Subsydiarne stosowanie klauzuli działania w granicach dopuszczalnego ryzyka w ocenie ryzyka biznesowego

Przekroczenie granicy ryzyka biznesowego stanowi ocenną przesłankę ponoszenia odpowiedzialności, której wypełnienie jest traktowane w orzecznictwie jako samo w sobie naruszenie prawa, skutkujące poniesieniem odpowiedzialności przez członka zarządu. Została ona ustanowiona w celu umożliwienia członkom zarządu podejmowania bardziej odważnych (co oczywiście nie oznacza, że całkowicie swobodnych) decyzji. Niemniej jednak, analizując elementy konstrukcyjne wyznaczające granice ryzyka biznesowego, można nabrać wątpliwości, czy jest to faktycznie konstrukcja stanowiąca swoisty kontratyp odpowiedzialności, czy też paradoksalnie prowadzi ona do rozszerzenia tejże. W konsekwencji autor proponuje pochylenie się nad znaną prawu konstrukcją działania w granicach dopuszczalnego ryzyka, która – jak zostało wykazane w tekście – może być z powodzeniem zastosowana do korporacyjnej relacji członka zarządu, wytyczając temu ostatniemu przestrzeń bezpiecznego podejmowania decyzji i ich realizacji w sferze objętej działaniem na rzecz spółki. Celem artykułu jest wykazanie, że dopiero zastosowanie konstrukcji oceny ryzyka biznesowego w działaniu członka zarządu przy jednoczesnym odwołaniu się do konstrukcji działania w granicach dopuszczalnego ryzyka pozwala na jasne wytyczenie granicy odpowiedzialności członka zarządu, gwarantując mu należytą swobodę w podejmowaniu decyzji biznesowych.

Bibliografia/References

Bainbridge, S. M. (2004). The business judgement rule as abstention doctrine. Vanderbilt Law Review, 57(1). https://doi.org/10.2139/ssrn.429260

Barzycka-Banaszczyk, M. (2021). Odpowiedzialność materialna pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy w innym mieniu niż powierzone. W: T. Dukiet-Nagórska, A. Liszewska, & E. Zielińska (Red.), System Prawa Medycznego. Tom III. Odpowiedzialność prawna w związku z czynnościami medycznymi. Wolters Kluwer.

Błaszczyk, P. (2012). Koncepcja „biznesowej oceny sytuacji” na tle prawa polskiego (uwagi de lege lata i de lege ferenda). Państwo i Prawo, (3).

Branson, D. M. (2002). The Rule That Isn’t a Rule – The Business Judgment Rule. Valparaiso University Law Review, 36(3). 631–654. https://doi.org/10.2139/ssrn.346080

Buszmak, D. (2017). Regulacja odpowiedzialności odszkodowawczej członków zarządu z perspektywy zasad ładu korporacyjnego – uwagi polemiczne. Przegląd Prawa Handlowego, (2).

Chełkowska, A. (2016). Regulacja odpowiedzialności odszkodowawczej członków zarządu z perspektywy zasad ładu korporacyjnego. Przegląd Prawa Handlowego, (10).

Dumkiewicz, M. (2020). Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Wolters Kluwer.

Dumkiewicz, M., & Kidyba, A. (2022). Komentarz aktualizowany do art. 1–300 Kodeksu spółek handlowych (wersja od 15.12.2022 r. do 9.11.2023 r.). Lex/el.

Dumkiewicz, M., & Kidyba, A. (2023). Komentarz aktualizowany do art. 1–300 Kodeksu spółek handlowych. Lex/el.

Florek, L. (Red.) (2017). Kodeks pracy. Komentarz (wyd. VII). Wolters Kluwer.

Gevurtz, F. A. (1994). The business judgment rule: Meaningless verbiage or misguided notion? Southern California Law Review, 287.

Laguado Giraldo, C. A., Canon, M. P. D. (2005). Modern conception of business judgment rule: A case study on Delaware jurisprudence. International Law. Revista Colombiana de Derecho Internacional, (5).

Gurgul, S. (2014). Zasady funkcjonowania i odpowiedzialności (cywilnej i karnej) członka organu wykonawczego spółki kapitałowej – cz. II. Monitor Prawniczy, (15).

Israel, D. M. (1975). The business judgment rule and the declaration of corporate dividends: A reappraisal. Hofstra Law Review, 4(1).

Jackowiak, U., Piankowski, M., Stelina, J., Wypych-Żywicka, A., Zieleniecki, M., & Uziak, W. (2004). Kodeks pracy. Komentarz (wyd. IV). Fundacja Gospodarcza.

Jagiełło, D., (2012). Granice odpowiedzialności menedżera. Edukacja Prawnicza, (2).

Johnson, L. P. Q., (2013) Unsettledness in Delaware Corporate Law: Business Judgment Rule, Corporate Purpose. Washington and Lee University School of Law.

Krawczyk, A. (2016). Skuteczność powołania się na business judgment rule dla obrony pozwanego w procesie z art. 299 ustawy z 15.09.2000 r. – Kodeks spółek handlowych. Przegląd Sądowy, (5).

Kożuchowski, M., Macieszczak, M., & Woźniak, B. (2021). Prosta spółka akcyjna. Komentarz. Wolters Kluwer.

Kuba, M. (2014). Prawne formy kontroli pracownika w miejscu pracy. LEX. A Wolters Kluwer business.

Ligęza-Turlakiewicz M., & Turlakiewicz G. (2016), Granice kreatywnego zachowania menadżerów w kontekście art. 296 § 1a kodeksu karnego. Prokuratura i Prawo, (5).

Maniewska, E., & Jaśkowski, K. (2022), Komentarz aktualizowany do Kodeksu pracy. Lex/el.

McMillan, L. (2013). The business judgment rule as an immunity doctrine. William & Mary Business Law Rewiev, 4(2).

Mędraś, O. (2021). Wycena ryzyka prawnego. W: K. Dzioba, & R. Rybicki (Red.). Metodyka pracy prawnika in-house. Wolters Kluwer.

Muszalski, W., & Walczak, K. (Red.) (2013). Kodeks pracy. Komentarz. C.H.Beck.

Okolski, J., & Wajda, D. (2017). Odpowiedzialność członków zarządu spółek kapitałowych. Przegląd Prawa Handlowego, (2).

Opalski, A. (2008). O pojęciu interesu spółki handlowej. Przegląd Prawa Handlowego, (11).

Pisarczyk, Ł. (2008). Ryzyko pracodawcy. Oficyna. A Wolters Kuwer business.

Popiołek, W. (2021). Obowiązek lojalności członków organów kolegialnych spółek handlowych. Przegląd Prawa Handlowego, (9).

Raczkowski, M., Rączka, K., & Gersdorf, M. (2014), Kodeks pracy. Komentarz (wyd. III). LexisNexis.

Romanowski, M. (2012). Czy sędzia ma dyplom MBA? – wokół „business judgement rule”. Monitor Prawa Handlowego, (4).

Romer, M. T. (Red.) (2012). Prawo pracy. Komentarz (wyd. V). LexisNexis.

Sanetra, W., & Iwulski, J. (2013). Kodeks pracy. Komentarz (wyd. III). LexisNexis.

Skoczyński, J. (2008). W: Z. Salwa (Red.), Kodeks pracy. Komentarz (wyd. IX). LexisNexis.

Sobczyk, A. (2020). Kodeks pracy. Komentarz. C.H.Beck.

Starżyk, P. (2013). Wpływ wspólników spółki kapitałowej na zarządzanie spółką. Monitor Prawa Handlowego, (4).

Stefanicki, R. (2020). Należytastaranność zawodowa członka zarządu spółki kapitałowej. Wolters Kluwer.

Świątkowski, A. M. (2018). Kodeks pracy. Komentarz. C.H.Beck.

Wajda, D., & Tymczyszyn, P. (2021). Błąd perspektywy czasu a odpowiedzialność odszkodowawcza członków zarządu za podjęte decyzje. Monitor Prawniczy, (20).

Zduński, I. (2009). Kryteria prawnokarnej oceny ekonomicznych działań nowatorskich. Przegląd Prawa Handlowego, (8).