Skutki upływu terminu związania ofertą w świetle przepisów nowego Prawa zamówień publicznych

Celem artykułu jest omówienie konsekwencji upływu terminu związania ofertą złożoną w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, oraz ocena rozwiązania wprowadzonego do Prawa zamówień publicznych z 2019 r. z perspektywy Kodeksu cywilnego, który ustanawia ogólny reżim prawny obrotu gospodarczego. Według klasycznej cywilistyki oferta, która przestaje wiązać oferenta, wygasa, co oznacza, że oświadczenie oblata o przyjęciu takiej oferty nie prowadzi do nawiązania stosunku prawnego (umownego albo przedkontraktowego). Prawo zamówień publicznych z 2004 r. nie regulowało skutków upływu terminu związania ofertą, co było zarzewiem sporów doktrynalnych oraz źródłem rozbieżności w orzecznictwie. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-35/17 złagodził je tylko do pewnego stopnia i wymagał interwencji ustawodawcy krajowego. Rozwiązanie przyjęte w Prawie zamówień publicznych z 2019 r. polega na możliwości wyrażenia przez wykonawcę zgody na zawarcie umowy, co w sensie cywilistycznym stanowi ponowienie oferty. Model zaprojektowany jako wyraz kompromisu pomiędzy zapewnieniem skuteczności postępowań przetargowych a potrzebą zachowania spójności z podstawowymi konstrukcjami prawa cywilnego rodzi jednak szereg wątpliwości. Tworzy bowiem nieprzetargową fazę postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, co utrudnia opisanie sytuacji prawnej uczestników za pomocą tradycyjnych konstrukcji cywilistycznych.

Bibliografia/References

Dzierżanowski, W. (2018). Związanie ofertą a możliwość jej wyboru w przetargu publicznym. Prawo Zamówień Publicznych, (3), 14–23.

Gniewek, E. (red.), Machnikowski, P. (red.) (2018). Zarys prawa cywilnego. Warszawa: C.H. Beck.

Gordon, Z. (2018). Konsekwencje poprzetargowego obowiązku zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego. Prawo zamówień publicznych, (1), 17–27.

Grabarczyk, M. (2015). Związanie ofertą założoną w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. W: H. Nowicki, P. Nowicki, (red.), Prawo zamówień publicznych. Stan obecny i kierunki zmian, 165–179. Wrocław: Presscom.

Grabarczyk, M. (2020). Wybór najkorzystniejszej oferty z perspektywy orzecznictwa. Prawo zamówień publicznych (2), 77–87.

Kocot, W. (2003). Ofertowy i negocjacyjny tryb zawarcia umowy w ujęciu znowelizowanych przepisów kodeksu cywilnego. Przegląd Prawa Handlowego (5), 10–23.

Michta, M. (2017). Termin związania ofertą w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego (5), 8–16.

Olejniczak, A. (red.), Radwański, Z. (red.) (2019). Prawo cywilne. Część ogólna. System Prawa Prywatnego. Tom 2. Warszawa: C.H. Beck.

Prowadzisz, K. (2020). Wadium przetargowe na tle nowych przepisów. Prawo zamówień publicznych, (2), 97–107.

Radwański, Z. (2005). Jeszcze o charakterze prawnym oferty. Państwo i Prawo, (3), 80–86.

Rajski, J. (1997). Przetarg w ujęciu nowych przepisów kodeksu cywilnego. Przegląd Prawa Handlowego, (1), 3–6.

Rajski, J. (2003). Aukcja i przetarg w ujęciu znowelizowanych przepisów kodeksu cywilnego. Przegląd Prawa Handlowego, (5), s. 6–9.

Szostak, R. (2005). Przetarg nieograniczony na zamówienie publiczne. Zagadnienia konstrukcyjne. Kraków: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie.

Szostak, R. (2018). Umowy o zamówienia publiczne w zarysie. Warszawa: Urząd Zamówień Publicznych.

Szostak, R. (2019). O spójności nowego prawa zamówień publicznych z przepisami Kodeksu cywilnego i ustaw odrębnych. W: M. Lemonnier, H. Nowak, (red.), Dziś i jutro zamówień publicznych, 9–21. Warszawa: Urząd Zamówień Publicznych.

Szydło, M. (2014). Prawna koncepcja zamówienia publicznego. Warszawa: C.H. Beck.