Opinia rzecznik generalnej Juliane Kokott w sprawie C-679/18, OPR-Finance s.r.o. przeciwko GK, EU:C:2020:167.

Opinia rzecznik generalnej Juliane Kokott z 14.11.2019 r. w sprawie C-616/18, Cofidis SA? przeciwko YU, ZT, EU:C:2019:975.

Opinia rzecznika generalnego Gerarda Hogana z 19.12.2019 r. w sprawie C-779/18, Mikrokasa S. A. w Gdyni, Revenue Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w Warszawie przeciwko XO, EU:C:2019:1146.

Wyrok z 18.12.2014 r. w sprawie C-449/13, CA Consumer Finance SA przeciwko Ingrid Bakkaus i in., EU:C:2014:2464.

Wyrok z 6.06.2019 r., w sprawie C-58/18, Michel Schyns przeciwko Belfius Banque SA, EU:C:2019:467.

Strony internetowe/Websites

http://hdl.handle.net/10419/209120 (1.03.2020)

https: //tradingeconomics. com/euro-area/consumer-credit (1.03.2020)