Marketing i Rynek 03/2023

Artykuł jest poświęcony szczególnemu aspektowi działalności rynkowej przedsiębiorstw, jakim jest wchodzenie w relacje biznesowe z autorytarnymi rządami, ich agendami lub zależnymi od nich podmiotami oraz funkcjonowanie na rynkach krajów uznawanych za niedemokratyczne, w których władze naruszają prawa człowieka, łamią praworządność i zachowują się agresywnie wobec własnych obywateli lub innych państw. Prowadzenie działań rynkowych w zarysowanym kontekście społeczno-politycznym może być uznane za manifestację tzw. ciemnej strony marketingu, czyli za postępowanie w sposób nieetyczny i przynoszący szkody dla określonych interesariuszy. W nawiązaniu do teorii etyki marketingu i przy użyciu wybranych przykładów empirycznych wskazuje się na potrzebę uwzględnienia postaw i zachowań przedsiębiorstw w tego rodzaju warunkach w badaniach poświęconych identyfikacji i ocenie przejawów ciemnej strony marketingu, szczególnie biorąc pod uwagę narastające zagrożenia dla rządów prawa i podstawowych norm moralnych.

W związku z rosnącą świadomością konsumentów dotyczącą zagrożeń związanych ze stanem środowiska naturalnego zaczęto szukać opcji działania zmniejszających negatywny wpływ na planetę, a firmy musiały zrewidować swoją ofertę i nauczyć się skutecznie komunikować proekologiczne cechy swoich marek. Jednym ze sposobów takiej komunikacji jest zawarcie odpowiednich informacji bezpośrednio na opakowaniu, co przynosi efekty zwłaszcza w przypadku osobistych zakupów w sklepie. Głównym celem tego artykułu jest próba oceny wpływu elementów proekologicznych prezentowanych na opakowaniach produktów na intencje zakupowe konsumentów oraz wizerunek marki. Aby zrealizować owe założenia, wykonano badanie empiryczne w technice eksperymentu, polegające na prezentacji uczestnikom fizycznych prototypów opakowań i eksploracji ich preferencji zakupowych. Wykorzystano prototypy opakowań reprezentujące pięć różnych rodzajów produktów – część z nich charakteryzowały cechy proekologiczne, podczas gdy pozostałe takich cech nie posiadały. Wyniki potwierdzają pozytywny wpływ czynników proekologicznych umieszczonych na opakowaniach na intencje zakupowe konsumentów, a także na wizerunek marki (marki ekologiczne postrzegano jako wysokojakościowe i ciekawe). W czterech z pięciu analizowanych kategorii produktowych najwięcej respondentów zdecydowałoby się na zakup marki zawierającej elementy prośrodowiskowe. Wyniki badań wskazują na potencjalne korzyści dla właścicieli marek, płynące z umieszczenia proekologicznych treści na opakowaniach, mogące stanowić źródło przewagi konkurencyjnej.

Media społecznościowe na stałe wpisały się jako element procesu komunikacji rynkowej przedsiębiorstw w przestrzeni wirtualnej. Na obecny stan komunikacji marketingowej z pewnością istotny wpływ miała globalna pandemia COVID-19 i przeniesienie większości aktywności promocyjnej do sfery online. Postępująca digitalizacja, postpandemiczne doświadczenia użytkowników mediów społecznościowych, zmieniające się postawy odbiorców, a także ich rosnące oczekiwania wobec marek przekładają się na nieustanną potrzebę adaptacji działań komunikacyjnych w marketingu w mediach społecznościowych. Wraz z dynamicznym rozwojem mediów społecznościowych staliśmy się świadkami ewolucji nowych zjawisk i form stosowanych w ramach komunikacji rynkowej. Celem artykułu jest identyfikacja oczekiwań pokolenia Z wobec wykorzystania mediów społecznościowych w bieżących działaniach promocyjnych przedsiębiorstw, a także określenie wpływu treści publikowanych przez marki na decyzje zakupowe konsumentów z omawianej generacji. Część empiryczna pracy stanowi analizę badania przeprowadzonego na próbie młodych konsumentów w celu identyfikacji ich oczekiwań wobec aktywności marek w mediach społecznościowych.

Celem artykułu jest zidentyfikowanie zachowań konsumentów na rynku odzieży w kontekście dynamicznego rozwoju sprzedaży wielokanałowej, a zatem kanału multichannel i kanału omnichannel oraz zaprezentowanie struktury tego rynku i innowacji technologicznych na nim występujących, które mogą wspomagać proces zakupowy nabywców odzieży, a nawet stwarzać wirtualną rzeczywistość. Zainicjowanie sprzedaży wielokanałowej na rynku odzieży udostępniło nabywcom nowe sposoby dokonywania zakupów, a przedsiębiorstwom możliwość przekształcania i usprawniania funkcjonujących dotychczas strategii sprzedażowych. Nie bez znaczenia jest także czas pandemii COVID-19, która sprawiła, że zakupy odzieży przybrały inny wymiar. Nabywcy coraz częściej korzystają ze sprzedaży wielokanałowej. Konsumenci zwracają także uwagę na bezpieczeństwo zakupów i korzyści czasowo-lokalizacyjne. Rozważania przeprowadzono przy użyciu metod wnioskowania logicznego, krytycznej analizy literatury przedmiotu, baz Głównego Urzędu Statystycznego, stron internetowych, raportów branżowych oraz raportów agencji badawczych, które monitorują zmiany zachodzące w sposobach dystrybucji i sprzedaży detalicznej na rynku odzieży. Wnioski zaprezentowane w artykule mogą posłużyć do zarekomendowania przedsiębiorstwom handlowym skutecznych działań marketingowych oraz zainicjować dalsze rozważania dotyczące zachowań konsumentów na rynku odzieży, sprzedaży wielokanałowej czy też samego rynku odzieży, jego struktury i nowoczesnych rozwiązań technologicznych