Dopuszczalność zawarcia umowy o pracę z większościowym wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w świetle orzecznictwa

Zasady zatrudniania kadry menedżerskiej, pomimo licznych głosów w literaturze o konieczności ich unormowania, nie zostały dotąd objęte regulacją eliminującą istniejący stan niepewności. Artykuł przedstawia analizę dopuszczalności pracowniczego zatrudnienia większościowych wspólników spółek z ograniczoną odpowiedzialnością w oparciu o wypowiedzi judykatury. W dotychczasowym orzecznictwie jednolicie przyjmuje się niedopuszczalność zatrudnienia pracowniczego wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w tej spółce. Problematyczne pod kątem prawnej kwalifikacji pozostają natomiast sytuacje, w których oprócz wspólnika dominującego występuje jeszcze wspólnik lub wspólnicy, których nawet łączny udział w spółce jest na tyle niewielki, że można przyjąć, iż pozostaje on bez wpływu na funkcjonowanie spółki. W najnowszych wyrokach zauważalna jest tendencja do coraz szerszego stosowania konstrukcji tzw. wspólnika iluzorycznego, która nakazuje przyjęcie fikcji prawnej istnienia spółki jednoosobowej pomimo formalnie wieloosobowego podmiotu. Nasuwa się więc wciąż aktualne pytanie, przy jakim stosunku udziałów w kapitale spółki wspólnik staje się niemal jedynym udziałowcem, a pozostały wspólnik staje się udziałowcem „iluzorycznym”.

Bibliografia/References

Bilewska, K. i Chłopecki, A. (2017). Prawo handlowe. Warszawa.

Bury, B. (2006), Podporządkowanie pracownika pracodawcy. Państwo i Prawo, (9).

Duraj, T. (2014). Koncepcja „autonomicznego podporządkowania” — konflikt pomiędzy autonomią pracownika a jego podporządkowaniem pracodawcy.

W: M. Skąpski i K. Ślebzak (red.), Aksjologiczne podstawy prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Poznań.

Giaro, M. (2010). Członek zarządu spółki kapitałowej jako pracownik per facta concludentia. Praca i Zabezpieczenie Społeczne, (9).

Gładoch, M. (2010). Zatrudnienie członków zarządu spółek kapitałowych a ochronna funkcja prawa pracy. Praca i Zabezpieczenie Społeczne, (5).

Hajn, Z. (2000). Glosa do wyroku SN z dnia 16 grudnia 1998 r., sygn. akt: II UKN 394/98. Orzecznictwo Sądów Polskich, (12).

Hajn, Z. (2011). Zatrudnienie (się) we własnym zakładzie pracy. W: L. Florek i Ł. Pisarczyk (red.), Współczesne problemy prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Warszawa.

Koczur, S. (2005). Skutki zawarcia umowy o pracę z członkiem zarządu spółki kapitałowej z naruszeniem zasad reprezentacji spółki. Przegląd Prawa Handlowego, (7).

Latos-Miłkowska, M. (2003), Telepraca jako sposób upowszechniania zatrudnienia. W: L. Florek (red.), Prawo pracy a bezrobocie. Warszawa.

Musiała, A. (2009). Glosa do wyroku SN z dnia 7.3.2006 r. (I PK 146/05). Gdańskie Studia Prawnicze — Przegląd Orzecznictwa, (1).

Nazaruk, P. (2019). W: J. Ciszewski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Warszawa.

Pisarczyk, Ł. (2006). Glosa do wyroku SN z dnia 6 października 2004 r., I PK 488/03. Orzecznictwo Sądów Polskich, (1).

Prusinowski, P. (2012). Ubezpieczenie społeczne pracownika — dopuszczalność zawarcia umowy o pracę ze wspólnikiem dominującym — nawiązanie stosunku pracy. Glosa do wyroku SN z dnia 7 kwietnia 2010 r., II UK 177/09. Orzecznictwo Sądów Polskich, (1).