Wewnątrzkrajowe połączenia spółek kapitałowych typu side-stream

Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2019/2121 z 27.11.2019 r. gruntownie zmieniono dyrektywę nr 2017/1132 w sprawie niektórych aspektów prawa spółek. Polski ustawodawca dokonał implementacji nowych przepisów unijnych z dniem 15.09.2023 r., w którym weszła w życie ustawa z 16.08.2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r., poz. 1705), stanowiąca największą nowelizację przepisów transformacyjnych Kodeksu spółek handlowych od wielu lat. Jedna z nowych regulacji dotyczy tzw. połączeń typu side-stream, czyli połączeń, w których uczestniczą spółki pozostające w takich konfiguracjach, że: 1) jeden wspólnik posiada bezpośrednio lub pośrednio wszystkie udziały lub akcje w łączących się spółkach albo 2) wspólnicy łączących się spółek posiadają udziały lub akcje w tej samej proporcji we wszystkich łączących się spółkach. Ustawodawca polski nie tylko wypełnił płynący z dyrektywy obowiązek uchwalenia przepisów dotyczących takich połączeń o charakterze transgranicznym (zob. art. 51615 § 1 i 2 k.s.h.), ale także, celem zapobiegnięcia tzw. zjawisku odwrotnej dyskryminacji, wprowadził analogiczną regulację dla połączeń wewnątrzkrajowych. Niniejszy artykuł ma na celu krytyczną analizę właśnie tej ostatniej.

Bibliografia/References

Heckschen, H. (1989). Anmerkung zu BayObLG, Beschluss vom 24.5.1989. Der Betrieb, (31), 1560–1562.

Jastrzębski, J. (2021). Ochrona wierzycieli spółki kapitałowej w przypadku podziału krajowego i transgranicznego. Progress. Journal of Young Researchers, (9–10), 13–27. https://doi.org/10.26881/prog.2021.9.01

Jerzmanowski, J. (2020). Prawo żądania zabezpieczenia roszczeń przysługujące wierzycielom w procesach połączeń i podziałów spółek prawa handlowego. W: K. Szadkowski, & K. Żok (red.), Zabezpieczenia wierzytelności (225–246). Wolters Kluwer.

Jerzmanowski, J. (2022). Side-stream mergers – comments inspired by Directive 2019/2121 of the European Parliament and of the Council. W: J. Suchoža, J. Husár, & R. Hučková (red.), Právo – obchod – ekonomika IX (112–125). Univerzita P. J. Šafárika v Košiciach. https://doi.org/10.33542/POE2022-0154-4

Knott, H. (1996). Gläubigerschutz bei horizontaler und vertikaler Konzernverschmelzung. Der Betrieb, (48), 2423–2425.

Krieger, G. (1990). Der Konzern in Fusion und Umwandlung. Zeitschrift für Unternehmens- und Gesellschaftsrecht, (3), 517–543.

Maliszewska-Nienartowicz, J. (2020). Rodzaje dyskryminacji. W: J. Maliszewska-Nienartowicz (red.), System Prawa Unii Europejskiej. Tom 6. Prawo antydyskryminacyjne (169–206). C.H.Beck.

Mayer, D., & Weiler, S. (2007). Neuregelungen durch das Zweite Gesetz zur Änderung des Umwandlungsgesetzes (Teil I). Der Betrieb, (22), 1235–1241.

Napierała, A. (2013). Europejskie prawo spółek. Prawo spółek Unii Europejskiej z perspektywy prawa polskiego. C.H.Beck.

Naraschewski, A. (1998). Gläubierschutz bei der Verschmelzung von GmbH. GmbHRundschau, (8), s. 356–361.

Opalski, A. (2010). Europejskie prawo spółek. Lexis Nexis.

Oplustil, K., & Mucha, A. (2020). Transgraniczne reorganizacje spółek w świetle unijnej dyrektywy 2019/2121. Transformacje Prawa Prywatnego, (3), s. 125–186.

Oplustil, K. (2024). Połączenie horyzontalne („siostrzane”) jako nowy uproszczony tryb połączenia spółek kapitałowych. Przegląd Prawa Handlowego, (1), s. 4–11.

Petersen, J. (2001). Der Gläubigerschutz im Umwandlungsrecht. C.H.Beck.

Priester, H.-J. (1985). Notwendige Kapitalerhöhung bei Verschmelzung von Schwestergesellschaften. Betriebs-Berater, (6), 363–366.

Reichert, J. (2007). § 54 – Verschmelzung ohne Kapitalerhöhung. W: J. Semler, & A. Stengel (red.), Umwandlungsgesetz (622–637). C.H.Beck.

Sagasser, B., & Ködderitzsch, L. (2002). Verschmelzung im Konzern. W: B. Sagasser, T. Bula, & R. Brünger (red.), Umwandlungen (225–234). C.H.Beck.

Schmidt, J. (2021). Company Law Package: neue Sonderregelungen für Konzernverschmelzungen. W: B. Dauner-Lieb i in. (red.), Festschrift für Barbara Grunewald zum 70. Geburtstag (1005–1028). Verlag Dr. Otto Schmidt.

Stratz, R.-C. (2016). § 54 – Verschmelzung ohne Kapitalerhöhung. W: J. Schmitt, R. Hörtnagl, & R.-C. Stratz (red.), Umwandlungsgesetz. Umwandlungssteuergesetz (504–511). C.H.Beck.

Winter, M., & Vetter, J. (2014). § 54 – Verschmelzung ohne Kapitalerhöhung. W: M. Lutter (red.), Umwandlungsgesetz. Kommentar (919–961). Verlag Dr. Otto Schmidt.

Zeidler, F. (1999). Verschmelzung mit Schwester-GmbH/Anteilsgewährung und Kapitalerhöhung – Anmerkung. Neue Zeitschrift für Gesellschaftsrecht, (4), s. 174–176.

 

Akty prawne/Legal acts

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2121 z 27.11.2019 r. zmieniająca dyrektywę (UE) 2017/1132 w odniesieniu do transgranicznego przekształcania, łączenia i podziału spółek, Dz. Urz. UE L nr 321, s. 1. (dyrektywa 2019/2121).

Ustawa z 15.09.2000 r. – Kodeks spółek handlowych, Dz.U. z 2022 r. poz. 1476 ze zm. (k.s.h.).

Niemiecka ustawa o przekształceniach (Umwandlungsgesetz) z 28.10.1994 r., Bundesgesetzblatt I s. 3210, 1995 I s. 428 i n. ze zm. (UmwG).

Uzasadnienie projektu (z 1.07.2022 r.) ustawy o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw. https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12362751/12901045/12901046/dokument569232.pdf (pobrano 18.09.2023) (uzasadnienie nowelizacji k.s.h., 2022).

 

Orzecznictwo/Judgments

Orzeczenie Sądu Najwyższego Bawarii (BayObLG) z 24.05.1989 r., sygn. akt BReg. 3 Z 20/89, Der Betrieb (31), s. 1558–1560 (BayObLG, 1989).

Orzeczenia: KG (Kammergericht) z 22.09.1998 r., sygn. akt 1 W 4387/97, Der Betrieb (50), s. 2511–2513 i OLG Frankfurt z 10.03.1998 r., sygn. akt 20 W 60/98, Zeitschrift für Wirtschaftsrecht (28), s. 1191–1193 (KG & OLG Frankfurt, 1998).

Orzeczenie LG München z 22.01.1998, sygn. akt 17 HKT 623/98, GmbHRundschau 1999 (1), s. 35–36. (LG München, 1998).

Orzeczenie OLG Hamm z 3.08.2004 r., sygn. akt 15 W 236/04, Zeitschrift für Wirtschaftsrecht (15), s. 662–663. (OLG Hamm, 2005).

Orzeczenie w sprawie Re Olympus UK Ltd. [2014] EWHC 350 (Ch) (Re Olympus, 2014).

Orzeczenie w sprawie Global Services Ltd [2016] EWHC 2681 (Ch) (Re Easynet, 2016).

Orzeczenie w sprawie Re Interoute Networks Ltd [2019] EWHC 1030 (Ch) (Re Interoute Networks, 2019).