„Organizacja społeczna” zakładu pracy jako podstawowe pojęcie teorii prawa pracy

The workplace must be recognised as a key institution in the theory of labour law and this is beyond any doubt. The social consequences of failing to recognise the workplace can be dramatic. Moreover, in a situation where other human communities are scarce, the importance of the community of the workplace (especially if we remember about its relative stability) turns out to be fundamental. Thus, the importance of the community of the workplace is crucial not only for the individual, but also for the society. Since public tasks and public functions exist in labour law, and the workplace exists as a subject and the manager of the workplace exists as a governing body, this forces us to reflect upon the legal qualification of the workplace and its manager. As mentioned above, the need to build on this reflection turns out to be urgent in today's scholarship if we take into account the social dimension of the workplace as a community. Thus, there is an absolute necessity to determine the legal relations between the employee and the workplace, but also (or perhaps especially) between the workplace and the state. This is especially important today, when the workplace turns out to be almost the only significant instrument in the administration of the state with regard to entities which exist outside of strictly defined public administration. The construction of the workplace vests the state with enormous possibilities for organising and shaping the society.

Autorka wskazuje, że uznanie podmiotu zakładu pracy jako kluczowej instytucji w teorii prawa pracy, to teza, która pod żadnym pozorem nie może budzić wątpliwości. Konsekwencje społeczne niedostrzegania tego podmiotu są bowiem drastyczne. Co więcej, w sytuacji nikłości innych wspólnot ludzkich znacznie wspólnoty zakładu pracy okazuje się fundamentalne. Ważkość wspólnoty zakładu pracy wybija się nie tylko w perspektywie pojedynczego człowieka, ale i całego społeczeństwa. Poprzez fakt istnienia na płaszczyźnie prawa pracy zadań publicznych i funkcji publicznych instrument zakładu pracy jako pewnej „podmiotowości” i osoby kierownika tego zakładu jako swoistego „organu” wymusza refleksję w zakresie prawnej kwalifikacji zakładu pracy i osoby nim kierującej. Zdaniem autorki potrzeba rozważań wokół tej refleksji jest w dzisiejszych badaniach naukowych „paląca”, jeśli wziąć pod uwagę społeczny wymiar wspólnoty zakładu pracy. Istnieje konieczność ustalenia prawnych relacji zachodzących między pracownikiem i zakładem pracy, ale także, a może przede wszystkim, między zakładem pracy i państwem, zwłaszcza teraz, gdy zakład pracy okazuje się być prawie jedynym znaczącym instrumentem w administrowaniu państwem, jeśli chodzi o podmioty spoza administracji publicznej sensu stricto. Konstrukcja zakładu pracy daje bowiem państwu ogromne możliwości organizowania i formowania społeczeństwa.