Solidarność gwarancyjna w polskim prawie podatkowym

Artykuł dotyczy problematyki solidarności w prawie podatkowym. Pomimo że ustawodawca posługuje się jednolitym terminem solidarności, należy wyróżnić dwie odrębne jej kategorie, tj. solidarność zobowiązań podatkowych oraz solidarność gwarancyjną. Solidarność gwarancyjna znajduje zastosowanie w przypadkach odpowiedzialności za cudzy dług. Zobowiązanie podmiotu wtórnie odpowiedzialnego jest akcesoryjne w stosunku do zobowiązania głównego. Tego rodzaju relacja nie zachodzi zaś w przypadku solidarności zobowiązań podatkowych. Należy również zauważyć, że w przypadku solidarności gwarancyjnej mamy do czynienia z wyraźną gradacją zobowiązań podatkowoprawnych. Wskazane cechy konstrukcyjne solidarności gwarancyjnej bezpośrednio wpływają na zakres koniecznych modyfikacji przy stosowaniu przepisów Kodeksu cywilnego o zobowiązaniach solidarnych na gruncie prawa podatkowego. Celem artykułu jest naświetlenie różnic zachodzących między solidarnością zobowiązań podatkowych a solidarnością gwarancyjną oraz określenie następstw tego podziału tak o charakterze teoretycznym, jak i praktycznym

Bibliografia/References
Literatura/Literature
Adamczyk, H. (2005). Roszczenia regresowe podmiotów odpowiadających solidarnie za zobowiązania podatkowe. Przegląd Podatkowy, (10).
Babiarz, S. (2019). W: S. Babiarz, B. Dauter, R. Hauser, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, & J. Rudowski, Ordynacja podatkowa. Komentarz. Wolters Kluwer Polska.
Berek, M. (2016). Solidarność bierna w stosunkach dłużników z wierzycielem. Wolters Kluwer Polska.
Blesinger, K. (2005). Haftung und Duldung im Steuerrecht. Materielles Recht und Verfahrensablauf. Schäffer-Poeschel Verlag.
Brzeziński, B., Kalinowski, & M., Olesińska, A. (2004). Umorzenie zaległości podatkowej na wniosek osoby trzeciej. Przegląd Podatkowy, (2).
Dowgier, R. (2017a). Solidarność w prawie podatkowym w nowej kodyfikacji ogólnego prawa podatkowego. Krytyka Prawa (1).
Dowgier, R. (2017b) W: L. Etel (red.), Ordynacja podatkowa. Komentarz. Wolters Kluwer Polska.
Dowgier, R. (2019). Przyczynek do dyskusji o solidarności w prawie podatkowy. W: J. Głuchowski (red.), Współczesne problemy prawa podatkowego — teoria i praktyka. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogumiłowi Brzezińskiemu (Tom I). Wolters Kluwer Polska.
Goettel, A. (2016). Podatkowoprawne skutki zawarcia i ustania małżeństwa. Wolters Kluwer Polska.
Goettel, M., & Goettel, A. (2011). Prawo cywilne a prawo podatkowe. W: M. Goettel (red.), M. Lemonnier (red.), Instytucje prawa cywilnego w konstrukcji prawnej podatków. Wolters Kluwer Polska.
Herbet, A. (2013). Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania handlowych spółek osobowych — zagadnienia materialnoprawne. Rejent, (3).
Kalinowski, M. (2019). Podmioty bierne stosunku podatkowoprawnego. Przyczynek do teorii podmiotowości podatkowej. TNOiK „Dom Organizatora”.
Koenig, U. (2021). W: U. Koenig (red.), Abgabenordnung. Kommentar. C.H.Beck.
Mastalski, R. (2017). W: B. Adamiak, J. Borkowski, P. Borszowski, R. Mastalski, & J. Zubrzycki, Ordynacja Podatkowa. Komentarz. Oficyna Wydawnicza UNIMEX.
Nacke, A. (2017). Haftung für Steuerschulden. Verlag Dr. Otto Schmidt.
Olesiak, J. (2020). Odpowiedzialność członków zarządu spółek kapitałowych za ich zaległości podatkowe jako ciężar publiczny w świetle zasady proporcjonalności z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Poltext.
Olesiak, J. (2021), Obligatio naturalis w prawie daninowym? Uwagi o regulacji odpowiedzialności podatnika wobec zaniżenia (nieujawnienia) podstawy opodatkowania przez płatnika. Studia Prawno-Ekonomiczne, 118. https://doi.org/10.26485/spe/2021/118/4
Olesińska, A. (1996). Odpowiedzialność osób trzecich za zobowiązania podatkowe. TNOiK „Dom Organizatora”.
Pajor, Ł. (2020). Sytuacja prawna wspólnika spółki niemającej osobowości prawnej jako dłużnika podatkowego. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Wolters Kluwer Polska.
Prejs, E. (2015). Odpowiedzialność cywilnoprawna małżonka podatnika względem osoby trzeciej, która poniosła odpowiedzialność za jego zobowiązanie podatkowe. Glosa, (4).
Pyziak-Szafnicka, M. (2013). W: E. Łętowska (red.), System Prawa Prywatnego. Prawo zobowiązań — część ogólna (Tom 5). C.H.Beck.
Ratschow, E. (2020). W: A. Klein (red.), Abgabenordnung. Kommentar. C.H.Beck.
Rüsken, R. (2020). W: A. Klein (red.), Abgabenordnung. Kommentar. München C.H.Beck.
Seer, R. (2015). W: K. Tipke (red.), J. Lang (red.), Steuerrecht. Verlag Dr. Otto Schmidt.
Ślifirczyk, M. (2008). Wykonanie, niewykonanie i nienależyte wykonanie zobowiązania podatkowego. Wolters Kluwer Polska.
Tereszkiewicz, P. (2008). Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki jawnej. Wolters Kluwer Polska.

Orzecznictwo/Judgments
Wyrok NSA z 8.08.2018 r., II FSK 2088/18, LEX nr 2564528.
Wyrok WSA w Lublinie z 4.12.2009 r., I SA/Lu 233/09, LEX nr 579471.