Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 9/2020

Kontrolę zarządczą i audyt wewnętrzny włączono do krajowego porządku prawnego, określającego gromadzenie środków publicznych oraz ich rozdysponowywanie w celu zwiększenia efektywności wydatkowania tych środków. Zmiany przepisów prawa w przedmiotowym zakresie zostały wprowadzone w związku z wejściem Polski do UE. Po 15 latach ich stosowania nadal można mieć uzasadnione wątpliwości co do faktycznego wpływu wprowadzonych narzędzi na efektywność i skuteczność gospodarowania środkami finansowymi w gminach. W publikacji rozważono przedmiot badania wyłącznie w aspekcie ekonomicznym. Celem artykułu jest zdiagnozowanie, czy i w jakim stopniu zmiana sposobu zarządzania gminą wpłynęła na efektywność wykorzystania wydatkowanych przez nią środków publicznych. Materiał empiryczny d o przeprowadzenia badań pozyskano drogą wywiadów z osobami nadzorującymi kontrolę zarządczą, z kierownictwem komórek i jednostek organizacyjnych gmin oraz z audytorami wewnętrznymi w wybranych gminach województwa dolnośląskiego. Przeprowadzono w nich również analizę dokumentacji kontroli zarządczej i audytu wewnętrznego. Wykonane badania upoważniają do sformułowania wniosku, że kontrola zarządcza została wprowadzona w celu wdrożenia narzuconej prawem procedury, a nie w celu wspomagania zarządu w realizacji przyjętych celów i zadań.

Celem niniejszego artykułu jest uzyskanie odpowiedzi na istotne dla praktyki obrotu prawnego pytanie, czy raporty końcowe z kontroli OLAF (tj. raporty z dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych OLAF) mają walor środków dowodowych w ramach postępowań administracyjnych oraz podatkowych, a także czy treść raportu końcowego z kontroli OLAF ma moc wiążącą dla organu administracji publicznej, a ponadto, czy można je uznać za dokument urzędowy. Przyjętą metodologią badań jest metodologia normatywno-dogmatyczna. Z dokonanej analizy wynika, iż raport końcowy z kontroli OLAF należy zaklasyfikować jako dokument urzędowy niemający mocy wiążącej dla organu administracji publicznej prowadzącej określone postępowanie administracyjne (podatkowe), który jednak winien być brany pod uwagę w takim postępowaniu — jeśli dany organ tak zadecyduje. W dalszej konsekwencji raport OLAF, o ile nie wynika to z regulacji szczególnych, nie może powodować pociągnięcia do odpowiedzialności za przekroczenie uprawnień funkcjonariusza publicznego, albowiem nie jest to wiążący organ akt prawa, a zatem nie można w tym kontekście mówić o występowaniu źródła obowiązku będącego zobowiązaniem do danego (ścisłego) zachowania się przez funkcjonariusza publicznego.

Skuteczność ochrony praw konsumenta na rynku energii elektrycznej i gazu w Polsce

The aim of the paper is evaluation of the effectiveness of protection of consumer rights in the electricity market. According to analyses made in the course of an audit carried out in 2017 by the Supreme Audit Office, rights of electricity consumers have not been fully respected, despite legal regulations and actions taken by power companies and government administration. Therefore, the author notes that it should be in the public interest to monitor, in particular, the terms of consumer agreements made with businesses in the electricity and gas market who use standard contract terms. In addition, the initiative of public authorities in stimulating the development of the consumers' rights movement as an essential component of a civil society should also be increased.

Celem artykułu jest ocena skuteczności ochrony praw konsumentów na rynku energii elektrycznej. Jak wskazują analizy sporządzone podczas przeprowadzonej w 2017 r. kontroli Najwyższej Izby Kontroli, prawa konsumenta energii elektrycznej nie były i nie są w pełni respektowane pomimo regulacji prawnych oraz działań podejmowanych przez przedsiębiorstwa energetyczne i administrację rządową. Dlatego też autor zauważa, że w interesie publicznym powinno leżeć monitorowanie zwłaszcza treści umów konsumenckich przedsiębiorców z rynku energii elektrycznej i gazu, zawierających kontrakty masowe. Ponadto należałoby również zwiększyć inicjatywę władzy publicznej w pobudzaniu rozwoju ruchu konsumenckiego jako niezbędnego elementu społeczeństwa obywatelskiego.

W artykule zanalizowano regulację transgraniczności i tworzenia jednolitego rynku w obszarze kredytu konsumenckiego w UE, zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z 23.04.2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającą dyrektywę Rady 87/102/EWG (Dz.U. L 133 z 22.5.2008, s. 66). Skoncentrowano się na wybranych aspektach tej dyrektywy: jej zakresie, zastosowanej maksymalnej harmonizacji i ocenie zdolności kredytowej konsumenta. Celem artykułu jest ocena realizacji transgraniczności w ostatnich 10 latach jej obowiązywania na podstawie regulacji unijnych, krajowych, orzecznictwa TSUE oraz dokumentów unijnych.

Celem niniejszego artykułu jest próba ustalenia istoty, funkcji i charakteru prawnego instytucji interpretacji indywidualnej Komisji Nadzoru Finansowego jako prawnej formy działania administracji. Uprawnienie do wydawania przez KNF indywidualnych interpretacji wprowadzone zostało w art. 11b ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym1, dodanym na mocy ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych innych ustaw2, która weszła w życie 20.06.2018 r.

Rozporządzenie P2B ustanawia zasady uczciwego i przejrzystego traktowania użytkowników biznesowych, korzystających z platform internetowych (usług pośrednictwa internetowego). Wskazany akt prawny dotyczy wielu kwestii o charakterze antymonopolowym oraz stanowi pierwszy krok w kierunku stworzenia regulacji ex ante platform internetowych. Autor artykułu zabiera głos w dyskusji na temat potrzeby powstania i ewentualnego kształtu regulacji platform internetowych. Celem przedstawionych rozważań jest: (i) wskazanie interakcji między Rozporządzeniem P2B a prawem antymonopolowym, ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia prawa antymonopolowego dla przyszłej regulacji ex ante dużych platform internetowych, (ii) określenie pożądanego standardu interwencji, w tym skutecznego mechanizmu egzekwowania przepisów Rozporządzenia P2B, po rozpoznaniu szkodliwych praktyk operatorów platform internetowych (tj. przedsiębiorców oferujących usługi pośrednictwa internetowego w ramach platformy). Wskazane zostaną argumenty za zasadnością publicznoprawnej interwencji w działalność operatorów platform internetowych w przypadku: znacznej przewagi sily rynkowej operatora platformy internetowej nad użytkownikami biznesowymi oraz szkody interesu publicznego.

Glosa dotyczy istotnego wyroku Sądu Najwyższego, określającego kryteria oceny ważności kar umownych, których wysokość została wyrażona za pomocą mierników wartości innych niż oznaczona suma. Poglądy SN zarówno co do określenia wspomnianych kryteriów, jak i niedopuszczalności zastrzegania w polskim systemie prawnym kar umownych w postaci niepieniężnej, zasługują na pełną aprobatę. W glosie przedstawiono dodatkową argumentację wynikającą z wykładni funkcjonalnej, systemowej i prawnoporównawczej, przemawiającą za zapatrywaniami wyrażonymi przez SN oraz wpływ komentowanego wyroku na praktykę kontraktową.